Mevzuat ve Kurul Kararları

Kuruma intikal eden şikâyette özetle; ilgili kişinin başka bir bankada bulunan hesabından veri sorumlusu bankada bulunan üçüncü tarafa ait bir hesaba para gönderdiği, akabinde kendisiyle iletişim kurulmasına ilişkin rıza vermediği ve tarafına herhangi bir aydınlatma yapılmadığı halde veri sorumlusu banka tarafından tanıtım amacıyla aynı gün telefonla arandığı, ilgili hususta veri sorumlusu bankaya başvurduğu, posta gönderi takibinden banka tarafından başvurunun teslim alındığı görüntülenmişse de yasal süresi içerisinde cevap verilmediği belirtilerek veri sorumlusu hakkında 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (Kanun) kapsamında gereğinin yapılması talep edilmiştir.  

Konuya ilişkin başlatılan inceleme çerçevesinde veri sorumlusundan savunması istenilmiş olup alınan cevabî yazıda özetle;

• Müşterilerin, Kanun kapsamındaki talep ve şikâyetlerini kimlik, tevsik edici belgeler ve talebi içeren dilekçe ile şubelere bizzat elden veya noter kanalıyla, KEP adresine, güvenli elektronik imza, mobil imza ya da bankaya daha önce bildirilen ve sistemlerinde kayıtlı bulunan elektronik posta adresleri kullanılmak suretiyle iletmeleri gerektiği, bu itibarla ilgili kişinin Veri Sorumlusuna Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ’in (Tebliğ) 5’inci maddesine uygun olmayan başvurusu ile Kanun’un 14’üncü maddesi kapsamında Kurula şikayet yoluna gitmesinin mümkün olmadığı, 
• İlgili kişinin başvuru dilekçesinin bankaya tebliğ edilmesi ile birlikte, başvurunun Merkezi Operasyonlar Bölüm Başkanlığı tarafından Bildirim Yönetim Sistemine (BYS) aktarıldığı, ilgili kişinin sistemde kayıtlı olan e-posta adresine “Dilekçenize konu hususlar ilgili birimimize iletilmiş olup, en kısa sürede tarafınıza dönüş gerçekleştirilecektir.” açıklaması ile e-posta gönderildiği,
• Müşteri bildiriminin bankaya “posta” kanalı ile geldiği, dolayısıyla müşteri kimlik doğrulaması yapılan kanallar ile başvuru bankaya iletilmediğinden Kanun kapsamında değerlendirilebilmesi için başvurunun iletilmesi gereken kanallar hakkında ilgili kişiye bilgi vermek amacıyla cevabın ilgili kişinin banka sisteminde kayıtlı olan posta adresine iletilerek ilgili bildirimin sonuçlandırıldığı,
• İlgili kişinin başvuru dilekçesinde yer alan posta ve e-posta adresinin banka kayıtlarında yer alan adreslerden farklı olduğu, banka kayıtlarında bulunan resmi imza örnekleri ile başvuru dilekçesinde yer alan imzaların da uyuşmadığı görüldüğünden banka cevabının müşterinin sistemde kayıtlı olan adresine gönderildiği, adi posta ile gönderildiğinden cevabın müşteriye ulaşıp ulaşmadığının teyit edilemediği,
• Pandemi süreci ile birlikte Bildirim Yönetim Sistemine gelen bildirimlerin geçen yıla oranla 3 kat arttığı, bildirimin açıldığı tarih olan 06.07.2020 tarihi itibariyle Bildirim Yönetim Sisteminde bulunan bildirim adedinin yaklaşık 47 bin olduğu, mevcut personel kadrosu ile bildirimlerin sonuçlandırılmaya çalışıldığı ancak gelen bildirim sayısındaki olağanüstü artış nedeni ile söz konusu bildirime farklı tarihlerde ara bilgilendirme ve sonuç bilgilendirmesi yapılabildiği,
• İlgili kişinin başvurusuna da her ne kadar Kanun kapsamında geçerli bir başvuru olmasa da gerekli işlem yapılarak akabinde müşteriye konu hakkında bilgi de verildiği, Kuruma yapılan şikayetten önce banka tarafından işlem yapıldığından, şikayetin konusuz kaldığı, haklı ve yasal dayanağın da bulunmadığı,
• Banka tarafından ilgili kişiye iki konu için arama yapıldığı; ilk aramanın ilgili kişinin açık rıza beyanının öğrenilmesi için Banka Müşteri İletişim Merkezi tarafından gerçekleştirildiği, söz konusu görüşmede ilgili kişinin onay vermeyeceğinin öğrenildiği ancak müşteriyi doğrulamadan ret bilgisi banka tarafından sisteme kaydedilemeyeceğinden bilgi vermek için görüşmeye devam edilmek istendiği fakat ilgili kişi tarafından müşteri temsilcisinin konuşmasına fırsat verilmediği ve konuyla ilgili şubeden bilgi alabileceğinin belirtildiği esnada telefonun ilgili kişi tarafından kapatıldığı; ikinci aramanın ise internet bankacılığı ürünü sahibi olan ancak bu ürünü kullanmayan ve iletişim izni olan tüm müşterilere yapılan dış arama kapsamında gerçekleştirildiği, bu aramada müşterinin bir sorun yaşayıp yaşamadığının sorulduğu, şifresi yoksa şifre oluşturabileceği yönünde bilgi/hizmet verildiği, yeni bir ürün hizmet tanıtımı ya da satışının yapılmadığı, ancak ilgili kişinin detaylı bilgi vermeye fırsat vermeden onayı olmadan arandığı için şikayetini ilettiği, 
• İlgili kişinin kişisel verilerinin banka tarafından işlenmesine yönelik hukuka aykırılığın bulunmadığı; müşterilerin kişisel verilerinin de banka ile girmiş oldukları sözleşmesel ilişki ve yasal yükümlülükler sebebi ile işlendiği, ilgili kişinin iletişim izni 01.08.2015 tarihinden bu yana “evet” olarak göründüğünden banka tarafından ilgili kişinin açık rıza beyanının öğrenilmesi ve 12.01.2016 tarihinden itibaren sahip olduğu ve kullanmadığı internet bankacılığı ile ilgili bir sorun yaşayıp yaşamadığının öğrenilmesi amacıyla, banka ile ilgili kişi arasında mevcut olan sözleşmesel ilişki kapsamında arandığı,
• İlgili kişinin Kuruma iletilen şikâyet dilekçesindeki hususların gerçeği yansıtmadığı, başvurunun ilgili kişinin kötü niyetini açık bir şekilde ortaya koyduğu

ifade edilmiştir. 

Konuya ilişkin yürütülen inceleme neticesinde Kişisel Verileri Koruma Kurulunun 01/09/2022 tarih ve 2022/863 sayılı sayılı Kararı ile;

• 6698 sayılı Kanun’un “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinin (1) numaralı fıkrasının  (a) bendinde açık rızanın, “belirli bir konuya ilişkin, bilgilendirmeye dayanan ve özgür iradeyle açıklanan rıza”, (ç) bendinde ilgili kişinin, “kişisel verisi işlenen gerçek kişi”, (d) bendinde kişisel verinin, “kimliği belirli veya belirlenebilir gerçek kişiye ilişkin her türlü bilgi”, (e) bendinde kişisel verilerin işlenmesinin, “kişisel verilerin tamamen veya kısmen otomatik olan ya da herhangi bir veri kayıt sisteminin parçası olmak kaydıyla otomatik olmayan yollarla elde edilmesi, kaydedilmesi, depolanması, muhafaza edilmesi, değiştirilmesi, yeniden düzenlenmesi, açıklanması, aktarılması, devralınması, elde edilebilir hâle getirilmesi, sınıflandırılması ya da kullanılmasının engellenmesi gibi veriler üzerinde gerçekleştirilen her türlü işlem”, (ı) bendinde veri sorumlusunun, “kişisel verilerin işleme amacını ve vasıtalarını belirleyen, veri kayıt sisteminin kurulmasından ve yönetilmesinden sorumlu olan gerçek ve tüzel kişi” olarak tanımlandığı,
• Kanun’un “Kişisel Verilerin İşlenme Şartları” başlıklı 5’inci maddesinin “(1) Kişisel veriler ilgili kişinin açık rızası olmaksızın işlenemez. (2) Aşağıdaki şartlardan birinin varlığı hâlinde, ilgili kişinin açık rızası aranmaksızın kişisel verilerinin işlenmesi mümkündür: a) Kanunlarda açıkça öngörülmesi. b) Fiili imkânsızlık nedeniyle rızasını açıklayamayacak durumda bulunan veya rızasına hukuki geçerlilik tanınmayan kişinin kendisinin ya da bir başkasının hayatı veya beden bütünlüğünün korunması için zorunlu olması. c) Bir sözleşmenin kurulması veya ifasıyla doğrudan doğruya ilgili olması kaydıyla, sözleşmenin taraflarına ait kişisel verilerin işlenmesinin gerekli olması. ç) Veri sorumlusunun hukuki yükümlülüğünü yerine getirebilmesi için zorunlu olması. d) İlgili kişinin kendisi tarafından alenileştirilmiş olması. e) Bir hakkın tesisi, kullanılması veya korunması için veri işlemenin zorunlu olması. f) İlgili kişinin temel hak ve özgürlüklerine zarar vermemek kaydıyla, veri sorumlusunun meşru menfaatleri için veri işlenmesinin zorunlu olması” hükmünü haiz olduğu,
• İlgili kişinin Kanun’un 13’üncü maddesi uyarınca veri sorumlusuna başvurusunu posta yoluyla yazılı olarak ilettiği, başvurusunda Tebliğ’in “Başvuru Usulü” başlıklı 5’inci maddesinde belirtilen ad-soyad, imza, T.C. kimlik numarası, e-posta adresi, tebligata esas yerleşim yeri adresi ile Kanun’un 11’inci maddesinde yer alan hakları çerçevesinde taleplerine ve başvuru ekinde de kimlik fotokopisine yer verdiği, veri sorumlusu tarafından ise ilgili kişinin başvurusunda yer alan adresten farklı olan ancak banka sistemlerinde kayıtlı olan adrese başvurunun zorunlu unsurlarının eksik olması sebebiyle kabul edilmediği şeklinde cevap verildiği, bahse konu yazının adi posta ile gönderilmiş olması sebebiyle ilgili kişiye ulaşıp ulaşmadığının banka tarafından tespit edilemediği, ilgili kişinin Kanun ve Tebliğ’e uygun olarak veri sorumlusuna başvurduğu, veri sorumlusunun cevabının otuz günlük yasal süreden sonra gönderildiği ve bu cevabın da ilgili kişiye tebliğ edildiğinin veri sorumlusunca ispat edilememiş olduğu dikkate alındığında ilgili kişinin Kanun’un 14’üncü maddesi uyarınca cevap verilmemiş olması gerekçesiyle “…başvuru tarihinden itibaren altmış gün içinde” Kuruma şikayette bulunmasında usul açısından herhangi bir hukuka aykırılık görülmediği,
• Öte yandan ilgili kişilerin Kanun'un 11’inci maddesi kapsamındaki başvurularına cevaben düzenlenen yazıların "adi posta" ile gönderilmesinin kişisel bilgi içeren söz konusu belgelerin ilgisi olmayan üçüncü kişilerin eline geçmesine ve dolayısıyla güvenlik açığına sebebiyet verebileceğinin değerlendirildiği,
• Kanun’un 5’inci maddesinde kişisel verilerin işlenme şartlarından biri olarak sayılan açık rızanın Kanun’un 3’üncü maddesinde “belirli bir konuya ilişkin, bilgilendirilmeye dayanan ve özgür iradeyle açıklanan rıza” şeklinde tanımlandığı ve dolayısıyla “belirli bir konuya ilişkin olma”, “bilgilendirmeye dayanma” ve “özgür iradeyle açıklanma” şeklinde üç unsuru bulunduğu, bu doğrultuda veri sorumlusu tarafından açık rıza beyanının hangi konuya ilişkin olarak istenildiğinin açıkça ortaya konulmasının ve ilgili kişinin özgür bir şekilde rıza gösterebilmesi için neye rıza gösterdiğini de bilmesi gerektiği, kişinin yalnızca konu üzerinde değil rızasının sonuçları üzerinde de tam bir bilgi sahibi olması gerektiği, bu sebeple bilgilendirmenin veri işleme ile ilgili bütün konularda açık ve anlaşılır bir biçimde gerçekleştirilmesi ve mutlaka kişisel verinin işlemesinden önce yapılması gerektiği,
• 01.08.2015’ten bu yana ilgili kişinin iletişim izninin “evet” olarak göründüğü, buna istinaden eksik olduğu anlaşılan açık rıza beyanının öğrenilmesi ve 12.01.2016’dan itibaren sahip olduğu ancak aktif olarak kullanmadığı tespit edilen internet bankacılığı ile ilgili sorun yaşayıp yaşamadığının öğrenilmesi amacıyla iki defa arandığı, Kanun’un “Geçiş Hükümleri” başlıklı Geçici 1’inci maddesinin üçüncü fıkrasında “… Kanunun yayımı tarihinden önce hukuka uygun olarak alınmış rızalar, bir yıl içinde aksine bir irade beyanı bulunulmaması halinde, bu Kanuna uygun kabul edilir.” hükmüne yer verildiği, Kanun’un yayımından önce mevcut hukuk kurallarına uygun olarak alınmış rızaların bir yıl içinde ilgili kişilerce aksi bir irade beyanında bulunulmadığı sürece geçerli olduğu, bu durumda yeni rıza alınmasına ya da güncellenmesine gerek olmadığı, 
• 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’un (6563 sayılı Kanun) “Tanımlar” başlıklı 2’nci maddesinde “ticari elektronik ileti”nin; telefon, çağrı merkezleri, faks, otomatik arama makineleri, akıllı ses kaydedici sistemler, elektronik posta, kısa mesaj hizmeti gibi vasıtalar kullanılarak elektronik ortamda gerçekleştirilen ve ticari amaçlarla gönderilen veri, ses ve görüntü içerikli iletiler olarak tanımlandığı, “Ticari elektronik ileti gönderme şartı” başlıklı 6’ncı maddesinin birinci fıkrasında “Ticari elektronik iletiler, alıcılara ancak önceden onayları alınmak kaydıyla gönderilebilir. Bu onay, yazılı olarak veya her türlü elektronik iletişim araçlarıyla alınabilir. Kendisiyle iletişime geçilmesi amacıyla alıcının iletişim bilgilerini vermesi hâlinde, temin edilen mal veya hizmetlere ilişkin değişiklik, kullanım ve bakıma yönelik ticari elektronik iletiler için ayrıca onay alınmaz.” hükmüne yer verildiği,
• 6563 sayılı Kanun’a dayanılarak hazırlanan Ticari İletişim ve Ticari Elektronik İletiler Hakkında Yönetmeliğin (Ticari İletişim Yönetmeliği) “Onay gerektirmeyen durumlar” başlıklı 6’ncı maddesinde de “Alıcının kendisiyle iletişime geçilmesi amacıyla iletişim bilgilerini vermesi hâlinde, temin edilen mal veya hizmetlere ilişkin değişiklik, kullanım ve bakıma yönelik ticari elektronik iletiler için ayrıca onay alınmaz. Devam eden abonelik, üyelik veya ortaklık durumu ile tahsilat, borç hatırlatma, bilgi güncelleme, satın alma ve teslimat veya benzeri durumlara ilişkin bildirimleri içeren iletiler ile hizmet sağlayıcıya ilgili mevzuatla getirilen bilgi verme yükümlülüğü durumlarında önceden onay alma zorunluluğu aranmaz. Ancak bu tür bildirimlerde herhangi bir mal veya hizmet özendirilemez veya bunların tanıtımı yapılamaz.” düzenlemesine yer verildiği,
• 6563 sayılı Kanun’un 6’ncı maddesi ile Ticari İletişim Yönetmeliği’nin 6’ncı maddesi uyarınca, devam eden abonelik sebebiyle, veri sorumlusu tarafından herhangi bir mal veya hizmet özendirilmesi ya da tanıtımı yapılmaksızın, ilgili kişinin kendisiyle iletişime geçilmesi amacıyla veri sorumlusu bankayla paylaşmış olduğu cep telefonu bilgisinin, banka tarafından ilgili kişinin eksik olduğu anlaşılan açık rızasının alınmasına yönelik bilgilendirilmesi ile 12.01.2016’dan bu yana sahip olunan internet bankacılığı hizmeti ile ilgili olarak yine farklı bir ürün tanıtımı yapılmaksızın bilgilendirilmesi amacıyla aranmasının 6698 sayılı Kanun’un 5’inci maddesinin (2) numaralı fıkrasının (a) bendinde yer alan "Kanunlarda açıkça öngörülme" hukuki işleme şartına dayalı olarak gerçekleştirildiği kanaatine varıldığı,
• İlgili kişinin veri sorumlusu tarafından kişisel verilerinin işlenmesine yönelik aydınlatılmadığını, veri sorumlusunun aydınlatma yükümlülüğünü yerine getirmediğini iddia ettiği, veri sorumlusu bankaya ilgili hususun sorulduğu ancak alınan cevabi yazıda buna ilişkin herhangi bir açıklamaya yer verilmediği, 
• Veri sorumlularının aydınlatma yükümlülüğünün Kanun’un 10’uncu maddesinin (1) numaralı fıkrasında “Kişisel verilerin elde edilmesi sırasında veri sorumlusu veya yetkilendirdiği kişi, ilgili kişilere; a) Veri sorumlusunun ve varsa temsilcisinin kimliği, b) Kişisel verilerin hangi amaçla işleneceği, c) İşlenen kişisel verilerin kimlere ve hangi amaçla aktarılabileceği, ç) Kişisel veri toplamanın yöntemi ve hukuki sebebi, d) 11 inci maddede sayılan diğer hakları, konusunda bilgi vermekle yükümlüdür” şeklinde düzenlendiği,
• Aydınlatma Yükümlülüğünün Yerine Getirilmesinde Uyulacak Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ’de (Aydınlatma Tebliği) de veri sorumluları veya yetkilendirdiği kişiler tarafından aydınlatma yükümlülüğü kapsamında uyulacak usul ve esaslar belirlenmiş olup anılan Tebliğ’in 5’inci maddesinin (1) numaralı fıkrasının (a) bendinde “İlgili kişinin açık rızasına veya Kanundaki diğer işleme şartlarına bağlı olarak kişisel veri işlendiği her durumda aydınlatma yükümlülüğü yerine getirilmelidir” hükmüne, (f) bendinde ise “Kişisel veri işleme faaliyetinin açık rıza şartına dayalı olarak gerçekleştirilmesi halinde, aydınlatma yükümlülüğü ve açık rızanın alınması işlemlerinin ayrı ayrı yerine getirilmesi gerekmektedir.” hükmüne yer verildiği,
• İlgili kişinin kişisel verisi olan cep telefonu numarası bilgisinin tanıtım amacıyla açık rızasına ya da Kanun’da yer alan diğer işleme şartlarına dayalı olarak işlendiği hususunda aydınlatıldığına dair Kurumca talep edilmiş olmasına rağmen veri sorumlusu tarafından herhangi bir bilgi verilmemiş olması sebebiyle konu hakkında veri sorumlusunun web sitesi üzerinde inceleme yapıldığı, veri sorumlusunun web sitesinde “Bize Ulaşın” sekmesi altında “Kişisel Verilerin İşlenmesi ve Korunması Hakkında Bilgilendirme”nin bulunduğu, bu bölüme girildiğinde "Veri Sorumlusunun Aydınlatma Yükümlülüğü" başlıklı 10’uncu maddesi kapsamında veri sorumlusunun kimliğine, kişisel verilerin hangi amaçla işleneceğine, kişisel verilerin kimlere ve hangi amaçla aktarılabileceğine, kişisel veri toplamanın yöntemi ve hukuki sebeplerine, ilgili kişinin Kanun’un 11’inci maddesinde sayılan haklarına yönelik asgari bilgilere yer vermek suretiyle genel aydınlatma yükümlülüğünün yerine getirildiği kanaatine varıldığı,  
• Daha önce belirtildiği üzere Kanun’un “Geçiş Hükümleri” başlıklı Geçici’1 inci maddesinin (3) numaralı fıkrasında “Bu kanunun yayımı tarihinden önce işlenmiş olan kişisel veriler, yayımı tarihinden itibaren iki yıl içinde bu Kanun hükümlerine uygun hale getirilir. Bu Kanun hükümlerine aykırı olduğu tespit edilen kişisel veriler derhal silinir, yok edilir veya anonim hale getirilir. Ancak Kanunun yayımı tarihinden önce hukuka uygun olarak alınmış rızalar, bir yıl içinde aksine bir irade beyanı bulunulmaması halinde, bu Kanuna uygun kabul edilir.” hükmünün yer aldığı,
• Şikâyete konu somut olayda, ilgili kişinin kişisel verilerinin ilk elde edilişinin 6698 sayılı Kanun’un yürürlük tarihi öncesi (01.08.2015) olduğu, ilgili kişinin iletişim izninin anılan tarihten itibaren evet olarak göründüğü, Kanun’un yürürlük tarihinden sonraki bir yıl içinde ilgili kişinin aksi yönde bir irade beyanının bulunmadığı ve banka tarafından sözlü olarak yapılmaya çalışılan aydınlatmanın ise kabul edilmediğinin anlaşıldığı

değerlendirmelerinden hareketle;

• İlgili kişinin kendisiyle iletişime geçilmesi amacıyla veri sorumlusu bankayla paylaşmış olduğu cep telefonu bilgisinin, Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’un 6’ncı maddesi ile Ticari İletişim ve Ticari Elektronik İletiler Yönetmeliği’nin 6’ncı maddesinin (2) numaralı fıkrası uyarınca, devam eden müşteri ilişkisi sebebiyle, veri sorumlusu tarafından herhangi bir mal veya hizmet özendirilmesi ya da tanıtımı yapılmaksızın, kullanılmakta olan hizmete ilişkin bilgi verilmek amacıyla 6698 sayılı Kanun’un 5’inci maddesinin (2) numaralı fıkrasının (a) bendinde yer alan "Kanunlarda açıkça öngörülme" hukuki işleme şartına dayalı olarak işlendiği kanaatine varıldığından, veri sorumlusu banka hakkında yapılacak bir işlem bulunmadığına,
• İlgili kişinin veri sorumlusuna posta yoluyla yazılı olarak ilettiği başvurusunun Veri Sorumlusuna Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ’in 5’inci maddesinde belirtilen zorunlu unsurları içerdiği ve ilgili kişinin taleplerinin yanıtsız bırakıldığı dikkate alındığında veri sorumlusunun Kanun’un 13’üncü maddesi kapsamında kendisine yapılan başvurulara ilişkin Tebliğ’in 6’ncı maddesine uygun olarak hareket etmesi gerektiği yönünde uyarıda bulunulmasına, ayrıca veri sorumlusunun, ilgili kişiye başvurusunda talep ettiği hususlara ilişkin açıklayıcı ve detaylı bir şekilde cevap vermesi ve ilgili kişiye verilen cevaba ve cevabın ilgili kişi tarafından tebellüğ edilip edilmediğine ilişkin tevsik edici (KEP Delili, e-posta ekran görüntüsü veya APS alındısı niteliğindeki) belgeyle birlikte Kurula bilgi vermesi gerektiği yönünde talimatlandırılmasına,
• İlgili kişilerin Kanun'un 11’inci maddesi kapsamındaki başvurularına cevaben düzenlenen yazıların "adi posta" ile gönderilmesinin kişisel bilgi içeren söz konusu belgelerin ilgisi olmayan üçüncü kişilerin eline geçmesine ve  dolayısıyla güvenlik açığına sebebiyet verebileceği değerlendirilmiş olduğundan veri sorumlusunun Tebliğ’in 6’ncı maddesine uygun olarak ilgili kişilere göndereceği kişisel bilgi içeren cevapları daha güvenilir ve takip edilebilir bir yöntemle iletmesi hususunda uyarılmasına, ilgili kişinin 6698 sayılı Kanun’un yürürlük tarihi öncesi olan 2015 yılından beri bankanın müşterisi olduğu, iletişim izninin evet olarak göründüğü, Kanun’un yürürlük tarihinden sonraki bir yıl içinde ilgili kişinin aksine bir irade beyanının bulunmadığı ve banka tarafından sözlü olarak yapılmaya çalışılan aydınlatmanın ise kabul edilmediği hususları dikkate alındığında, ilgili kişinin aydınlatma yükümlülüğünün yerine getirilmediği iddiasına yönelik veri sorumlusu banka hakkında yapılacak bir işlem bulunmadığına

karar verilmiştir.

İlgili kişinin Kuruma intikal eden şikayetinde özetle; 

• Mobilya-dekorasyon sektöründe faaliyet gösteren bir anonim şirket bünyesinde iç mimar olarak yaklaşık 3 yıl çalıştığı, iş akdinin feshi tarihinden sonra, pandemi döneminde veri sorumlusu şirket tarafından müşterilere yönelik olarak sosyal medya üzerinden gerçekleştirilen canlı yayınlardaki görüntüsünün TV reklamlarında, veri sorumlusu şirketin internet sitesinde, sosyal medya hesaplarında ve tanıtıma yönelik basılı materyallerde reklam ve pazarlama amacıyla kullanıldığı, görüntüsünün bu şekilde kullanımı ile ilgili olarak kendisine aydınlatma yapılmadığı, açık rızasının da alınmadığı, 
• Öte yandan iş akdinin feshedildiği tarihten sonra veri sorumlusunun taşıma süreçlerine ilişkin kargolarda hala ilgili kişinin cep telefonu numarasının kullanıldığı, 
• Yine iş akdinin feshedildiği tarihten sonra ilgili kişinin veri sorumlusu bünyesinde gerçekleştirilen satış ve tahsilat işlemlerinde işlemi gerçekleştiren kişi gibi göründüğü, 
• Şikayete konu durum ve delillerin Ankara 4. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinin 2022/… D.İş sayılı dosyası üzerinden Bilirkişi Raporu ile tespit edildiği,
• Veri sorumlusuna yapılan başvuruda ilgili kişiye ait kişisel verilerin imhası ve bu konuda kendisine bilgi verilmesinin talep edilmesine karşın veri sorumlusu tarafından bu konuda bir işlem yapılmayıp hatalı ve eksik bilgi verildiği, veri sorumlusu tarafından ilgili kişinin aydınlatma metnini imzaladığı ifade edilmiş ise de bu aydınlatma metninin iş akdi süresi içerisinde sınırlı olduğu, zira içerisinde “Kişisel verileriniz, iş akdiniz devam ettiği sürece yukarıdaki amaçlarla ve bu amaçların gerektirdiği süre boyunca saklanacaktır.” ibaresinin yer aldığı,
• Veri sorumlusu tarafından ilgili kişiye çalıştığı süre boyunca iki adet şirket hattı tesis edildiği iddia edilmiş ise de kargo şirketine bildirilen numaranın, ilgili kişinin şahsî cep telefonu numarası olduğu, ilgili kişiye işten ayrıldıktan sonra gelen kargo SMS’lerinin de bunun kanıtı olduğu, şirket merkezinden ilgili kişinin çalıştığı mağazaya gönderilen ürünlerin kargolarında alıcı olarak halen ilgili kişinin telefon numarasının verildiği, bu durumun iş akdinin bitmesiyle birlikte hukuka aykırı hale geldiği,

ifade edilerek 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (Kanun) kapsamında gereğinin yapılması ve hukuka aykırı olarak işlenen kişisel verilerinin imha edilmesi talep edilmiştir. 
 
Konuya ilişkin başlatılan inceleme çerçevesinde veri sorumlusundan savunması istenilmiş olup alınan cevabi yazıda özetle; 

• İlgili kişinin görev tanımında ana sorumluluğunun “… müşterileri satın almaya teşvik edecek en iyi atmosferi yaratmak…” olarak belirlendiği, dolayısıyla ilgili kişinin mesleğini, satışa yönelik pazarlama faaliyetleri çerçevesinde sunarak gerçekleştirmesinin, işe alındığı pozisyonun gereği olduğu ve görev kapsamı içerisinde bulunduğu, bu hususlarının tümünün ilgili kişiye imzalatılan iş akdinde yer aldığı,
• İlgili kişiye imzalatılan aydınlatma metninde bulunan “İşlenen kişisel verilerinizin yurt içindeki aktarımı” başlıklı maddenin altıncı bendinde “yazılım, kurumsal kaynak planlaması, raporlama, pazarlama vb. işlevlerin yerine getirilmesi amacıyla tedarikçi ve çözüm ortaklarıyla verilerin paylaşılabileceği” hususunun yer aldığı, bu hukuki mesnede binaen ilgili kişinin şirket reklamlarında yer alarak pazarlama amacıyla kişisel verilerinin işlenmesine rıza vermiş sayılacağı, ilgili kişinin işi gereği şirketin tanıtım yüzlerinden biri olduğu, ilgili kişinin bu işi bilerek kabul etmesine karşın iş akdi feshedildikten sonra bu hükümleri kötü niyetle şirket aleyhinde yorumlamaya çalıştığı,
• İlgili kişinin “kargo paketi üzerinden görüldüğünden bahisle cep telefonu bilgisinin şirketçe işlenmeye devam edilmesi” iddiasının da izahtan vareste olduğu, bu konuda bir delil olmadığı, açıkça kötü niyetli bir iddia olduğu

ifade edilmiştir.

Konuya ilişkin yapılan değerlendirme neticesinde, Kişisel Verileri Koruma Kurulunun 20/10/2022 tarih ve 2022/1147 sayılı Kararı ile;

• Kanun’un, kişisel verilerin işlenmesine ilişkin “Genel İlkeler”i düzenleyen 4’üncü maddesinin (1) numaralı fıkrasında, “Kişisel veriler, ancak bu Kanunda ve diğer kanunlarda öngörülen usul ve esaslara uygun olarak işlenebilir.” hükmü yer almakta olup bahse konu maddenin (2) numaralı fıkrasında ise kişisel verilerin işlenmesinde uyulması zorunlu olan ilkelerin; a) Hukuka ve dürüstlük kurallarına uygun olma, b) Doğru ve gerektiğinde güncel olma, c) Belirli, açık ve meşru amaçlar için işlenme, ç) İşlendikleri amaçla bağlantılı, sınırlı ve ölçülü olma, d) İlgili mevzuatta öngörülen veya işlendikleri amaç için gerekli olan süre kadar muhafaza edilme şeklinde sayıldığı,
• Kanun’un “Kişisel verilerin işlenme şartları” başlıklı 5’inci maddesinin (1) numaralı fıkrasında kişisel verilerin ilgili kişinin açık rızası olmaksızın işlenemeyeceği, (2) numaralı fıkrasında ise kanunlarda açıkça öngörülmesi, fiili imkânsızlık nedeniyle rızasını açıklayamayacak durumda bulunan veya rızasına hukuki geçerlilik tanınmayan kişinin kendisinin ya da bir başkasının hayatı veya beden bütünlüğünün korunması için zorunlu olması, bir sözleşmenin kurulması veya ifasıyla doğrudan doğruya ilgili olması kaydıyla, sözleşmenin taraflarına ait kişisel verilerin işlenmesinin gerekli olması, veri sorumlusunun hukuki yükümlülüğünü yerine getirebilmesi için zorunlu olması, ilgili kişinin kendisi tarafından alenileştirilmiş olması, bir hakkın tesisi, kullanılması veya korunması için veri işlemenin zorunlu olması ve ilgili kişinin temel hak ve özgürlüklerine zarar vermemek kaydıyla, veri sorumlusunun meşru menfaatleri için veri işlenmesinin zorunlu olması şartlarından birinin varlığı hâlinde, ilgili kişinin açık rızası aranmaksızın kişisel verilerin işlenmesinin mümkün olduğu hükümlerinin yer aldığı,
• Kanun’un 7’nci maddesinde “Kişisel verilerin silinmesi, yok edilmesi veya anonim hâle getirilmesi” hususu düzenlenmiş olup maddede; “(1) Bu Kanun ve ilgili diğer kanun hükümlerine uygun olarak işlenmiş olmasına rağmen, işlenmesini gerektiren sebeplerin ortadan kalkması hâlinde kişisel veriler resen veya ilgili kişinin talebi üzerine veri sorumlusu tarafından silinir, yok edilir veya anonim hâle getirilir. (2) Kişisel verilerin silinmesi, yok edilmesi veya anonim hâle getirilmesine ilişkin diğer kanunlarda yer alan hükümler saklıdır. (3) Kişisel verilerin silinmesine, yok edilmesine veya anonim hâle getirilmesine ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir.” hükümlerine yer verildiği,
• Ayrıca 6698 sayılı Kanun’un “Veri güvenliğine ilişkin yükümlülükler”i düzenleyen 12’nci maddesinin (1) numaralı fıkrasının (a), (b) ve (c) bentleri uyarınca veri sorumlularının; kişisel verilerin hukuka aykırı olarak işlenmesini önlemek, kişisel verilere hukuka aykırı olarak erişilmesini önlemek ve kişisel verilerin muhafazasını sağlamak amacıyla uygun güvenlik düzeyini temin etmeye yönelik her türlü teknik ve idarî tedbiri almakla mesul tutulduğu,
• Somut olaya ilgili kişinin reklam ve pazarlama amacıyla yayınlanan görüntülerinin ilgili kişinin veri sorumlusu bünyesinde çalışırken kendisinin iş tanımı kapsamı içerisinde alındığının anlaşıldığı ve bu nedenle söz konusu kişisel verilerin, veri sorumlusu bünyesindeki arşivlerde yasal süre müddetince muhafaza edilmesinin hukuka uygun olduğu kanaatine ulaşılmış ise de ilgili kişinin mesleğinin esas itibariyle mimarlık olup bu mesleğin icrasının ekran önünde görünmeyi gerektirmemesi ve ilgili kişi ile veri sorumlusu arasındaki çalışma akdinin hâlihazırda feshedilmiş olması, dolayısıyla ilgili kişinin başka bir şirket nezdinde çalışmaya başlaması veya kendi ticari faaliyetlerini yürütmeye karar vermesi gibi durumlarda veri sorumlusunun halen ilgili kişinin görüntülerini kullanarak reklam ve pazarlama maksatlı faaliyetler yürütmesinin hayatın olağan akışına aykırı olacağı,
• Veri sorumlusunun ilgili kişiye verdiği cevapta, her ne kadar söz konusu cep telefonu numarasının, ilgili kişi tarafından iş süreçlerinde kullanılması amacıyla kargo şirketlerine kendi iradesiyle verildiği iddia ediliyor ise de Kanun’un 4’üncü maddesinde düzenlenen genel ilkeler gereğince işlemekte olduğu kişisel verileri bu ilkelere uygun bir şekilde doğru ve güncel tutması, elde etme amaçlarına uygun bir şekilde kullanması ve yalnızca hukukî sebep bulunduğu durumlarda, yasal süre müddetince muhafaza etmesi hususunda aktif özen yükümlülüğü altında bulunan veri sorumlusunun, iş akdini feshettiği bir çalışanının cep telefonu numarasını kendisine ait iş süreçlerinde kullanmak suretiyle, uhdesinde işlediği kişisel verilerin doğru ve güncelliğini sağlayamamış olduğu, veri sorumlusunun, ilgili kişinin kargo şirketi nezdinde kayıtlı bulunan cep telefonu numarasını yeni yetkili kişininki ile değiştirdiğini kargo şirketine bildirmediği ve ilgili kişinin kişisel verilerinin kullanımını sonlandırabilecek iken bunu yapmayarak ilgili kişinin kişisel verilerinin korunması adına gerekli hassasiyeti göstermediği, 
• Zira şirket merkezinden ilgili kişinin çalıştığı mağazaya gönderilen ürünlerin kargolarının alıcısı olarak halen ilgili kişinin göründüğü, bu sebeple kargo şirketi tarafından ilgili kişinin kayıtlı kişisel cep telefonu numarasına SMS gönderimi yapıldığının görüldüğü, bu nedenle veri sorumlusunun Kanun’un 4’üncü maddesinin (2) numaralı fıkrasının (b) bendinde gösterilen “Doğru ve gerektiğinde güncel olma” ilkesine aykırı davrandığı,
• Ankara 4. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinin 2022/… D. İş sayılı dosyasında yer alan Bilirkişi Raporundan ilgili kişinin iş akdinin fesih edildiği tarihten sonra yapılan pek çok satışta “işlemi gerçekleştiren” sorumlu personel olarak gösterildiğinin anlaşıldığı, bu minvalde işlemi yapan kişi olarak ilgili kişinin göründüğü belgeler tanzim edildiği, ilgili kişinin kişisel verilerinin bu bakımdan, veri sorumlusu nezdinde Kanun’un 4’üncü maddesinin (2) numaralı fıkrasının (b) bendinde gösterilen “Doğru ve gerektiğinde güncel olma” ilkesine aykırı bir şekilde işlendiği,
• 6698 sayılı Kanun’da gösterilen genel ilkeler ve veri işleme şartlarına aykırı bir şekilde işlenen kişisel verilerin; veri sorumlusunun, 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nun 12’nci maddesinin (1) numaralı fıkrasının (a) bendinde ifade olunan, kişisel verilerin hukuka aykırı olarak işlenmesini önlemek amacıyla uygun güvenlik düzeyini temin etmeye yönelik gerekli her türlü teknik ve idarî tedbirleri almadığını gösterdiği, 

değerlendirmelerinden hareketle,

• İlgili kişinin yer aldığı görüntülerin veri sorumlusunun arşivlerinde bulunmasının hukuka uygun olacağı ancak iş akdinin sona ermesinden sonra da söz konusu verilerin paylaşımına devam edilmesi suretiyle işlenmesinde Kanun kapsamında geçerli bir işleme şartının mevcut olmadığı, öte yandan ilgili kişinin kargo şirketleri nezdinde kayıtlı olan kişisel cep telefonu numarasının ve iş akdi feshedilmeden öncesinde çalıştığı mağazadaki dijital ödeme sistemleri, çeşitli evrak ve formlar içerisinde kayıtlı bulunan ve kendisini işlem yetkilisi olarak gösteren kişisel verilerinin Kanun’un 4’üncü maddesinde yer alan Genel İlkelerden “doğru ve gerektiğinde güncel olma” ilkesine aykırı şekilde işlendiği, bu verilerin işlenmesinde veri sorumlusunca bir başka hukuki nedenin de gösterilemediği görüldüğünden Kanun’un 12’nci maddesinin (1) numaralı fıkrasında yer alan yükümlülüklerini yerine getirmediği anlaşılan veri sorumlusu hakkında, ilgili kişinin hukuka aykırı olarak işlenen kimlik ve iletişim bilgileri kullanılarak yapılan satış, kargo gönderimi gibi yasal işlemlerin ilgili kişi üzerinde negatif sonuç doğurma riskinin yüksek olduğu hususu dikkate alınarak, Kanun’un 18’inci maddesinin (1) numaralı fıkrasının (b) bendi uyarınca 250.000 TL idarî para cezası uygulanmasına,
• Diğer taraftan, ilgili kişinin hukuka aykırı bir şekilde işlendiği anlaşılan şahsî cep telefonu bilgisinin veri sorumlusu ve kargo şirketi kayıtlarından, isim ve soy isim bilgilerinin ise iş akdi feshedilmeden öncesinde çalıştığı mağazadaki dijital ödeme sistemleri, çeşitli evrak ve formlar içerisinden imha edilmesi, buna ilişkin usule uygun bir şekilde düzenlenecek olan tutanakların ilgili kişi vekiline iletilmesi ve bu tutanaklar ile ilgili belgelerin muhatabınca tebellüğ edildiğine dair delillerin Kurula da gönderilmesi hususunda veri sorumlusunun talimatlandırılmasına

karar verilmiştir. 

Kuruma intikal eden dilekçede özetle; ilgili kişinin herhangi bir bağlantısı olmadığı halde veri sorumlusu şirket tarafından ilgili kişinin iş e-posta adresine kampanya, reklam vb. içerikli e-posta gönderildiği, ilgili kişi tarafından veri sorumlusuna ait e-posta adresine başvuruda bulunularak iletişim bilgilerinin ve kimlik bilgilerinin nereden ve nasıl temin edildiğinin sorulduğu, tarafına reklam/kampanya içerikli e-postaların gönderilmemesinin, kişisel verilerinin imha edilmesinin ve imha edilen bilgiler hakkında tarafına bilgi verilmesinin talep edildiği ancak veri sorumlusu tarafından verilen cevapta sadece e-posta adresi ve bilgilerinin kayıtlardan silindiğinin belirtildiği, verilerinin nereden temin edildiğine ilişkin herhangi bir bilgi verilmediği ifade edilerek 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (Kanun) kapsamında gereğinin yapılması talep edilmiştir.

Konuya ilişkin olarak başlatılan inceleme çerçevesinde veri sorumlusu şirketten savunması istenilmiş olup alınan cevabi yazıda özetle; 

• Şirketlerinin avukat büroları için yazılımlar ürettiği ve pazarladığı, avukatlık bürolarına tanıtım faaliyetlerinde bulunmak için avukatlık bürolarında çalışan avukatların e-posta adreslerinin internet arama motorlarında yapılan aramalardan temin edildiği, burada bulunan bilgilerden kişinin sadece isim, çalıştığı büro adı ve e-posta adresi bilgilerinin sistemlerine kaydedildiği,
• Pazarlama içerikli e-postanın 6563 sayılı "Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’un 6’ncı maddesinde yer alan "Esnaf ve tacirlere önceden onay alınmaksızın ticari elektronik iletiler gönderilebilir" hükmüne dayanılarak gönderildiği, ilgili e-postanın kişinin mesleği ile ilgili bir yazılım ürününün tanıtımı amaçlı olduğu,
• İlgili kişiye gönderilen e-postanın sonunda e-posta listesinden çıkılmasının talep edilebileceğine ilişkin "Bu E-Posta ile rahatsızlık verdiysek özür dileriz. E-Posta Listemizden Çıkmak için Tıklayınız" şeklinde bir metin ve bağlantının bulunduğu, ilgili kişinin bu bağlantıyı kullanarak firmaya talepte bulunduğu ve ilgili kişinin e-posta adresinin kayıtlardan silindiği, bünyelerindeki avukatlık büro adresleri ve kişisel verilerin başka hiçbir tüzel kişiliğe aktarılmadığı

ifade edilmiştir.

Konuya ilişkin yürütülen inceleme neticesinde Kişisel Verileri Koruma Kurulunun 01/09/2022 tarihli ve 2022/861 sayılı Kararı ile;

• 6698 sayılı Kanun’un “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinin (1) numaralı fıkrasının  (a)  bendinde açık rızanın, “belirli bir konuya ilişkin, bilgilendirmeye dayanan ve özgür iradeyle açıklanan rıza”, (ç) bendinde ilgili kişinin, “kişisel verisi işlenen gerçek kişi”, (d) bendinde kişisel verinin, “kimliği belirli veya belirlenebilir gerçek kişiye ilişkin her türlü bilgi”, (e) bendinde kişisel verilerin işlenmesinin, “kişisel verilerin tamamen veya kısmen otomatik olan ya da herhangi bir veri kayıt sisteminin parçası olmak kaydıyla otomatik olmayan yollarla elde edilmesi, kaydedilmesi, depolanması, muhafaza edilmesi, değiştirilmesi, yeniden düzenlenmesi, açıklanması, aktarılması, devralınması, elde edilebilir hâle getirilmesi, sınıflandırılması ya da kullanılmasının engellenmesi gibi veriler üzerinde gerçekleştirilen her türlü işlem”, (ı) bendinde veri sorumlusunun, “kişisel verilerin işleme amacını ve vasıtalarını belirleyen, veri kayıt sisteminin kurulmasından ve yönetilmesinden sorumlu olan gerçek ve tüzel kişi” olarak tanımlandığı,
• Kanun’un 5’inci maddesinin kişisel verilerin işlenme şartlarını düzenlediği, maddenin (1) numaralı fıkrasında, kişisel verilerin ilgili kişinin açık rızası olmaksızın işlenemeyeceğinin, (2) numaralı fıkrasında ise, kanunlarda açıkça öngörülmesi, fiili imkânsızlık nedeniyle rızasını açıklayamayacak durumda olan veya rızasına hukuki geçerlilik tanınmayan kişinin kendisinin veya bir başkasının hayatı veya beden bütünlüğünün korunması için veri işlemenin zorunlu olması, bir sözleşmenin kurulması veya ifasıyla doğrudan doğruya ilgili olmak kaydıyla sözleşmenin taraflarına ait kişisel verilerin işlenmesinin gerekli olması, veri sorumlusunun hukuki yükümlülüğünü yerine getirebilmesi için zorunlu olması, ilgili kişinin kendisi tarafından alenileştirilmiş olması, bir hakkın tesisi, kullanılması veya korunması için veri işlemenin zorunlu olması, ilgili kişinin temel hak ve özgürlüklerine zarar vermemek kaydıyla veri sorumlusunun meşru menfaati için veri işlenmesinin zorunlu olması hallerinde ilgili kişinin açık rızası olmaksızın kişisel verilerin işlenmesinin mümkün olduğunun hükme bağlandığı,
• İlgili kişinin kişisel verilerinin Kanuna aykırı olarak işlendiği iddiası bakımından yapılan incelemede; Karar tarihi itibariyle arama motorlarında yapılan araştırmada, avukat sorgulamasına ilişkin hizmet veren çeşitli internet sitelerinde yer alan ilgili kişinin e-posta adresinin şikayet edilen adresten farklı olduğu, şikayete konu e-posta adresine internet ortamında erişilememiş olmakla birlikte şikayete konu olayın gerçekleştiği tarihte, veri sorumlusu tarafından belirtilen büroda çalıştığı ve veri sorumlusu tarafından bahse konu e-posta adresinin internet arama motorlarından temin edildiğinin beyan edildiği dikkate alındığında, şikayete konu e-posta hesabının da şikayet tarihinde internet arama motorları üzerinden herkesin erişimine açık olacak şekilde alenileştirildiği kanaatine varıldığı,
• Kanun’un 5’inci maddesinin (2) numaralı fıkrasının (d) bendinde yer alan “ilgili kişinin kendisi tarafından alenileştirilmiş olması” şartı kapsamında kişisel verilerin açık rıza olmaksızın işlenmesinin mümkün olduğu, ancak ilgili verinin alenileştirilmiş olmasının diğer bir ifadeyle kamuya açık hale getirilmiş olmasının bu kişisel verilerin her türlü amaç için işlenebileceği anlamına gelmediği, ancak alenileştirme amacıyla bağlantılı ve amaçla sınırlı olarak işlenebileceği, şikayete konu somut olayda ise ilgili kişinin iş e-posta adresinin avukatlık mesleğine yönelik yapılacak iletişimler kapsamında aleni hale getirildiği, pazarlama/reklam amacıyla yapılacak işlemlere ilişkin bir alenileştirme iradesini içermediği,
• Diğer taraftan, veri sorumlusunun avukat olan ilgili kişinin e-posta adresini 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’un 6’ncı maddesinde yer alan "Esnaf ve tacirlere önceden onay alınmaksızın ticari elektronik iletiler gönderilebilir" hükmüne istinaden reklam amaçlı ileti göndermek suretiyle işlediğini belirtmesine karşın, 1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nun “Avukatlıkla birleşemeyen işler” başlıklı 11’inci maddesinde “Aylık, ücret, gündelik veya kesenek gibi ödemeler karşılığında görülen hiçbir hizmet ve görev, sigorta prodüktörlüğü, tacirlik ve esnaflık veya meslekin onuru ile bağdaşması mümkün olmayan her türlü iş avukatlıkla birleşemez” hükmüne yer verilerek avukatların ne esnaf ne de tacir sıfatıyla hareket edemediği belirtildiğinden avukat olan ilgili kişiye bu hükme dayanılarak onay alınmaksızın ticari ileti gönderilemeyeceği,
• Dolayısıyla veri sorumlusunun Kanun’un 5’inci maddesi çerçevesinde herhangi bir kişisel veri işleme şartı bulunmaksızın veri işleme faaliyetinde bulunması sebebiyle Kanun’un 12’nci maddesinde yer alan “Kişisel verilerin hukuka aykırı olarak işlenmesini önlemek” yükümlülüğüne aykırı davrandığı,
• Veri sorumlusu tarafından ilgili kişiye verilen yanıtın yetersiz olduğu iddiası bakımından yapılan incelemede; Veri Sorumlusuna Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ’in (Tebliğ) 6’ncı maddesinin, “(1) Veri sorumlusu bu Tebliğ kapsamında ilgili kişi tarafından yapılacak başvuruları etkin, hukuka ve dürüstlük kuralına uygun olarak sonuçlandırmak üzere gerekli her türlü idari ve teknik tedbirleri almakla yükümlüdür. (2) Veri sorumlusu, başvuruyu kabul eder veya gerekçesini açıklayarak reddeder. (3) Veri sorumlusu, cevabını ilgili kişiye yazılı olarak veya elektronik ortamda bildirir… (5) Veri sorumlusu başvuruda yer alan talepleri, talebin niteliğine göre en kısa sürede ve en geç otuz gün içinde ücretsiz olarak sonuçlandırır. Ancak, işlemin ayrıca bir maliyet gerektirmesi halinde, 7 nci maddede belirtilen ücret alınabilir. Başvurunun, veri sorumlusunun hatasından kaynaklanması hâlinde alınan ücret ilgiliye iade edilir.” hükmünü haiz olduğu, veri sorumlusu tarafından ilgili kişinin başvurusuna verilen cevapta sadece kişisel verilerinin silindiği yönünde bilgi verildiği ancak ilgili kişinin Kanun’un 11’inci maddesi kapsamındaki diğer bilgi taleplerinin yanıtsız bırakıldığının tespit edildiği,
• Veri sorumlusunun ilgili kişiye ve Kuruma ilettiği cevap yazılarında ilgili kişiye ait ve sistemlerinde kayıtlı olan kişisel verilerin sistem kayıtlarından silindiğini beyan etmesine karşılık silmeye ilişkin tevsik edici herhangi bir belge ibraz etmediği 

değerlendirmelerinden hareketle;

• İlgili kişinin e-posta adres bilgisinin reklam ve pazarlama amacıyla işlenmesine yönelik herhangi bir platformda alenileştirme iradesinin bulunduğuna dair veri sorumlusu tarafından kanıtlayıcı nitelikte bir belgenin Kuruma sunulmadığı, veri sorumlusunun ilgili kişinin kişisel verilerinin Kanunda yer alan işleme şartları kapsamında işlendiğine ilişkin açıklamalarının hukuki dayanaktan yoksun olduğu dikkate alındığında veri sorumlusunun Kanun’un 5’inci maddesi çerçevesinde herhangi bir kişisel veri işleme şartı bulunmaksızın veri işleme faaliyetinde bulunduğu kanaatine varıldığından veri sorumlusu hakkında Kanun’un 18’inci maddesinin (1) numaralı fıkrasının (b) bendi uyarınca 150.000 TL idari para cezası uygulanmasına,  
• Veri sorumlusu tarafından ilgili kişinin başvurusuna verilen cevapta, ilgili kişinin Kanun’un 11’inci maddesi kapsamındaki bilgi taleplerinin yanıtsız bırakılarak sadece kişisel verilerinin silindiği yönünde bilgi verilmesi sebebiyle Kanun’un 13’üncü maddesi kapsamında veri sorumlusunun kendisine yapılan başvurulara ilişkin Tebliğ’in 6’ncı maddesine uygun olarak hareket etmesi gerektiği yönünde uyarıda bulunulmasına; diğer taraftan ilgili kişiye başvurusunda talep ettiği hususlara ilişkin olarak açıklayıcı ve detaylı bir şekilde cevap vermesi ve ilgili kişiye verilen cevaba ve cevabın ilgili kişi tarafından tebellüğ edilip edilmediğine ilişkin tevsik edici (KEP Delili, e-posta ekran görüntüsü veya APS alındısı niteliğindeki) belgeyle birlikte Kuruma bilgi vermesi gerektiği yönünde veri sorumlusunun talimatlandırılmasına, 
• Veri sorumlusu tarafından Kuruma sunulan cevabi yazıda, ilgili kişinin talebi üzerine ilgili kişiye ait e-posta adresinin kayıtlardan silindiği bilgisi verilmekle birlikte silmeye ilişkin tevsik edici herhangi bir belgenin yazı ekinde sunulmadığı ve ilgili kişinin veri sorumlusuna başvurusunda kişisel verilerinin silinmesi talebini de ilettiği anlaşıldığından; veri sorumlusunun, ilgili kişinin kişisel verilerinin silinmesi, yok edilmesi veya anonim hâle getirilmesi ve buna ilişkin kayıtların Kuruma iletilmesi gerektiği yönünde talimatlandırılmasına

karar verilmiştir.

İlgili kişinin Kuruma intikal eden şikâyetinde özetle; ilaç sektöründe faaliyet gösteren bir şirketin çalışanı olduğu iddia edilen bir şahıstan e-posta aldığı, e-posta adresinin nasıl elde edildiğine ilişkin veri sorumluna başvurarak e-posta adresinin ecza depoları vasıtasıyla paylaşıldığı bilgisini edindiği ifade edilerek 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (Kanun) kapsamında gereğinin yapılması talep edilmiştir. 

Konuya ilişkin başlatılan inceleme çerçevesinde veri sorumlusundan savunması istenilmiş olup alınan cevabi yazıda özetle; 

• E-posta gönderen şahsın şirkette kısa bir süre çalıştığı ve daha sonra istifa ettiği, bahse konu yazışmaların şirketin bilgisi ve onayı dahilinde yapılmadığı, Kurum tarafından şirkete tebliğ üzerine konudan haberdar olunduğu,
• Söz konusu işlem, şirket eski çalışanı tarafından şirketin bilgisi ve onayı dışında yapılmış olduğundan hangi kişisel verinin hangi amaçla işlendiği konusunda bilgi sahibi olunmadığı,
• Dolayısıyla ilgili kişinin açık rıza beyanına ilişkin tevsik edici bir belgenin de mevcut bulunmadığı

ifade edilmiştir. 

Konuya ilişkin yapılan değerlendirme neticesinde, Kişisel Verileri Koruma Kurulunun 07/10/2022 tarih ve 2022/1072 sayılı Kararı ile;

• Kanun’un “Kişisel Verilerin İşlenme Şartları” başlıklı 5’inci maddesinin (1) numaralı fıkrasında kişisel verilerin ilgili kişinin açık rızası olmaksızın işlenemeyeceği, (2) numaralı fıkrasında ise kanunlarda açıkça öngörülmesi, fiili imkansızlık nedeniyle rızasını açıklayamayacak durumda bulunan veya rızasına hukuki geçerlilik tanınmayan kişinin kendisinin ya da bir başkasının hayatı veya beden bütünlüğünün korunması için zorunlu olması, bir sözleşmenin kurulması veya ifasıyla doğrudan doğruya ilgili olması kaydıyla, sözleşmenin taraflarına ait kişisel verilerin işlenmesinin gerekli olması, veri sorumlusunun hukuki yükümlülüğünü yerine getirebilmesi için zorunlu olması, ilgili kişinin kendisi tarafından alenileştirilmiş olması, bir hakkın tesisi, kullanılması veya korunması için veri işlemenin zorunlu olması ve ilgili kişinin temel hak ve özgürlüklerine zarar vermemek kaydıyla, veri sorumlusunun meşru menfaatleri için veri işlenmesinin zorunlu olması şartlarından birinin varlığı halinde, ilgili kişinin açık rızası aranmaksızın kişisel verilerin işlenmesinin mümkün olduğu hükümlerinin düzenlendiği,
• Kurul tarafından “Veri sorumluları ve veri işleyenler tarafından ilgili kişilerin e-posta adreslerine veya SMS ya da çağrı ile cep telefonlarına reklam bildirimleri/aramaları yönlendirilmesinin önüne geçilmesini teminen” alınan 16/10/2018 tarihli ve 2018/119 sayılı İlke Kararı’nda; “İlgili kişilerin rızalarını almadan veya Kanun’un 5’inci maddesinin (2) numaralı fıkrasında hüküm altına alınan işleme şartlarını sağlamadan, telefon numaralarına SMS göndermek, arama yapmak veya e-posta adreslerine posta göndermek suretiyle reklam içerikli ileti yönlendiren veri sorumluları ile veri sorumluları adına reklam içerikli mesaj/e-posta göndermek veya arama yapmak amacıyla ilgili kişilerin açık rızaları bulunmaksızın bu verileri kullanan veri işleyenlerin söz konusu veri işleme faaliyetlerini Kanun’un 15’inci maddesinin (7) numaralı fıkrası uyarınca derhal durdurması gerektiği; Kanun’un 12’nci maddesi kapsamında veri sorumlusunun kişisel verilerin hukuka aykırı olarak işlenmesini önlemek, kişisel verilere hukuka aykırı olarak erişilmesini önlemek ve kişisel verilerin muhafazasını sağlamak amacıyla uygun güvenlik düzeyini temin etmeye yönelik gerekli her türlü teknik ve idari tedbirleri almak zorunda olduğu ve kişisel verilerin kendi adına başka bir gerçek veya tüzel kişi tarafından işlenmesi hâlinde, anılan tedbirlerin alınması hususunda bu kişilerle birlikte müştereken sorumlu olduğu; belirtilen şekilde söz konusu faaliyetlerde bulunan veri sorumluları hakkında Kanun’un 18’inci maddesi hükümleri çerçevesinde işlem tesis edileceği; bahse konu şekilde işlenen kişisel verilerin hukuka aykırı olarak elde edilmiş olabileceği de göz önüne alınarak 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun ‘Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme’ başlıklı 136’ncı maddesi çerçevesinde ilgili veri sorumluları hakkında gerekli hukuki işlemlerin tesisi için konunun 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 158’inci maddesi uyarınca ihbaren ilgili Cumhuriyet Başsavcılığına bildirileceği” hususlarının karara bağlandığı,
• Kanun’un “Kişisel verilerin silinmesi, yok edilmesi veya anonim hâle getirilmesi” başlıklı 7’nci maddesinde; bu Kanun ve ilgili diğer kanun hükümlerine uygun olarak işlenmiş olmasına rağmen, işlenmesini gerektiren sebeplerin ortadan kalkması hâlinde kişisel verilerin resen veya ilgili kişinin talebi üzerine veri sorumlusu tarafından silineceği, yok edileceği veya anonim hâle getirileceği ve kişisel verilerin silinmesi, yok edilmesi veya anonim hâle getirilmesine ilişkin diğer kanunlarda yer alan hükümlerin saklı olduğu ibaresinin yer aldığı,
• Kanun’un 12’nci maddesinin (1) numaralı fıkrasının “Veri sorumlusu; a) Kişisel verilerin hukuka aykırı olarak işlenmesini önlemek, b) Kişisel verilere hukuka aykırı olarak erişilmesini önlemek, c) Kişisel verilerin muhafazasını sağlamak amacıyla uygun güvenlik düzeyini temin etmeye yönelik gerekli her türlü teknik ve idari tedbirleri almak zorundadır.” hükmünü amir olduğu, bununla birlikte (2) numaralı fıkrasında; “Veri sorumlusu, kişisel verilerin kendi adına başka bir gerçek veya tüzel kişi tarafından işlenmesi hâlinde, birinci fıkrada belirtilen tedbirlerin alınması hususunda bu kişilerle birlikte müştereken sorumludur.” ifadesi bulunurken (3) numaralı fıkrasında “Veri sorumlusu, kendi kurum veya kuruluşunda, bu Kanun hükümlerinin uygulanmasını sağlamak amacıyla gerekli denetimleri yapmak veya yaptırmak zorundadır.” hükmünün yer aldığı,
• Somut olaya konu reklam amaçlı e-postaların, somut olayın yaşandığı tarihte veri sorumlusu bünyesinde çalışan personel tarafından kurumsal e-posta adresi üzerinden ilgili kişinin elektronik posta adresine gönderildiği; veri sorumlusunun ilgili kişinin kişisel verisi niteliğindeki elektronik posta adresinin veri sorumlusunun çalışma alanı çerçevesinde reklam ve pazarlama amaçları doğrultusunda kullanıldığı ve ilgili kişinin açık rızasının alınmadığının anlaşıldığı, bu kapsamda ilgili kişinin e-posta adresine izinsiz reklam içerikli ileti gönderilmesi suretiyle kişisel verilerin işlenmesinde Kanun’un 5’inci maddesinde yer alan herhangi bir işleme şartının bulunmadığı

değerlendirmelerinden hareketle; 

• Veri sorumlusu tarafından reklam ve pazarlama amaçlı, izinsiz ticari elektronik ileti gönderilmesi suretiyle ilgili kişinin kişisel verisi niteliğinde olan e-posta adresinin işlenmesinde Kanun’un “Kişisel verilerin işlenme şartları” başlıklı 5’inci maddesinde öngörülen kişisel veri işleme şartlarının bulunmadığı ve bu kapsamda veri sorumlusunun Kanun’un 12’nci maddesinin (1) numaralı fıkrasının (a) bendi kapsamında kişisel verilerin hukuka aykırı işlenmesini önlemek amacıyla uygun güvenlik düzeyini temin etmeye yönelik gerekli teknik ve idari tedbirleri almadığı kanaatine varılması nedeniyle Kanun’un 18’inci maddesinin (1) numaralı fıkrasının (b) bendine istinaden veri sorumlusu hakkında 50.000 TL idari para cezası uygulanmasına,
• Somut olayda ilgili kişinin kişisel verisi niteliğinde olan e-posta adresinin, hukuka aykırı olarak işlendiği dikkate alındığında; Kanun’un 7’nci maddesi ve Kişisel Verilerin Silinmesi, Yok Edilmesi veya Anonim Hale Getirilmesi Hakkında Yönetmelik’e uygun olarak ilgili kişinin kişisel verisinin imha edilmesi ve söz konusu imha işlemlerini tevsik edici belgelerin Kurula iletilmesi hususunda veri sorumlusunun talimatlandırılmasına

karar verilmiştir. 

İlgili kişinin şikâyetinde özetle;

• Nisan 2022 içerisinde ilgili kişinin şahsi e-posta hesabı olan *************@gmail.com’a yasal bahis platformu olan ******.com tarafından bir e-postanın gönderildiği ve söz konusu e-postada özetle “Sayın ******* ******, Üyelik işlemleriniz ile ilgili detayları aşağıda bulabilirsiniz: Üye Numaranız: ********. Üye numaranız, kullanıcı adınız, TC kimlik numaranız ile ******.com hesabınıza giriş yapabilirsiniz. Güvenlik önlemi olarak ******.com’a giriş şifrenizi belirli aralıklarla değiştirmenizi tavsiye ediyoruz.” denildiği, hemen ardından gelen ikinci bir e-posta ile ise “Sayın Üyemiz, E-posta adresinize reklam, promosyon vb. ticari elektronik iletilerin gönderilmesini onayladınız.” denildiği,
• İlgili kişi tarafından ******.com sitesine herhangi bir üyeliğin asla gerçekleştirilmediği, bu çerçevede konuya ilişkin veri sorumlusuna başvurarak şahsına ait herhangi bir bilginin işlenmiş olması halinde, bunların derhal yok edilmesi talebinde bulunduğu ayrıca veri sorumlusunun sisteminde kullanıcılar tarafından girilerek beyan edilen e-posta adreslerinin doğruluğunu herhangi bir surette kontrol edilip edilmediğine yönelik sorularını yönelttiği,
• Veri sorumlusunun ise “İletmiş olduğunuz talebinize istinaden E-posta adresiniz kayıtlı olduğu üyelikten kaldırılmıştır.” şeklinde cevap verdiği,
• Somut olayda 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (Kanun) bakımından asıl sorunun veri sorumlusunun kişisel veriyi işlerken herhangi bir kontrol mekanizması oluşturmamış olması olduğu, üçüncü bir şahıs ilgili kişiye ait e-postayı sisteme üyelikte kullanmak istediğinde veri sorumlusunun bunu doğrudan geçerli ve doğru kabul ederek ilgili kişinin e-posta adresine e-postalar göndermeye başlamakla hata yaptığı

beyan edilerek Kanun kapsamında gereğinin yapılması talep edilmiştir.

Yapılan şikâyete istinaden başlatılan inceleme çerçevesinde veri sorumlusu yasal bahis platformunu işleten şirketten savunması istenilmiş olup, alınan cevabi yazıda özetle;

• Şirketin ilgili mevzuat hükümleri uyarınca idareden aldığı yetki ile bizatihi idarenin düzenleyici olduğu bahis piyasasında faaliyet gösteren bir sanal ortam bayii olduğu,
• Şirketin yürüttüğü faaliyet kapsamında, kişisel verilerin korunmasına ilişkin mevzuata ilave olarak veri işleme bakımından iki önemli yükümlülüğünün bulunduğu, bu yükümlülüklerden ilkinin 18 yaşından küçük kimselerin şirket tarafından bayiliği yürütülen oyunları oynamalarının engellenmesi olduğu, ikinci yükümlülüğün ise suç gelirlerinin aklanmasına dair mevzuata uyum göstermek olduğu, bu çerçevede şirketin kendi nezdinde yapılan her türlü işlemden önce işlemi yapanların kimliklerini tespit etme ve gerekli diğer tedbirleri alma yükümlülüğünün bulunduğu,
• İlgili mevzuat kapsamında her bir üyelik başvurusunda şirket tarafından müşterinin (i) adı-soyadı, (ii) uyruğu ve (iii) T.C. kimlik numarası veya yabancı kimlik numarası bilgilerinin İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü veri tabanından teyit edildiği,
• Nisan 2022 içerisinde ilgili kişinin şikâyetine konu edilen e-posta adresi kullanılarak şirketin platformu üzerinden ******** numaralı üyeliğin oluşturulduğu,
• Söz konusu üyelik oluşturulurken cep telefonu numarasının doğrulandığı, kimlik bilgilerinin ise MERNİS sistemi üzerinden doğrulandığı, buna karşın e-posta adresinin kayıt aşamasında doğrulanmadığı,
• Sonrasında şikâyet sahibi ilgili kişi tarafından şirkete e-posta vasıtasıyla ulaşıldığı, söz konusu e-postada ilgili kişinin şirketin platformunda hesap açmadığını bildirdiği ve e-posta adresine ileti gönderilmemesini talep ettiği, ilgili kişiden gelen bildirimin derhal işleme alındığı ve ilgili kişinin e-posta adresinin şirketin sistemlerinden kaldırıldığı,
• Akabinde ilgili kişiyle e-postasında paylaştığı telefon numarası üzerinden iletişime geçilerek konu hakkında bilgi verildiği, ayrıca ilgili kişinin talebi üzerine aynı bilgilerin yazılı olarak da ilgili kişiye gönderildiği,
• İlgili kişi tarafından Nisan 2022’de e-posta üzerinden şirkete yapılan talepte ilgili kişinin kimliğinin doğrulanmasını sağlayacak veri bulunmadığından tabii olarak taleplerinin tamamı hakkında ilgili kişiye bilgi verilemediği, bununla birlikte şirketin tabi olduğu mevzuat gereğince uyguladığı risk temelli veri politikasına uygun olarak aynı gün içerisinde e-posta adresinin şirketin veri tabanından silindiği,
• Dolayısıyla ilgili kişi her ne kadar şirkete başvururken kendi kimliğinin tanımlanmasına imkân verecek bilgi paylaşmamışsa da yapmış olduğu başvuruda yer alan talebin tamamen karşılandığı ve 6698 sayılı Kanun’un 11’inci maddesinin (1) numaralı fıkrasının (d) bendi gereği yanlış işlendiği iddia edilen verinin aynı gün içerisinde Şirket tarafından silindiği,
• İlgili kişi tarafından -karşılanmış olan talebine ilişkin olarak Kanun’un 14’üncü maddesinde yer alan koşullar mevcut olmamasına rağmen- Kurula şikâyette bulunulduğu, 
• Öncelikle ilgili kişinin veri sorumlusu sıfatıyla şirkete Nisan 2022 içerisinde göndermiş olduğu e-postada yer alan sorular kapsamındaki bilgilerin -ilgili kişi tarafından şirkete kimlik doğrulanmasına imkân verecek bir başvuru yapılmadığından- veri ihlâl riski nedeniyle paylaşılmadığı, bununla birlikte ilgili kişinin aslî talebi olan e-posta adresine bir daha gönderim yapılmaması talebinin şirketin veri yönetim politikası ile uyumlu olması nedeniyle derhal işleme alındığı ve ilgili kişinin talebinin aynı gün yerine getirildiği,
• İlgili kişi tarafından şirketin üye kaydı esnasında e-posta adresi verisini işlerken herhangi bir kontrol mekanizması işletmediğinin iddia edildiği, ayrıca e-posta adresinin bir iletişim verisi olduğunun ve kontrolsüzce kullanılmaya başlanmasının düşünülemeyeceğinin ifade edildiği,
• Öncelikle şirketin yürüttüğü faaliyetin ruhsata tabi bir faaliyet olduğunu, pek çok idari organın gözetim ve denetimi altında yürütüldüğünü ve özellikle de müşterinin kimlik doğrulaması ile ilgili olarak şirketin internet üzerinden servis sunan diğer veri sorumlularından ayrıştığını belirtmek istedikleri,
• Şirketin platformuna üye olabilmek için ilgili kişilerin ad soyad, doğum tarihi ve TC kimlik numarası verilerini doğru girmelerinin ve bu verilerin MERNİS üzerinden teyit edilmesinin zorunlu olduğu, dolayısıyla şirketin işlediği asgari sayıdaki veri içerisinde yer alan iletişim verilerinin kontrolsüzce işlenmediği, esasen pek çok çevrimiçi hizmet uygulaması üyeliğinin ötesinde bir kontrolden sonra toplandığı,
• Şirketin risk temelli veri güvenliği yaklaşımı uyarınca, üyelerin ana iletişim kanalı olarak cep telefonu numarasının kabul edildiği, bu nedenle de üyelik aşamasında öncelikle cep telefonu numarası verisinin doğrulamasının yapıldığı, sistemin ayrıca üyelik başvurusunda kullanılan cep telefonu ve/veya elektronik posta adresinin başka bir üyelikte kullanılıp kullanılmadığını da otomatik olarak kontrol ettiği,
• Şirket veya herhangi bir yetkili sanal ortam bayi sistemindeki üyenin MERNİS üzerinden doğrulanan TC kimlik numarası ile uyuşmayan bir banka hesabından para yüklemesi veya para çekimi işlemi yapılamayacağından şirket bakımından teyidi ve korunması öncelikli olan verilerin ad-soyad, doğum tarihi ve TC kimlik numarası verileri olduğu, iletişim verilerinin ikincil önemi haiz olduğu,
• Öncelikle cep telefonu verisinin doğrulanmasının sebebinin ise şirket tarafından herhangi bir problem halinde müşteri ile ilk temas noktasının müşteri iletişim stratejisi gereği telefon aramaları olduğu, e-posta verisinin ikincil nitelikte olduğu,
• Şikâyete konu olayda da cep telefonu numarasının doğrulandığı ama e-posta adresinin doğrulanmadığı, e-posta adresinin doğrulanmaması halinde ilgili kişiye şirket tarafından yalnızca “Hoşgeldiniz” bilgilendirmesinin gönderildiği ve sistem üzerindeki panelde kişinin e-posta adresinin “Doğrulama Bekleniyor” aşamasında kaldığı, buna ilave olarak e-posta doğrulaması yapılmamış bir hesaptan şirketin platformuna her giriş yapıldığında ilgili kişiye e-posta doğrulamasına ilişkin uyarı penceresinin gösterildiği,
• E-posta doğrulaması yapılıp yapılmadığından bağımsız olarak tüm üyelere ilk etapta yalnızca iki adet e-postanın gidebildiği, nitekim ilgili kişinin başvurusunda da bu iki e-postaya yer verildiği ve başkaca bir e-postanın sunulmadığı, bu nedenle kontrolsüzce e-posta ve hatta e-postalar gönderildiği iddiasının soyut ve dayanaktan yoksun olduğu,
• Şirket sistemi tarafından gönderilen e-postaların ilkinin “Hoşgeldiniz” bilgilendirmesi olduğu ve bu e-postanın üyeliğin başlatıldığına yönelik bilgilendirme içerdiği, “Hoşgeldiniz” bilgilendirmesinin içeriğinde yalnızca üyenin adı ve soyadı ile üyelik numarasının yer aldığı,
• Gönderimin amacının üyeliğin oluşturulduğuna dair bilgi vermek ve ilgili kişinin şirket hesabına nasıl giriş yapabileceğini açıklamak olduğu, ikinci olarak ise eğer üyelik başvurusu sırasında ilgili kişi ticari elektronik ileti gönderilmesine onay vermiş ise Ticari İletişim ve Ticari Elektronik İletiler Hakkında Yönetmelik’in 7’nci maddesinin (3) numaralı fıkrası uyarınca hukuki yükümlülüğün yerine getirilmesi adına ilgili kişiye ticari elektronik ileti onayının alındığı bilgisinin verildiği,
• Mezkûr madde uyarınca onayın elektronik ortamda alınması durumunda onayın alındığı bilgisinin -reddetme imkânı da tanınmak suretiyle- alıcının elektronik iletişim adresine 24 saat içinde iletilmesinin gerektiği, bu hükmün amacının esasen sehven bildirilen iletişim adreslerine ret imkânı sunmak olduğu,
• İkinci e-postanın bu kapsamda üyelik oluşturma sırasında ticari elektronik ileti gönderimine elektronik ortamda onay verilmiş olması sebebi ile iletildiği, nitekim gönderilen e-postada hatalı kayıt ihtimâline binaen çıkma hakkının tanındığı, bununla birlikte ticari elektronik iletinin alındığına ilişkin e-postada herhangi bir kişisel veriye yer verilmediği,
• Tekrar özetlemek gerekirse; şirketin platformuna üyelik başvurusu sırasında e-posta adresi verisi işlenirken öncelikle ilgili verinin şirket veri tabanında mevcut bir başka üye ile ilişkili olup olmadığının kontrol edildiği, eğer veri başka bir üyelik hesabı ile ilişkili değilse doğrulama zorunlu tutulmadan üyelik oluşturulduğu ve üyeye yalnızca yukarıda belirtilen iki bilgilendirme e-postasının iletilebildiği, üye ticari elektronik ileti onayı vermediyse kendisine yalnızca “Hoşgeldiniz” bildiriminin yapıldığı,
• E-posta doğrulama işlemlerinin ise üyelik panelinde ilgili alandan doğrulama talebi yapıldığında e-posta adresine yönlendirilen iletideli adımlar izlenerek yapılabildiği, bu doğrulamanın üyenin bilgilendirme e-postalarını alabilmesinin ön şartı niteliğinde olduğu, dolayısıyla ilgili kişinin şikâyetinde iddia edildiği üzere şirket tarafından kontrolsüzce veri işlenmediği,
• Şirketin sistemi üzerinde üyelik esnasında verilen e-posta adresi için üyenin doğrulamaya zorlanmamasının başlıca nedeninin hesaba MERNİS sistemi ile uyuşacak şekilde para transferi yapılmadığı müddetçe salt şirket platformu üyeliğinin hüküm ifade etmemesi olduğu, daha açık bir ifadeyle herhangi bir üyenin şirketin platformu üzerinde işlem yaparak oyun oynayabilmesi için öncelikle platformdaki hesabına para transferi yapmasının gerektiği, bu aşamada para aktarımının üye tarafından yapıldığına MERNİS kontrolü neticesinde emin olunduğu,
• Yapılan işin doğası ve şirketin risk politikası gereğince para çekme veya yatırma işlemlerinde üyeye şirket uygulamaları haricinde iletişim kanallarından bilgilendirme yapılmadığı, para yatırma veya çekme gibi işlemlerde hiçbir şekilde şirket tarafından e-posta gönderilmediği ve yalnızca kuponlara isabet eden ikramiyeyle ilgili bilgilendirmeler ile oyunlara dair çeşitli bilgilerin e-posta adresinin doğrulanmış olması halinde yapıldığı, bu bilgilendirme tercihlerinin de üyelik paneli üzerindeki ayarlar sekmesinden kolaylıkla güncellenebildiği,
• Gönderilen “Hoşgeldiniz” e-postasının üyelik oluşturma sırasında sehven yanlış girilen bir e-postaya iletilmesi halinde de iletiyi alan kişinin bu hatayı düzeltme imkânının bulunduğu, şöyle ki gönderilen e-posta içerisinde müşteri hizmetleri numarasının yer aldığı ve bu numara üzerinden müşteri hizmetlerinin her türlü soru, öneri ve şikâyet için 7 gün 24 saat hizmet vermekte olduğunun belirtildiği, nitekim şikâyet konusu olayda da ilgili kişinin şirkete e-posta vasıtası ile ulaşarak kendisinin şirketin platformu üzerinden hesap açmadığı bilgisini ilettiği ve e-posta adresine ileti gönderilmemesini talep ettiği,
• Şirket tarafından ilgili kişiden gelen bildirimin derhal işleme alındığı ve aynı gün ilgili kişinin e-posta adresinin şirket sistemlerinden kaldırıldığı, öte yandan yanlış e-posta adresi ile kaydolan üye bakımından ise durumun üyelik e-postasının gelmemesi ile fark edilebileceği,
• Huzurdaki incelemeye konu edilen şikâyeti kişisel verilerin korunması hukukuna hâkim ilkeler ışığında da ele almak istedikleri, bugün için kişisel verilerin korunması hukukunda veri sorumluları bakımından hâkim ilkenin “hesap verebilirlik” olduğunun kabul edildiği,
• Hesap verebilir olmanın bir diğer anlamının da veri sorumlularına proaktif bir özen yükümlülüğü yüklenmesi olduğu, Kurulun 2020/966 sayılı İlke Kararında da bu özen yükümlülüğünün özellikle vurgulandığı, burada veri sorumlusunun özen yükümlülüğünün sınırını çizerken veya 6698 sayılı Kanun’da geçen “gerekli her türlü teknik ve idari tedbir”, “makul önlemler” gibi ifadelerde yer alan sınırlayıcı gerekli veya makul gibi ifadelerin yorumlanmasında hesap verebilirlik ilkesinin özellikle dikkate alınmasının gerektiği,
• Kanun koyucunun veri sorumluları için getirdiği yükümlülüklerde “gerekli”, “makul” gibi sınırlamalar koyarken hesap verilebilirliği veri sorumlusunun faaliyetine bağlı olarak daralıp genişleyebilecek şekilde ölçülü olarak kurgulamayı amaçladığı, dolayısıyla veri sorumlusu tarafından alınacak önlemler veya uygulanacak teknik veya idari tedbirlerin veri sorumlusunun işlediği verilerle, tabi olduğu mevzuatla, iştigal konusuyla ve verilerin tabi olduğu riskle yakın ilgisinin bulunduğu,
• Somut incelemede şirketin suç gelirlerinin aklanmasına ilişkin mevzuat ve şans oyunları mevzuatı gereği sıkı bir kimlik kontrolü yükümlülüğü altında olduğunun dikkate alınması gerektiği, bu yükümlülükleri kapsamında şirkete MERNİS üzerinden gerçekleşen kimlik kontrolü olmaksızın üyeliğin mümkün olmadığı, ayrıca şirketin iştigal sahasının şans oyunları olması nedeniyle işlenen verinin mahremiyeti dikkate alınarak şirket politikası olarak e-posta veya SMS vasıtası ile üyelerle minimum iletişimde bulunulduğu, bu çerçevede şirket bakımından gerekli idari ve teknik tedbirler ile makul önlemlerin sınırının özellikle e-posta adresi verisi gibi asgari düzeyde işlenen veriler bakımından daraldığı,
• Şirket tarafından her türlü kişisel verinin işlenmesinde genel ilkelere uyulmasında azami özen gösterildiği, bu kapsamda geliştirme ve iyileştirme çalışmalarında kimlik verilerine odaklanılmış olmakla birlikte iletişim verilerine ilişkin doğrulama süreçlerinin geliştirilmesine de devam edildiği, bununla birlikte mevcut durumda doğrulanmamış iletişim bilgilerine kişisel veri içeren bilgilendirmelerin yapılmaması için gerekli tedbirlerin alındığı,
• Kurulun 2020/966 sayılı İlke Kararına değinilecek olursa; söz konusu kararda özellikle bahsedilen verilerin fatura, ekstre, rezervasyon belgesi gibi pek çok kişisel veriyi ihtiva eden ve eksik/yanlış veri girişi nedeniyle üçüncü kişilere gönderilmesi mümkün olan veriler olduğunun anlaşıldığı, şirket tarafından yapılan iletişimde bu ve benzeri kişisel verilerin üyelere gönderilmediğinin detayıyla izah edildiği, dolayısıyla Kurulun 2020/966 sayılı İlke Kararı ile şikâyete konu olay arasında doğrudan bağ kurulmasının da hukuken mümkün olmadığı,
• Yapılan inceleme kapsamında tartışılabilecek bir diğer hususun da şirketin gönderdiği “Hoşgeldiniz” e-postasında kişisel veri olup olmadığı konusu olduğu, 6698 sayılı Kanun’un 3’üncü maddesinde kişisel verinin “kimliği belirli veya belirlenebilir gerçek kişiye ilişkin her türlü bilgi” olarak tanımlandığı, bu tanım doğrultusunda öne çıkan hususun verinin bir kişiyi belirli ya da belirlenebilir kılması olduğu, veri kendi başına ilgili kişiyi tespit etmeye elverişli değilse ancak başka verilerle birleştirildiği takdirde kişi belirlenebiliyorsa belirlilikten değil belirlenebilirlikten bahis açıldığı ancak bu defa da kişinin elinde olmayan hangi veriler esas alınarak belirlenebilirliğin tartışılması gerektiği sorununun ortaya çıktığı, 
• Şirketin gönderdiği “Hoşgeldiniz” e-postasında yer alan isim soy isim verisi ile üye numarası verisinin yanlış bir e-postaya gönderilmesi halinde ortada “belirlenebilir” bir kişisel veri olup olmadığının tartışılmasının gerekeceği, ad soyad verisinin pek çok halde herhangi bir tartışmaya mahal bırakmaksızın ilgili kişiyi doğrudan belirlenebilir kıldığı, ancak yine de bu savın her durumda geçerli olmadığı, pek çok kişinin aynı isim ve soy ismi taşıyabildiği, bu halde üçüncü kişi bakımından ad soyad verisinin tek başına ilgili kişiyi belirleyebilecek nitelikte olmayabileceği, öte yandan üyelik numarasının ise üçüncü kişi bakımından ilgili kişiyi belirleyebilecek nitelikte olmadığı, zira bu numaranın üyeye özel, üye tarafından değiştirilemez harf veya rakamlardan oluşan dizin olarak yalnızca şirket sistemi için anlamlı olduğu, ad soyad verisinin ise yalnızca şirketin iç sistemi için anlam ifade eden üye numarası verisi ile birlikte “belirlenebilir” olduğunun söylenemeyeceği kanaatinde oldukları, dolayısıyla gönderilen “Hoşgeldiniz” e-postasında her ne kadar isim soy isim verisi yer alsa da bu verinin belirlenebilir olmaması sebebiyle kişisel veri niteliğini haiz olmadığı,
• Son olarak, 6698 sayılı Kanun’un en önemli ilkelerinden biri olan ve 6698 sayılı Kanun’un 4’üncü maddesinin (2) numaralı fıkrasının (b) bendinde yer yer alan “doğru ve gerektiğinde güncel olma” ilkesinin veri sorumlusunun çıkarına uygun olduğu gibi ilgili kişinin temel hak ve özgürlüklerinin korunması açısından da gerekli olduğu,
• Kurum tarafından hazırlanan Kişisel Verilerin İşlenmesine İlişkin Temel İlkeler Rehberinde de belirtilmiş olduğu üzere bu yükümlülüğün tesisindeki en önemli hususun her zaman ilgili kişinin bilgilerini doğru ve güncel olmasını temin edecek kanalların açık tutulması olduğu, nitekim şirket tarafından sağlanan platform üzerinden üyelik sırasında verilen iletişim bilgilerinin her zaman görüntülenerek değiştirilme/düzeltilme/güncellenme imkânının bulunduğu

ifade edilmiştir.

Taraflarca dosyaya sunulan tüm bilgi ve belgeler dâhilinde konuya ilişkin yürütülen inceleme neticesinde, Kurulun 01/09/2022 tarihli ve 2022/853 sayılı kararı ile;

• 6698 sayılı Kanun’un “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinin (1) numaralı fıkrasının  (a)  bendinde açık rızanın, “belirli bir konuya ilişkin, bilgilendirmeye dayanan ve özgür iradeyle açıklanan rıza”, (ç) bendinde ilgili kişinin, “kişisel verisi işlenen gerçek kişi”, (d) bendinde kişisel verinin, “kimliği belirli veya belirlenebilir gerçek kişiye ilişkin her türlü bilgi”, (e) bendinde kişisel verilerin işlenmesinin, “kişisel verilerin tamamen veya kısmen otomatik olan ya da herhangi bir veri kayıt sisteminin parçası olmak kaydıyla otomatik olmayan yollarla elde edilmesi, kaydedilmesi, depolanması, muhafaza edilmesi, değiştirilmesi, yeniden düzenlenmesi, açıklanması, aktarılması, devralınması, elde edilebilir hâle getirilmesi, sınıflandırılması ya da kullanılmasının engellenmesi gibi veriler üzerinde gerçekleştirilen her türlü işlem”, (ı) bendinde veri sorumlusunun, “kişisel verilerin işleme amacını ve vasıtalarını belirleyen, veri kayıt sisteminin kurulmasından ve yönetilmesinden sorumlu olan gerçek ve tüzel kişi” olarak tanımlandığı,
• Kanun’un “Genel İlkeler” başlıklı 4’üncü maddesinde, kişisel verilerin ancak bu Kanun’da ve diğer kanunlarda öngörülen usul ve esaslara uygun olarak işleneceği hükme bağlandıktan sonra, kişisel verilerin işlenmesinde uyulması zorunlu ilkelere yer verildiği, buna göre, kişisel verilerin ancak; a) Hukuka ve dürüstlük kurallarına uygun olma, b) Doğru ve gerektiğinde güncel olma, c) Belirli, açık ve meşru amaçlar için işlenme, ç) İşlendikleri amaçla bağlantılı, sınırlı ve ölçülü olma ile d) İlgili mevzuatta öngörülen veya işlendikleri amaç için gerekli olan süre kadar muhafaza edilme ilkelerine uygun işlenebileceği,
• Kanun’un 5’inci maddesinin kişisel verilerin işlenme şartlarını düzenlediği, maddenin (1) numaralı fıkrasında,  kişisel verilerin ilgili kişinin açık rızası olmaksızın işlenemeyeceğinin, (2) numaralı fıkrasında ise, kanunlarda açıkça öngörülmesi, fiili imkânsızlık nedeniyle rızasını açıklayamayacak durumda olan veya rızasına hukuki geçerlilik tanınmayan kişinin kendisinin veya bir başkasının hayatı veya beden bütünlüğünün korunması için veri işlemenin zorunlu olması, bir sözleşmenin kurulması veya ifasıyla doğrudan doğruya ilgili olmak kaydıyla sözleşmenin taraflarına ait kişisel verilerin işlenmesinin gerekli olması, veri sorumlusunun hukuki yükümlülüğünü yerine getirebilmesi için zorunlu olması, ilgili kişinin kendisi tarafından alenileştirilmiş olması, bir hakkın tesisi, kullanılması veya korunması için veri işlemenin zorunlu olması, ilgili kişinin temel hak ve özgürlüklerine zarar vermemek kaydıyla veri sorumlusunun meşru menfaati için veri işlenmesinin zorunlu olması hallerinde ilgili kişinin açık rızası olmaksızın kişisel verilerin işlenmesinin mümkün olduğunun hükme bağlandığı,
• Kanun’un “Veri Güvenliğine İlişkin Yükümlülükler” başlıklı 12’nci maddesinin (1) numaralı fıkrasında “Veri sorumlusu; a) Kişisel verilerin hukuka aykırı olarak işlenmesini önlemek, b) Kişisel verilere hukuka aykırı olarak erişilmesini önlemek, c) Kişisel verilerin muhafazasını sağlamak, amacıyla uygun güvenlik düzeyini temin etmeye yönelik gerekli her türlü teknik ve idari tedbirleri almak zorundadır.” düzenlemesinin, (5) numaralı fıkrasında ise “İşlenen kişisel verilerin kanuni olmayan yollarla başkaları tarafından elde edilmesi hâlinde, veri sorumlusu bu durumu en kısa sürede ilgilisine ve Kurula bildirir. Kurul, gerekmesi hâlinde bu durumu, kendi internet sitesinde ya da uygun göreceği başka bir yöntemle ilan edebilir.” düzenlemesinin yer aldığı,
• İlgili kişinin şikâyeti kapsamında savunması istenen şirket tarafından “Şirketin ilgili mevzuat hükümleri uyarınca idareden aldığı yetki ile bizatihi idarenin düzenleyici olduğu regüle bahis piyasasında faaliyet gösteren bir sanal ortam bayii olduğu, yürüttüğü regüle faaliyet kapsamında kişisel verilerin korunmasına dair mevzuata ilave olarak veri işleme bakımından iki önemli yükümlülüğünün bulunduğu ve sistemlerinin anılan yükümlülüklerle uyumlu olarak tasarlandığı”nın vurgulandığı, buna karşın şirketin faaliyet alanına ilişkin özel mevzuat hükümleri uyarınca çeşitli yükümlülüklerinin bulunmasının 6698 sayılı Kanun’dan kaynaklanan yükümlülüklerden muaf olmasını/tutulmasını sağlamayacağı,
• Bir gerçek kişinin kimliğini belirli veya belirlenebilir kılacak mahiyette olup da şirketin elektronik sistemlerinde kaydetme, depolama ve sair fiillere konu edilen isim-soy isim, e-posta adresi, telefon numarası, üyelik numarası gibi bilgilerin “kişisel veri” niteliğini haiz olduklarının açık olduğu, zira söz konusu bilgilerin şirket nezdinde üyelik hesabı bulunan herhangi bir kişinin kimliğini -Şirket veya herhangi bir diğer kişi tarafından kullanılabilecek makul tüm araçlar dikkate alındığında- şirket veya başka herhangi bir kişi için belirlenebilir kılmaya yeterli olduklarının kabul edilmesinin gerektiği, böyle bir kabulün de gerek 6698 sayılı Kanun’un 3’üncü maddesindeki “kişisel veri” tanımıyla gerek ülkemizin taraf olması vesilesiyle kişisel verilerin korunması mevzuatımızın bir parçası olan ve kamuoyunda “108 sayılı Sözleşme” olarak bilinen Kişisel Verilerin Otomatik İşleme Tabi Tutulması Karşısında Bireylerin Korunması Sözleşmesi’nin “Tanımlar” başlıklı 2’nci maddesindeki “Kişisel veriler: Kimliği belirli veya belirlenebilir bir gerçek kişi (ilgili kişi) hakkındaki tüm bilgileri ifade eder.” tanımıyla gerekse de Kurulun yerleşik uygulamalarıyla uyumlu olduğu, kaldı ki halen yürürlükte olmasa da 6698 sayılı Kanun’un yapım aşamasında örnek alınan düzenlemeler arasında bulunan 95/46/EC sayılı Kişisel Verilerin İşlenmesi ve Serbest Dolaşımı Bakımından Bireylerin Korunmasına İlişkin Avrupa Parlamentosu ve Avrupa Konseyi Direktifi (Direktif) adlı Avrupa Birliği düzenlemesinin başlangıç/giriş bölümünde yer alan ve “kişisel veri” kavramına dair de açıklamalar içeren (26) numaralı resitalde/gerekçede de aynı hususun teyit edildiği,
• Her ne kadar şirket tarafından “ilgili kişiye gönderilen ‘Hoşgeldiniz’ mesajı içerisindeki verilerin somut olaydaki isim-soy isim bilgisinin yaygın olabileceğinden ve üyelik numarası bilgisinin de sadece şirket tarafından bilindiğinden bahisle kişisel veri niteliği taşımadığı” yönünde bir savunma yapılmışsa da söz konusu mesaj içerisinde beraber yer aldıkları görülen “isim-soy isim” ve “üyelik numarası” bilgilerinin somut olayda şirketin elektronik sistemine üye olan şahsı en azından şirket nezdinde belirlenebilir kılmaları dolayısıyla kişisel veri mahiyetinde oldukları, bununla birlikte belirli bir kişiye ait gibi görünen bilgilerin aslında yanlış olmaları (örneğin farklı bir kişiye ait olmaları) durumunda bu bilgilerin “kişisel veri” olma nitelikleri ortadan kalkmadığı için ilgili kişiye ait olduğu ama şirketin elektronik sistemine üyelik sahibi şahıs tarafından beyan edildiği anlaşılan e-posta adresi bilgisinin ilgili kişinin kişisel verisi olduğunun da unutulmaması gerektiği, 
• Somut olayda kişisel verilerin şirketin elektronik sistemlerinde kaydetme, depolama, paylaşma, sınıflandırma, aktarma ve sair fiillere konu edilmesinin birer “kişisel veri işleme faaliyeti” olarak adlandırılması gerektiği, bu durumda hem anılan kişisel verileri işleme faaliyetlerinin amaçlarını ve vasıtalarını belirleme gücünü haiz olduğu hem de veri kayıt sisteminin kurulmasından ve yönetilmesinden sorumlu olduğu anlaşılan şirketin “veri sorumlusu” sıfatını taşıyacağı konusunda herhangi bir şüphenin bulunmadığı,
• Somut olayda veri sorumlusu tarafından ilgili kişinin e-posta adresine bilgisi ve rızası dışında iki adet e-postanın gönderildiğinin sabit olduğu, söz konusu gönderim kapsamında e-posta adresinin işlenmesinden ibaret olan kişisel veri işleme faaliyetlerinin öncelikle 6698 sayılı Kanun’un 5’inci maddesinde düzenlenen hukuki şartlardan en az birine dayanmasının gerektiği, buna rağmen ilgili kişinin e-posta adresi kişisel verisinin üçüncü bir şahıs konumunda olan üyelik sahibi kişi tarafından veri sorumlusunun sistemine kaydedildiği dikkate alındığında veri sorumlusu tarafından ilgili kişi hakkında yürütülen mezkûr kişisel veri işleme faaliyetleri sırasında 6698 sayılı Kanun’un 5’inci maddesinde düzenlenen herhangi bir hukuki şarta dayanılmadığı, ayrıca somut olayda veri sorumlusunun elektronik sisteminde kaydı bulunan üyenin “isim-soy isim” ve “üyelik numarası” kişisel verilerinin ilgili kişiyle paylaşılmasından ibaret olan kişisel veri işleme faaliyeti açısından da anılan şartlardan herhangi birine dayanılmadığı,
• Şikâyete konu olayda asıl üyenin “isim-soy isim” ve “üyelik numarası” kişisel verilerinin 6698 sayılı Kanun’un 5’inci maddesinde düzenlenen herhangi bir hukuki şarta dayanılmadan ilgili kişi ile paylaşılmasının aynı zamanda bir “kişisel veri ihlali” niteliği taşıdığı göz önünde bulundurulduğunda; veri sorumlusu tarafından 6698 sayılı Kanun’un 12’nci maddesinin (5) numaralı fıkrası kapsamındaki “ilgili kişiye ve Kurula bildirim yükümlülüğü”ne de uyulmadığı sonucuna ulaşıldığı,
• İlgili kişinin şikâyetinde yer verdiği iddialara cevaben, veri sorumlusunca “Şirket tarafından sağlanan platform üzerinden üyelik sırasında verilen iletişim bilgilerinin her zaman görüntülenerek değiştirilme/düzeltilme/güncellenme imkânının mevcut olmasının şirketin 6698 sayılı Kanun’un 4’üncü maddesinin (2) numaralı fıkrasının (b) bendindeki ‘Doğru ve gerektiğinde güncel olma’ genel ilkesine uygun hareket ettiğini gösterdiği” yönünde bir savunma yapılmış olmasına karşılık; 6698 sayılı Kanun’un 4’üncü maddesinin (2) numaralı fıkrasının (b) bendindeki “Doğru ve gerektiğinde güncel olma” genel ilkesinin veri sorumlularının uyması gereken bir zorunluluğa işaret ettiği ve bu konuda gerekli tedbirleri almamış ya da alamamış olan veri sorumlularının “mezkûr zorunluluğa uyumlarını ilgili kişilerin uhdesine/keyfiyetine bırakmış oldukları” veya “ilgili kişilere iletişim bilgisi görüntüleme, değiştirme, düzeltme ve güncelleme imkânı verilmesinin mezkûr zorunluluklarına uyduklarını gösterdiği” yönünde savunmalar yaparak sorumluluktan kurtulmalarının bahsi geçen düzenlemenin sözüne ve ruhuna aykırı olacağı,
• Zaten Kurulun 22/12/2022 tarihli ve 2020/966 sayılı İlke Kararındaki ifadelerin de veri sorumlularının 6698 sayılı Kanun’un 4’üncü maddesinin (2) numaralı fıkrasının (b) bendindeki zorunluluğa uymak için aktif bir şekilde adımlar atması gerektiğine işaret ettiği, bu kapsamda kullanıma sunduğu sistem özelinde 6698 sayılı Kanun’un 4’üncü maddesinin (2) numaralı fıkrasının (b) bendindeki “Doğru ve gerektiğinde güncel olma” genel ilkesinden kaynaklanan zorunluluğa uymak konusunda aktif adımlar atmadığı anlaşılan veri sorumlusunun somut olaydaki kişisel veri işleme faaliyetlerinin mezkûr genel ilkeye aykırı olduklarının açık olduğu,
• Veri sorumlusunun yukarıdaki bölümlerde “Şirketin kişisel veri işleme faaliyetleri sırasında ‘hesap verebilirlik’ yaklaşımını benimsediği, ilgili kişinin şikâyetinde atıf yaptığı Kurulun 2020/966 sayılı İlke Kararının -kararda özellikle bahsedilen verilerin fatura, ekstre, rezervasyon belgesi gibi pek çok kişisel veriyi ihtiva eden ve eksik/yanlış veri girişi nedeniyle üçüncü kişilere gönderilmesi mümkün olan veriler olması nedeniyle- somut olayda uygulama alanı bulmasının mümkün olmadığı” olarak özetlenen savunmasının da Kurulun 22/12/2022 tarihli ve 2020/966 sayılı İlke Kararında örnek kabilinden sayılan bilgi ve/veya belgelerin sınırlı sayıda olmaması, ilgili kişilerin hukuka aykırı kişisel veri işleme faaliyetleri sonucunda görebilecekleri zararların veri sorumlusunun öngörüsünün aksine sadece maddi değil manevi nitelik de taşıyabilecek olması, “6698 sayılı Kanun’un 15’inci maddesinin (6) numaralı fıkrasına dayanan ilke kararlarının şikâyet üzerine veya resen yapılan inceleme sonucunda ihlalin yaygın olduğunun tespit edilmesi hâlinde Kurul tarafından alınıp yayımlanan ‘yol gösterici’ mahiyette kararlar olması ve inceleme konusu bir şikâyet kapsamında 6698 sayılı Kanun’un 4’üncü maddesinin uygulama alanı bulabilmesi için Kurulun almış olduğu bir ilke kararına dayanmak zorunda olmaması nedenleriyle geçerli bir savunma olmadığı,
• Veri sorumlusunun ilgili kişinin şikâyetine ilişkin savunmaları içerisinde “Şirket tarafından işlenen kişisel veriler kapsamında iletişim verilerinin şirketin risk politikası gereğince MERNİS üzerinden doğrulanan bazı kimlik verilerine kıyasla ikincil öneme sahip olduğu, buna rağmen şirketin üyelerinin iletişim verilerinin kontrollü bir şekilde işlenmesi için gerekli mekanizmalara sahip olduğu” yönündeki ifadeler ele alınacak olursa; 6698 sayılı Kanun’da kişisel verilerin veri sorumluları için taşıdıkları önem dereceleri gözetilerek sınıflandırılması gerektiğini ifade eden bir düzenlemenin bulunmadığı, dolayısıyla veri sorumlusunun “kendisi için daha çok önem arz eden verileri daha çok denetlediği ama iletişim verileri bakımından böyle bir denetimin o kadar da gerekli olmadığı” anlamına gelebilecek savunmalarının da kabul edilebilir nitelikte olmadığı, ayrıca günümüzde “ilgili kişi” sıfatını haiz kişilerin iletişim verileri kullanılarak yürütülen ve “oltalama” gibi yöntemlere dayanan çeşitli illegal faaliyetler sonucunda bazı mağduriyetlerin yaşanabildiği göz önüne alındığında iletişim verilerinin güvenliklerinin sağlanmasının önemsiz olduğunun söylenemeyeceği, öte yandan bir üyesi tarafından yanlış ve/veya hatalı bildirilmesi nedeniyle “üçüncü kişi” konumundaki ilgili kişiye e-postalar gönderdiği sabit olan veri sorumlusu için “üyelerinin iletişim verilerinin kontrollü bir şekilde işlenmesi için gerekli mekanizmalara sahip olduğu” yönünde bir niteleme yapabilmenin de mümkün olmadığı,
• Veri sorumlusunun ilgili kişinin şikâyetine ilişkin savunmaları kapsamında “veri sorumlusunun üyeleri ile ana iletişim kanalı olarak cep telefonu numarasını kabul ettiği, bu yüzden e-posta iletişim bilgisi için doğrulamanın üyelik başvurusu anında yapılmadığı ve e-posta iletişim bilgisini doğrulamayan üyelerin bildirdikleri e-posta adreslerine veri sorumlusu tarafından en fazla iki e-postanın gönderildiği, ayrıca hatalı bildirilen e-posta adresi sahiplerinin veri sorumlusu ile iletişime geçerek ret imkanına sahip oldukları” yönündeki beyanları karşısında; “veri sorumlusunun üyeleri ile ana iletişim kanalı olarak cep telefonu numarasını kabul ettiği, bu yüzden e-posta iletişim bilgisi için doğrulamanın üyelik başvurusu anında yapılmadığı” gibi bir savunmanın veri sorumlusu tarafından üyelerinin e-posta adresleri hakkında yürütülen kişisel veri işleme faaliyetleri bakımından kişisel verilerin korunması alanına hâkim olan ve 6698 sayılı Kanun’un 4’üncü maddesinin (2) numaralı fıkrasının (ç) bendinde düzenlenen “İşlendikleri amaçla bağlantılı, sınırlı ve ölçülü olma” genel ilkesi ile somutlaştırılan “veri minimizasyonu ilkesi”ne de uyulmadığını gösterdiği, zira ana iletişim kanalı olarak kullanılmayan ve aslında hiç işlenmemiş olsa da veri sorumlusunun üyelerine sunduğu hizmetleri aksatmayacağı anlaşılan bir iletişim verisinin veri sorumlusu tarafından işlenmesinin “veri minimizasyonu ilkesi”ne aykırı olacağı,
• Veri sorumlusunun “üyeleri ile ana iletişim kanalı olarak cep telefonu numarasını kabul ettiği, bu yüzden e-posta iletişim bilgisi için doğrulamanın üyelik başvurusu anında yapılmadığı ve e-posta iletişim bilgisini doğrulamayan üyelerin bildirdikleri e-posta adreslerine veri sorumlusu tarafından en fazla iki e-postanın gönderildiği, ayrıca hatalı bildirilen e-posta adresi sahiplerinin veri sorumlusu ile iletişime geçerek ret imkanına sahip oldukları” yönündeki savunması karşısında ayrıca; ilgili kişilere hukuka aykırı kişisel veri işleme faaliyeti teşkil edecek şekilde tek bir e-posta gönderilmesinin yeterli olduğu bu anlamda e-posta sayısının hukuka aykırılığın mevcudiyeti açısından herhangi bir fark yaratmayacağı, ilaveten veri sorumlusunun mevcut sisteminin veri sorumlusuyla herhangi bir ilişkisi bulunmayan ilgili kişileri veri sorumlusundan bildirim e-postaları almamak için aktif eylemlerde bulunmaya zorluyor olması sebebiyle 6698 sayılı Kanun’un 4’üncü maddesinin (2) numaralı fıkrasının (a) bendinde düzenlenen “Hukuka ve dürüstlük kurallarına uygun olma” genel ilkesine uygun olmadığının da kabul edilmesi gerektiği, bu durumda veri sorumlusunun “hatalı bildirilen e-posta adresi sahiplerinin veri sorumlusu ile iletişime geçerek ret imkanına sahip oldukları” yönündeki savunmasının da geçerli olmadığının açık olduğu,
• Veri sorumlusunca ilgili kişinin veri sorumlusuna kimliğinin doğrulanmasına imkân verecek bir başvuru yapmadığından bahisle “ilgili kişinin şikâyetinin 6698 sayılı Kanun’un 14’üncü maddesinde düzenlenen usule aykırı olduğu” yönündeki savunması karşısında; taraflarca dosyaya sunulan bilgi ve belgelerden ilgili kişinin veri sorumlusuna e-posta üzerinden yaptığı başvurunun yukarıdaki bölümde paylaşılan mevzuat hükümlerine uygun bir başvuru olmadığının anlaşıldığı, bununla birlikte söz konusu e-posta başvurusuna cevaben veri sorumlusu tarafından gönderilecek bir e-posta marifetiyle “başvurunun işleme alınabilmesi için mevzuata uygun şekilde yapılması gerektiği” yönünde ilgili kişinin bilgilendirilmesi ve yönlendirilmesi imkânı varken ilgili kişinin başvurusunun veri sorumlusunca sanki hukuka uygun bir başvuruymuş gibi ele alındığı (konu hakkında ilgili kişinin e-postasında paylaşmış olduğu cep telefonu numarası üzerinden ilgili kişiye bilgi verildiği, ayrıca talep edilen hususlardan biri hakkında ilgili kişinin e-postasına yazılı olarak cevap da iletildiği) dikkate alındığında konuya ilişkin Kurulca bir inceleme başlatıldıktan sonra “ilgili kişi tarafından veri sorumlusuna yapılan başvurunun hukuka aykırı olduğu” itirazının ileri sürülmesinin 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 2’nci maddesinde düzenlenen ve 6698 sayılı Kanun’un “Genel İlkeler” başlıklı 4’üncü maddesi çerçevesinde de her türlü veri işleme faaliyetinde esas alınması gerektiği şeklinde ifadesini bulan “dürüstlük kurallarına uygun hareket etme” yükümlülüğüne aykırı olacağı, dolayısıyla ilgili kişinin şikâyetine istinaden veri sorumlusu hakkında başlatılan incelemede usule dayanan herhangi bir hukuka aykırılığın bulunmadığı

değerlendirmelerinden hareketle;

• Veri sorumlusunun kişisel veri işleme faaliyetlerini yürüttüğü elektronik sistemi 6698 sayılı Kanun’un 4’üncü maddesinin (2) numaralı fıkrasında düzenlenen “Hukuka ve dürüstlük kurallarına uygun olma”, “Doğru ve gerektiğinde güncel olma” ve “İşlendikleri amaçla bağlantılı, sınırlı ve ölçülü olma” genel ilkelerine uygun tasarlamamış/tasarlatmamış olmasından dolayı hem ilgili kişinin kişisel verisi olan e-posta adresini 6698 sayılı Kanun’un 5’inci maddesinde öngörülen herhangi bir hukuki şarta dayanmaksızın işlediği hem de bir üyesinin “isim-soy isim” ve “üyelik numarası” kişisel verilerini 6698 sayılı Kanun’un 5’inci maddesinde öngörülen herhangi bir hukuki şarta dayanmaksızın “üçüncü şahıs” konumundaki ilgili kişi ile paylaştığı kanaatine varıldığından; veri sorumlusunun anılan fiillerinin 6698 sayılı Kanun’un veri güvenliğine ilişkin yükümlülüklerin düzenlendiği 12’nci maddesinin (1) numaralı fıkrasının (a) bendi hükmüne aykırılık teşkil ettiği dikkate alınarak 6698 sayılı Kanun’un 18’inci maddesinin (1) numaralı fıkrasının (b) bendine istinaden veri sorumlusu hakkında 250.000 TL idari para cezası uygulanmasına,
• Veri sorumlusunun şikâyete esas elektronik sisteminin 6698 sayılı Kanun’un 4’üncü maddesinin (2) numaralı fıkrasındaki genel ilkelere aykırılık teşkil ettiği değerlendirildiğinden; doğrulanmamış iletişim kanalına kişisel veri içerikli herhangi bir gönderi yapılmaması bu kapsamda söz konusu sistemin 6698 sayılı Kanun’a uyumlu hale getirilmesini teminen Kurulun 22/12/2020 tarihli ve 2020/966 sayılı İlke Kararı da dikkate alınarak gerekli çalışmaların yapılması ve sonuçtan Kurula bilgi verilmesi konusunda veri sorumlusunun talimatlandırılmasına,
• Şikâyete konu olayda asıl üyenin kişisel verilerinin şikâyetçi ile paylaşılmasının aynı zamanda kişisel veri ihlali niteliği taşıdığı dikkate alındığında bundan sonraki süreçlerde meydana gelebilecek veri ihlallerinde 6698 sayılı Kanun’un 12’nci maddesinin (5) numaralı fıkrası kapsamında ilgili kişilere ve Kurula bildirim yapılması gerektiği hususunun veri sorumlusuna hatırlatılmasına

karar verilmiştir.

Kuruma intikal eden şikayette özetle; ilgili kişinin halihazırda bir şirket bünyesinde çalışmakta iken başka bir şirkete iş görüşmesi yapmak maksadıyla davet edildiği ve iş görüşmesinin gerçekleştirildiği, iş görüşmesi yapan veri sorumlusu şirket tarafından, ilgili kişinin halihazırda çalışmakta olduğu şirket hakkında itibarını zedeler nitelikte birçok beyanda bulunduğu bilgisinin ilgili kişinin mevcut iş yeri ile paylaşıldığı, bunun neticesinde ilgili kişinin mevcut iş yeri tarafından  ücretsiz izne çıkarıldığı, bu durum üzerine ilgili kişi tarafından iş sözleşmesinin feshi için ihtarname gönderildiği,  iş yeri tarafından ihtarnameye verilen yanıtta ilgili kişinin başka bir şirket ile iş görüşmesi yaptığı, ayrıca ilgili kişinin halihazırdaki iş yeri hakkında bir takım söylemlerde bulunduğu, bu durumun iş görüşmesi yaptığı veri sorumlusu şirket tarafından kendilerine iletildiği bilgilerine yer verildiği, dolayısıyla ihtarnameye verilen yanıtta ilgili kişinin iddialarının tevsik edildiği, akabinde ilgili kişi tarafından kişisel verilerinin işlenip işlenmediği, kişisel verilerinin kimlerle paylaşıldığı konularında bilgi edinmek, ayrıca  maddi ve manevi zararların tazmini ile kişisel verilerinin silinmesini talep etmek suretiyle iş görüşmesi yapan veri sorumlusuna başvuruda bulunulduğu ancak yasal süresi içerisinde yanıt verilmediği belirtilerek veri sorumlusu hakkında 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (Kanun) kapsamında gereğinin yapılması talep edilmiştir.

Konuya ilişkin başlatılan inceleme çerçevesinde veri sorumlusundan savunması istenilmiş olup alınan cevabi yazıda özetle;

• Öncelikle ilgili kişinin başvurusuna cevap verilmediği iddiası ile ilgili olarak, ilgili kişinin vekili aracılığıyla tarafları aleyhine Cumhuriyet Başsavcılığına "Hukuka Aykırı olarak Kişisel Verileri Kaydetmek, Özel Hayatın Gizliliğinin İhlal Etmek, Hukuka Aykırı Verileri Ele Geçirmek veya Yaymak” suçlamalarıyla yaptığı şikayet üzerine Başsavcılık Makamı tarafından soruşturma başlatıldığı, soruşturma dosyasının hukuken sonuca bağlanılmasının beklenilmesi nedeniyle ilgili kişinin başvurularına cevap verilmediği,
• Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından soruşturmaya konu olayla ilgili olarak "Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar” verildiği,
• Söz konusu Kararda “… paylaşılan bilginin müştekinin özel yaşam alanına ilişkin bir bilgi niteliğinde bulunmadığı gibi müştekinin sürekli denetim ve gözetim altına alınması sonucu elde edilmiş özel hayatın gizliliğini ihlale yol açan bir bilgi niteliğinde de olmadığı, TCK.nun 135 ve 136. maddelerinde düzenlenen 'Kişisel Verilerin Kaydedilmesi' ve 'Verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme 'suçlarının konusunu oluşturan Kişisel Veri kavramından, kişinin, yetkisiz üçüncü kişilerin bilgisine sunmadığı, istediğinde başka kişilere açıklayarak ancak sınırlı bir çevre ile paylaştığı, herkes tarafından bilinmeyen ve/veya kolaylıkla ulaşılması ve bilinmesi mümkün olmayan, kişinin ve onun niteliklerini belirleyen veya belirlenebilir kılan, kişiyi toplumda yer alan diğer bireylerden ayıran ve onun niteliklerini ortaya koymaya elverişli, gerçek kişiye ait her türlü bilginin anlaşılması gerektiği, kişinin özel hayata ilişkin olmayan bilgilerin rızaya aykırı olarak paylaşılmasının kişilik hakkını ihlal edeceği fakat şüphelinin eyleminin ancak özel hukuk yaptırımlarını gerektirebileceği, söz konusu kişilik hakkının ihlali, özel hayatın gizliliğini ihlal suçunu oluşturmayacağı, bu haliyle atılı suçların unsurlarının oluşmayacağı anlaşılmakla,… 1-Soruşturmaya konu olayla ilgili olarak şüpheli hakkında kamu adına kovuşturma yapılmasına yer olmadığı, …” hususlarına yer verildiği 
• İşlenen verilerin ilgilinin kâğıt ortamında muhafaza edilen özgeçmişinde yer alan bilgiler olduğu, alınan CV ile dijital, mülakat esnasında başvuru formu üzerine bilgi işlemek suretiyle fiziksel ve kameralar vasıtasıyla da görsel veri toplamak suretiyle kişisel verilerin elde edildiği, 
• Kanun’un 5’nci maddesinin (2) numaralı fıkrasının (c) bendinde yer alan “Bir sözleşmenin kurulması veya ifasıyla doğrudan doğruya ilgili olması kaydıyla, sözleşmenin taraflarına ait kişisel verilerin işlenmesinin gerekli olması” hükmü ve aynı fıkrasının (f) bendinde yer alan “İlgili kişinin temel hak ve özgürlüklerine zarar vermemek kaydıyla, veri sorumlusunun meşru menfaatleri için veri işlenmesinin zorunlu olması.” hükmü uyarınca kişisel verilerin işlendiği,
• İnsan kaynakları süreçlerinin planlanması, çalışan ve stajyer adayı seçme ve yerleştirme süreçlerinin yürütülmesi, yeni eleman istihdam edilmesi, adayları inceleme ve istihdam edilecek yeni adayın tespit edilmesi, çalışan adaylarının başvuru süreçlerinin yürütülmesi ve doğru değerlendirilebilmesi amaçlarıyla kişisel verilerin işlendiği,
• İlgili kişinin şirketlerince işlenen kişisel verilerinin herhangi bir üçüncü kişiye aktarılmadığı, bu iddia hakkında Başsavcılığın kararının da Kuruma iletildiği, 

ifade edilmiştir.

Konuya ilişkin olarak yapılan incelemede Kişisel Verileri Koruma Kurulunun 04/08/2022 tarihli ve 2022/798 sayılı Kararı ile;

• Kanun’un “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinin (1) numaralı fıkrasının (ç) bendinde ilgili kişinin, “kişisel verisi işlenen gerçek kişi”, (d) bendinde kişisel verinin, “kimliği belirli veya belirlenebilir gerçek kişiye ilişkin her türlü bilgi”, (e) bendinde kişisel verilerin işlenmesinin, “kişisel verilerin tamamen veya kısmen otomatik olan ya da herhangi bir veri kayıt sisteminin parçası olmak kaydıyla otomatik olmayan yollarla elde edilmesi, kaydedilmesi, depolanması, muhafaza edilmesi, değiştirilmesi, yeniden düzenlenmesi, açıklanması, aktarılması, devralınması, elde edilebilir hâle getirilmesi, sınıflandırılması ya da kullanılmasının engellenmesi gibi veriler üzerinde gerçekleştirilen her türlü işlem”, (ı) bendinde veri sorumlusunun, “kişisel verilerin işleme amacını ve vasıtalarını belirleyen, veri kayıt sisteminin kurulmasından ve yönetilmesinden sorumlu olan gerçek ve tüzel kişi” olarak tanımlandığı,
• Kanun’un “Genel İlkeler” başlıklı 4’üncü maddesinde, kişisel verilerin ancak bu Kanun’da ve diğer kanunlarda öngörülen usul ve esaslara uygun olarak işleneceği hükme bağlandıktan sonra, kişisel verilerin işlenmesinde uyulması zorunlu ilkelere yer verildiği, buna göre, kişisel verilerin ancak; a) Hukuka ve dürüstlük kurallarına uygun olma, b) Doğru ve gerektiğinde güncel olma, c) Belirli, açık ve meşru amaçlar için işlenme, ç) İşlendikleri amaçla bağlantılı, sınırlı ve ölçülü olma ile d) İlgili mevzuatta öngörülen veya işlendikleri amaç için gerekli olan süre kadar muhafaza edilme ilkelerine uygun işlenebileceği,
• Kanun’un 5’inci maddesinin kişisel verilerin işlenme şartlarını düzenlediği, maddenin (1) numaralı fıkrasında,  kişisel verilerin ilgili kişinin açık rızası olmaksızın işlenemeyeceğinin, (2) numaralı fıkrasında ise, kanunlarda açıkça öngörülmesi, fiili imkânsızlık nedeniyle rızasını açıklayamayacak durumda olan veya rızasına hukuki geçerlilik tanınmayan kişinin kendisinin veya bir başkasının hayatı veya beden bütünlüğünün korunması için veri işlemenin zorunlu olması, bir sözleşmenin kurulması veya ifasıyla doğrudan doğruya ilgili olmak kaydıyla sözleşmenin taraflarına ait kişisel verilerin işlenmesinin gerekli olması, veri sorumlusunun hukuki yükümlülüğünü yerine getirebilmesi için zorunlu olması, ilgili kişinin kendisi tarafından alenileştirilmiş olması, bir hakkın tesisi, kullanılması veya korunması için veri işlemenin zorunlu olması, ilgili kişinin temel hak ve özgürlüklerine zarar vermemek kaydıyla veri sorumlusunun meşru menfaati için veri işlenmesinin zorunlu olması hallerinde ilgili kişinin açık rızası olmaksızın kişisel verilerin işlenmesinin mümkün olduğunun hükme bağlandığı,
• Kanun’un “Kişisel Verilerin Aktarılması” başlıklı 8’inci maddesinde ise “(1) Kişisel veriler, ilgili kişinin açık rızası olmaksızın aktarılamaz. (2) Kişisel veriler; a) 5 inci maddenin ikinci fıkrasında, b) Yeterli önlemler alınmak kaydıyla 6’ncı maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen şartlardan birinin bulunması hâlinde, ilgili kişinin açık rızası aranmaksızın aktarılabilir. (3) Kişisel verilerin aktarılmasına ilişkin diğer kanunlarda yer alan hükümler saklıdır.” hükmünün yer aldığı,
• İlgili kişinin şikâyet dilekçeleri incelendiğinde; 21.06.2021 ve 11.11.2021 tarihli dilekçeler ile veri sorumlusuna başvuruda bulunulduğu ve söz konusu başvuruların 23.06.2021 ve 16.11.2021 tarihlerinde veri sorumlusuna teslim edildiğinin posta alındıları ile tevsik edildiği,
• Veri sorumlusu tarafından Kuruma iletilen cevabi yazıda ilgili kişinin veri sorumlusunun yöneticisi aleyhine Cumhuriyet Başsavcılığına "Hukuka Aykırı olarak Kişisel Verileri Kaydetmek, Özel Hayatın Gizliliğinin İhlal Etmek, Hukuka Aykırı Veri Ele Geçirmek veya Yaymak" suçlamalarıyla yaptığı şikayet üzere başlatılan soruşturmanın akıbetinin beklendiği iddia edilmekle birlikte söz konusu soruşturmanın şirket çalışanı ile ilgili olduğunun anlaşıldığı, ayrıca konu hakkında soruşturma yürütülmesinin Kanun ve Tebliğ hükümlerinin uygulanmayacağı anlamına gelmediği, bu çerçevede, ilgili kişinin Tebliğ’e uygun olarak veri sorumlusuna yapılmış başvurularına yasal süresi içerisinde cevap verilmemesi sebebiyle Veri Sorumlusuna Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ’in 6’ncı maddesinin (1) numaralı fıkrasında yer alan “Veri sorumlusu bu Tebliğ kapsamında ilgili kişi tarafından yapılacak başvuruları etkin, hukuka ve dürüstlük kuralına uygun olarak sonuçlandırmak üzere gerekli her türlü idari ve teknik tedbirleri almakla yükümlüdür.” hükmüne aykırı davranıldığı,
• Öte yandan Cumhuriyet Başsavcılığının “Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar”ı incelendiğinde ilgili kişinin söz konusu soruşturmada müşteki sıfatı ile yer aldığı, suç tarihinin ise 05.02.2021 olduğunun anlaşıldığı, söz konusu Kararda “kişinin özel hayata ilişkin olmayan bilgilerin rızaya aykırı olarak paylaşılmasının kişilik hakkını ihlal edeceği fakat şüphelinin eyleminin ancak özel hukuk yaptırımlarını gerektirebileceği, söz konusu kişilik hakkının ihlalinin, özel hayatın gizliliğini ihlal suçunu oluşturmayacağı..” belirtilerek şüpheli hakkındaki şikâyetin Türk Ceza Kanunu kapsamında suç unsuru barındırmadığı yönünde karar tesis edildiğinin anlaşıldığı,
• Şikâyete konu olay kapsamında, ilgili kişi tarafından şikâyet edilen tarafın veri sorumlusu sıfatı ile ilgili kişinin kişisel verilerini işlediği ve inceleme konusunun Kanun çerçevesinde değerlendirmeye tabi tutulacağı, bu kapsamda Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından kovuşturmaya yer olmadığına dair verilen kararın  Türk Ceza Kanunu çerçevesinde yapılan değerlendirme sonucu verildiği, verilen Kararın Kurum tarafından yürütülen inceleme kapsamında bir etkisi bulunmadığı ayrıca Kararda “kişinin özel hayata ilişkin olmayan bilgilerin rızaya aykırı olarak paylaşılmasının kişilik hakkını ihlal edeceği” yönünde değerlendirmede bulunulduğunun görüldüğü,
• Bu çerçevede, ilgili kişi tarafından Kuruma iletilen şikâyet dilekçesinin ekleri incelendiğinde; mevcut işyeri tarafından ilgili kişiye iletilen cevabi ihtarnamede “…evden çalıştığınız bu süreçte sadakat yükümlülüğüne aykırı davrandığınız, başka şirketlerle iş görüşmeleri yaptığınız ve bu görüşmelerde müvekkilin sektör paydaşlarına karşı prestijini zarara uğrattığınız tespit edilmiştir. Halen müvekkil şirkette çalışmakta iken ….. tarihinde …. Şirket ofisinde yaptığınız iş görüşmesinde müvekkil şirket ile ilgili oldukça kötü söylemlerde bulunduğunuz … Şirket tarafından tarafımıza iletilmiştir…” ifadelerine yer verildiği,
• Şikâyete konu somut olayda ilgili kişinin veri sorumlusu ile iş görüşmesi gerçekleştirdiği ve bu görüşmede halihazırda çalışmakta olduğu iş yeri hakkında kötü söylemlerde bulunduğu bilgisinin veri sorumlusu tarafından üçüncü kişilerle paylaşıldığı iddiasına karşılık veri sorumlusu tarafından bu hususa ilişkin olarak; ilgili kişinin şirketlerince işlenen kişisel verilerinin herhangi bir üçüncü kişiye aktarılmadığı belirtilmekle birlikte ilgili kişinin çalışmakta olduğu şirket tarafından ilgili kişiye iletilen ihtarnamede bu hususlara açık bir şekilde yer verildiği,
• Veri sorumlusu tarafından ilgili kişinin mülakat esnasında başvuru formu üzerine bilgilerinin işlendiği ve özgeçmişinde yer alan bilgilerinin Kanun’un  5’nci maddesinin (2) numaralı fıkrasının (c) bendinde yer alan “Bir sözleşmenin kurulması veya ifasıyla doğrudan doğruya ilgili olması kaydıyla, sözleşmenin taraflarına ait kişisel verilerin işlenmesinin gerekli olması” hükmü ve aynı fıkrasının (f) bendinde yer alan “İlgili kişinin temel hak ve özgürlüklerine zarar vermemek kaydıyla, veri sorumlusunun meşru menfaatleri için veri işlenmesinin zorunlu olması” hükmü uyarınca kişisel verilerin işlendiğinin belirtilmekle birlikte işverenlerin işçi ile akdedilecek iş sözleşmesi çerçevesinde adayın pozisyona uygunluğunu tespit etmek amacıyla işin gerektirdiği menfaatler kapsamında birtakım kişisel verileri işlemesinin mümkün olacağı, iş sözleşmesinin kuruluşu öncesinde işverenin yönetim hakkı kapsamında adayın uygunluğunu belirlemek amacıyla kişisel verileri işleme hakkı bulunduğu ancak söz konusu bilgilerin Kanun’un 4’üncü maddesinin (2) numaralı fıkrasının (ç) bendinde yer alan “işlendikleri amaçla bağlantılı, sınırlı ve ölçülü olma” ilkesine de uygun olarak işlenmesi gerektiği, 
• Bu çerçevede veri sorumlusu tarafından ilgili kişinin kendileri ile iş görüşmesi yaptığı bilgisi ile iş görüşmesinde ilgili kişinin halihazırda çalışmakta olduğu iş yeri hakkında birçok beyanda bulunduğu bilgisinin ilgili kişinin çalıştığı şirkete hukuka aykırı olarak aktarıldığı, bu aktarımın Kanun’un 8’inci maddesinde yer alan veri aktarımına yönelik şartlarından herhangi birine dayanılmaksızın gerçekleştirildiği,

değerlendirmelerinden hareketle;

• İlgili kişinin Veri Sorumlusuna Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ’e uygun olarak yapılmış başvurularına veri sorumlusu tarafından yasal süresi içerisinde cevap verilmemesi sebebiyle Tebliğ hükümlerinin uygulanmasına azami dikkat ve özen gösterilmesi hususunda veri sorumlusunun uyarılmasına,
• Veri  sorumlusu tarafından ilgili kişinin şirketleri ile iş görüşmesi yaptığı bilgisi ile iş görüşmesinde ilgili kişinin halihazırda çalışmakta olduğu iş yeri hakkında birçok söz beyan ettiği bilgisinin aktarılması faaliyetinin Kanun’un 8’nci maddesine uygun şekilde gerçekleştirilmediği değerlendirilmekte olup bu durumun Kanun’un 12’nci maddesinde yer verilen “veri sorumlusu kişisel verilerin hukuka aykırı olarak işlenmesini önlemek amacıyla uygun güvenlik düzeyini temin etmeye yönelik gerekli her türlü teknik ve idari tedbirleri almak zorundadır” hükmüne aykırılık teşkil etmesi nedeniyle, veri sorumlusunun 1997 yılından beri faaliyet gösterdiği, Türkiye genelinde 7 ofis, 1 depo ve 135 çalışan ile lojistik faaliyetlerini yürüttüğü ve ilgili kişinin başvurularına yasal süresi içerisinde yanıt vermediği de dikkate alınarak veri sorumlusu hakkında Kanun’un 18’inci maddesinin (1) numaralı fıkrasının (b) bendi kapsamında 100.000 TL idari para cezası uygulanmasına 

karar verilmiştir.

Kuruma iletilen şikayet dilekçesinde özetle; bir kamu kurumu ile ilgili kişi arasında idare mahkemesi nezdinde yürütülen dava dosyası ile ilgili olarak davalı kamu kurumu tarafından üniversite hastanesinden birtakım bilgilerin talep edildiği, söz konusu talep üzerine üniversite hastanesi tarafından ilgili kişiye ait sağlık verilerinin kamu kurumuna teslim edildiği, üniversitenin yapmış olduğu ihlal nedeni ile ilgili kişinin manevi zarara uğradığı ve bu kapsamda manevi tazminat talebinde bulunulduğu, üniversite tarafından yapılan hukuka aykırı eylem nedeni ile hastanede gerçekleşen muayenesi sonucunda ilgili kişi için düzenlenen hasta anamnez formunda belirtilen “… ara sıra tek tük esrar kullanmak zorunda kaldığını söylüyor" içerikli beyan üzerine hakkında Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulduğu, ilgili kişinin gözaltında kaldığı, konutu ve arabasının arandığı,  ilgili kişinin üniversite hastanesinde çalışmakta olan doktora böyle bir beyanda bulunmadığı, üniversite hastanesinde çalışmakta olan doktorun sorusuna verdiği cevabın doktor tarafından yanlış anlaşılarak hasta muayene bilgilerinin hikaye bölümüne yanlış şekilde yazıldığı, yapılan soruşturma neticesinde ilgili kişi hakkında kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verildiği, uyuşturucu madde kullanmadığının Cumhuriyet Başsavcılığının Kararı ile sabit olduğu, bu nedenle ilgili kişiye ait sağlık dosyasında “esrar maddesi kullanıldığına ilişkin verilerin ve bilgilerin silinmesi”nin talep edildiği, belirtilen taleplerine ilişkin olarak başvurusuna üniversite tarafından cevap verilmediği ifade edilerek üniversite hakkında 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (Kanun)  kapsamında gereğinin yapılması talep edilmiştir.

Başlatılan inceleme çerçevesinde söz konusu iddialara ilişkin veri sorumlusundan savunması istenilmiş olup alınan cevabi yazıda özetle;

• Kamu kurumunun istemi üzerine ilgili kişiye ait üniversite hastanesi kayıtlarında mevcut olan İstirahat Raporu, Anamnez Formları, Epikriz Raporları, Konsültasyon Formları, Hasta Medikal Klinik Seyir Bilgileri, Patoloji Raporu, Radyoloji Raporlarının, 1 (bir) adet CD içeriğinde görevli personele teslim edildiği,
• İlgili kişinin manevi tazminat ödenmesi talebinin 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun "İdari Makamların Sükutu" başlıklı 10’uncu maddesi kapsamında zımnen reddedildiği,
• Kişisel verilerin Kanun’un "Kişisel Verilerin Aktarılması" başlıklı 8’inci maddesinin (2) numaralı fıkrasının (b) bendine dayalı olarak aktarıldığı,
• İlgili kişinin kişisel verilerinin silinmesi için üniversiteye herhangi bir müracaatının bulunmadığı,
• İlgili veriler, Doktor-Hasta görüşmeleri neticesinde Hastane Bilgi Yönetim Sistemine girildiği için verilerin silinemediği

ifade edilmiştir.

Konuya ilişkin olarak yapılan incelemede Kişisel Verileri Koruma Kurulunun 04/08/2022 tarihli ve 2022/790 sayılı Kararı ile;

• 6698 sayılı Kanun’un “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinin (1) numaralı fıkrasının (ç) bendinde ilgili kişinin, “kişisel verisi işlenen gerçek kişi”, (d) bendinde kişisel verinin, “kimliği belirli veya belirlenebilir gerçek kişiye ilişkin her türlü bilgi”, (e) bendinde kişisel verilerin işlenmesinin, “kişisel verilerin tamamen veya kısmen otomatik olan ya da herhangi bir veri kayıt sisteminin parçası olmak kaydıyla otomatik olmayan yollarla elde edilmesi, kaydedilmesi, depolanması, muhafaza edilmesi, değiştirilmesi, yeniden düzenlenmesi, açıklanması, aktarılması, devralınması, elde edilebilir hâle getirilmesi, sınıflandırılması ya da kullanılmasının engellenmesi gibi veriler üzerinde gerçekleştirilen her türlü işlem”, (ı) bendinde veri sorumlusunun, “kişisel verilerin işleme amacını ve vasıtalarını belirleyen, veri kayıt sisteminin kurulmasından ve yönetilmesinden sorumlu olan gerçek ve tüzel kişi” olarak tanımlandığı,
• Kanun’un “Genel İlkeler” başlıklı 4’üncü maddesinde, kişisel verilerin ancak bu Kanun’da ve diğer kanunlarda öngörülen usul ve esaslara uygun olarak işleneceği hükme bağlandıktan sonra, kişisel verilerin işlenmesinde uyulması zorunlu ilkelere yer verildiği, buna göre, kişisel verilerin ancak; a) Hukuka ve dürüstlük kurallarına uygun olma, b) Doğru ve gerektiğinde güncel olma, c) Belirli, açık ve meşru amaçlar için işlenme, ç) İşlendikleri amaçla bağlantılı, sınırlı ve ölçülü olma ile d) İlgili mevzuatta öngörülen veya işlendikleri amaç için gerekli olan süre kadar muhafaza edilme ilkelerine uygun işlenebileceği,
• Kanun’un “Özel Nitelikli Kişisel Verilerin İşlenme Şartları” başlıklı 6’ncı maddesinin 
  (1) Kişilerin ırkı, etnik kökeni, siyasi düşüncesi, felsefi inancı, dini, mezhebi veya diğer inançları, kılık ve kıyafeti, dernek, vakıf ya da sendika üyeliği, sağlığı, cinsel hayatı, ceza mahkûmiyeti ve güvenlik tedbirleriyle ilgili verileri ile biyometrik ve genetik verileri özel nitelikli kişisel verdir.
  (2) Özel nitelikli kişisel verilerin, ilgilinin açık rızası olmaksızın işlenmesi yasaktır.
  (3) Birinci fıkrada sayılan sağlık ve cinsel hayat dışındaki kişisel veriler, kanunlarda öngörülen hâllerde ilgili kişinin açık rızası aranmaksızın işlenebilir. Sağlık ve cinsel hayata ilişkin kişisel veriler ise ancak kamu sağlığının korunması, koruyucu hekimlik, tıbbî teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi, sağlık hizmetleri ile finansmanının planlanması ve yönetimi amacıyla, sır saklama yükümlülüğü altında bulunan kişiler veya yetkili kurum ve kuruluşlar tarafından ilgilinin açık rızası aranmaksızın işlenebilir.
  (4) Özel nitelikli kişisel verilerin işlenmesinde, ayrıca Kurul tarafından belirlenen yeterli önlemlerin alınması şarttır. şeklinde düzenlendiği,
• Veri sorumlusu tarafından kamu kurumuna teslim edilen istirahat raporu, anamnez formları, epikriz raporları, konsültasyon formları, hasta medikal klinik seyir bilgileri, patoloji raporu, radyoloji raporları ve 1 (bir) adet CD’de yer alan ilgili kişiye ilişkin sağlık verilerinin, Kanun’un 6’ncı maddesinin (1) numaralı fıkrasına göre özel nitelikli kişisel veri olduğu, 
• Kanun’un 8’inci maddesinin (2) numaralı fıkrasının (b) bendinde belirtilen Kanun’un 6’ncı maddesinin (3) numaralı fıkrasında sağlık ve cinsel hayata ilişkin kişisel verilerin ancak kamu sağlığının korunması, koruyucu hekimlik, tıbbî teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi, sağlık hizmetleri ile finansmanının planlanması ve yönetimi amacıyla, sır saklama yükümlülüğü altında bulunan kişiler veya yetkili kurum ve kuruluşlar tarafından ilgilinin açık rızası aranmaksızın işlenebileceğinin düzenlendiği, 
• Kamu kurumunun yazısında söz konusu verilerin talep edilmesinin sebebinin “yürütülmekte olan bir İdari Davaya esas teşkil etmek üzere” şeklinde belirtildiği, öte yandan ilgili kişinin şikayet dilekçesinde idare mahkemesi nezdinde devam eden dava dosyasında davacı tarafın söz konusu kamu kurumunda çalışan ilgili kişi, davalı tarafın ise kamu kurumu olduğunun beyan edildiği, veri sorumlusunun Kanun’un 8’inci maddesinin (2) numaralı fıkrasının (b) bendine yönelik savunması dikkate alındığında  ilgili kişi ile kamu kurumu arasında devam eden idari dava nedeniyle talep edilen özel nitelikli kişisel verilerin veri sorumlusu üniversite tarafından kamu kurumuna aktarılmasına ilişkin işleme faaliyetinde Kanun’un 6’ncı maddesinde yer alan şartların mevcut olmadığı,
• Diğer taraftan, veri sorumlusu tarafından kamu kurumunun yazısında talep edilenden  fazla bilgi ve belgenin tesliminin gerçekleştirildiğinin tespit edildiği, şöyle ki, kamu kurumunun yazısında ilgili kişinin belirtilen tarihlerde ameliyat işlemi geçirip geçirmediği,  ameliyat geçirmedi ise rahatsızlığı ile ilgili hastanede tedavi ve tetkik işlemine tabi tutulup tutulmadığı, tedavi sürecinin ne kadar sürdüğü, tedavi sonrasında istirahat raporu verilmiş ise ne kadar süre verildiği ve hastane nezdinde resmi tatil günlerinde ne gibi durumlarda ameliyat işlemlerinin gerçekleştirildiğine dair ıslak imzalı olarak tanzim edilen evrakın talep edildiği,  veri sorumlusu tarafından bu soruları aşacak nitelikte veri minimizasyonu ilkesine aykırı olarak, bu anlamda Kanun’un 4’üncü maddesinin (2) numaralı fıkrasının (ç) bendi gereğince kişisel verilerin işlenmesinde işlendikleri amaçla bağlantılı, sınırlı ve ölçülü olma ilkeleri gözetilmeyerek ilgili kişiye ait hastane kayıtlarında mevcut olan istirahat raporu, anamnez formları, epikriz raporları, konsültasyon formları, hasta medikal klinik seyir bilgileri, patoloji raporu, radyoloji raporlarının, 1 (bir) adet CD içeriğinde teslimi  ile talep edilenden fazla özel nitelikli kişisel veri aktarımının gerçekleştirildiğinin anlaşıldığı,
• İlgili kişinin şikayet dilekçesinde, doktorun teşhis koyma amaçlı olarak hastaya sorduğu sorular sonucu elde ettiği, hastanın mevcut ya da geçmiş hastalıkları hakkında kendisinden alınan bilgileri içeren hasta anamnez formunun hasta muayene bilgileri bölümüne doktor tarafından yanlış anlaşılarak "ara sıra tek tük esrar kullanmak zorunda kaldığını söylüyor" şeklinde yazıldığı belirtilen ifadeyi içeren formun kamu kurumuna teslimiyle birlikte, ilgili kişi hakkında Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulduğu, yapılan soruşturma neticesinde ilgili kişi hakkında Cumhuriyet Başsavcılığının Kararı ile kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verildiği,
• İlgili kişi tarafından, “esrar maddesi kullanıldığına ilişkin verilerin ve bilgilerin silinmesi” talebine veri sorumlusu tarafından cevap verilmediği, öte yandan 21.06.2019 tarihli ve 30808 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Kişisel Sağlık Verileri Hakkında Yönetmelik’in 13’üncü maddesi kapsamında, ilgili kişinin kendisi hakkında sehven oluşturulduğunu iddia ettiği sağlık verilerine ilişkin öncelikle İl Sağlık Müdürlüğüne başvurulması gerekliliğine ve bu başvuru sonrasında sehven oluşturulan sağlık verilerinin düzeltilmesi için gerçekleştirilecek işlemlere yönelik bir düzenlemenin bulunduğu dikkate alındığında ilgili kişinin Kanun’un 11’inci maddesinin (1) numaralı fıkrasının (d) bendi kapsamında “Anamnez Formu”nda geçen “esrar maddesi kullanıldığına ilişkin verilerin düzeltilmesi”ni, veri sorumlusunun bağlı bulunduğu il sağlık müdürlüğüne başvurmak suretiyle talep edebileceği, 
• Veri sorumlusu tarafından 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun "İdari Makamların Sükutu" başlıklı 10’uncu maddesi uyarınca ilgili kişinin başvurusuna cevap verilmeyerek zımnen reddedildiğinin belirtildiği, ancak Kanun’un 13’üncü maddesinin (2) numaralı fıkrasına göre, veri sorumlusunun başvuruda yer alan talepleri, talebin niteliğine göre en kısa sürede ve en geç otuz gün içinde ücretsiz olarak sonuçlandırması gerektiği

değerlendirmelerinden hareketle;

• Kanun’un 8’inci maddesinin (2) numaralı fıkrasının (b) bendinde belirtilen özel nitelikli kişisel verilerin aktarılmasına ilişkin Kanun’un 6’ncı maddesinde yer alan şartlar ya da Kanun’un 8’inci maddesinin (1) numaralı fıkrasında belirtildiği üzere ilgili kişinin açık rızası mevcut olmadığı halde ilgili kişiye ilişkin özel nitelikli kişisel veri olan sağlık verilerinin Kanun’a aykırı olarak kamu kurumuna aktarıldığı, öte yandan talep edilen bilgiden daha geniş kapsamda bilgi paylaşıldığı dikkate alındığında veri sorumlusu üniversite hastanesinin Kanun’un 12’nci maddesinin (1) numaralı fıkrasına göre kişisel verilerin güvenliğine ilişkin gerekli her türlü teknik ve idari tedbiri alma yükümlülüğünü yerine getirmediği değerlendirildiğinden sorumlular hakkında Kanun’un 18’inci maddesinin (3) numaralı fıkrası çerçevesinde disiplin hükümlerine göre işlem yapılmasına ve yapılan işlem hakkında Kurula bilgi verilmesi hususunda veri sorumlusunun talimatlandırılmasına,
• İlgili kişinin Kanun’un 11’inci maddesinin (1) numaralı fıkrasının (d) bendi kapsamında “Anamnez Formu”nda geçen “esrar maddesi kullanıldığına ilişkin verilerin” düzeltilmesini talep etme hakkı dikkate alındığında; Kanun’un 4’üncü maddesinin (2) numaralı fıkrasının (b) bendinde yer aldığı üzere “doğru ve gerektiğinde güncel olma” ilkesine uygun olarak Kişisel Sağlık Verileri Hakkında Yönetmelik’in 13’üncü maddesi kapsamında, veri sorumlusu tarafından gerek kendi bünyesinde ve gerektiği takdirde ilgili kişiyi de yönlendirmek suretiyle İl Sağlık Müdürlüğü nezdinde gerekli işlemlerin yapılması ve sonucundan Kurula bilgi verilmesi hususunda veri sorumlusunun talimatlandırılmasına,
• Şikayete konu edilen verilerin aktarıldığı kamu kurumu nezdinde de bu verilerin imha edilmesinin sağlanması hususunda gerekli işlemlerin tesis edilmesine ve yapılan işlemin sonucundan Kurula bilgi verilmesi hususunda veri sorumlusunun talimatlandırılmasına,
• İlgili kişilerin Kanun kapsamındaki taleplerini Kanun’a ve Veri Sorumlusuna Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ’e uygun olarak talebin niteliğine göre en kısa sürede ve en geç otuz gün içinde sonuçlandırması gerektiğinin veri sorumlusuna hatırlatılmasına,
• İlgili kişinin kişisel verilerinin hukuka aykırı olarak işlenmesi nedeniyle uğradığı zararlara ilişkin tazminat talepleri hakkında, genel hükümlere göre yargı mercilerine başvurabileceği konusunda ilgili kişiye bilgi verilmesine

karar verilmiştir.

Kuruma intikal eden şikâyette özetle; ilgili kişinin ev eşyası satan bir veri sorumlusu tarafından arandığı, ertesi gün de cep telefonuna mesaj gönderildiği, mesajda şirket ile arasındaki sözleşmeden kaynaklanan borcun tahsili amacıyla hakkında icra takibine başlandığı, takip kapsamında ödeme emri gönderildiği halde bugüne kadar borcun ödenmediğinin tespit edildiği ve yasal takibin durması için hemen ödeme yapılması gerektiği ifade edilerek ödeme ve iletişim için “…. Şirketi Hukuk Departmanını arayın” ifadesine yer verildiği, konu hakkında Cumhuriyet Başsavcılığına yapılan suç duyurularında kovuşturmaya yer olmadığına karar verildiği, ancak bu karardan sonraki bir tarihte de veri sorumlusu tarafından üç kez arandığı ve yapılan son aramada veri sorumlusu tarafından alışveriş yapan kişinin numarasının sorulduğu, ilgili kişinin bu kişinin numarasını bilmediğini ve kendisinin herhangi bir borcunun ya da kefilliğinin bulunmadığını belirttiği ancak veri sorumlusu tarafından borçlu borcunu bitirene kadar sürekli rahatsız edileceğinin söylendiği, en son arandığında numarasının sistemden silinmesi talebine olumsuz cevap verildiği, ayrıca veri sorumlusuna yapılan silme talebini içeren yazılı başvuruya cevap verilmediği ve aramalara devam edildiği ifade edilerek 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (Kanun) kapsamında gereğinin yapılması talep edilmiştir.

Konuya ilişkin olarak başlatılan inceleme çerçevesinde veri sorumlusundan savunması istenilmiş olup alınan cevabi yazıda özetle;

• İlgili kişinin 2018 yılı içerisinde şirket ile tüketici finansman sözleşmesi akdettiği, tüketici finansman sözleşmelerinde "Kişisel Verilerin Paylaşımı ve Ticari Elektronik Gönderim İzni" kutucuğunun bulunduğu; müşterilerin bu şekilde muvafakat/rıza verdiği ve aynı zamanda sözleşmenin 13’üncü maddesinde de “izinli ticari iletişim bilgi verme, bilgi alma (kişisel veri paylaşımı)” hükmünün mevcut olduğu,
• Şirketten alışveriş yapan üçüncü kişi olan müşterinin irtibat numarası olarak ilgili kişinin telefon numarasını şirkete bildirdiği, borcun ödenmemesi sebebiyle söz konusu numara arandığında numaranın kullanıcısı ilgili kişinin üçüncü kişinin arkadaşı olduğunu beyan ettiği, bunun üzerine numara yanlış kaydettirilmişse arkadaşı olan ve ilgili kişinin numarasını sözleşmeye kaydettiren müşteriyle irtibata geçmesi gerektiğinin ve sadece bu müşterinin talebi olması halinde iletişim numarasının değiştirilebileceğinin ilgili kişiye birden çok kez söylendiği, 
• İlgili kişinin şirkete ulaşan yazılı bir başvurusu olmadığı için ilgili kişinin irtibat numarasının silinmediği, ancak Kurum tarafından gönderilen yazıdan sonra telefon numarasının hemen silindiği, 
• İlgili kişiyi arayan hatların şirket adına kayıtlı olduğu, bunlardan birinin adres araştırması yapan bir personel tarafından kullanıldığı bir diğerinin gecikmiş ödemeleri hatırlatmak amacıyla kullanıldığı, 
• İlgili kişinin kişisel verilerinin veri sorumlusunun hukuki yükümlülüğünü yerine getirebilmesi, gecikmiş borç tahsili yapabilmesi çerçevesinde bir hakkın tesisi, kullanılması veya korunması, veri sorumlusunun meşru menfaatlerinin korunması ile bir sözleşmenin kurulması veya ifasıyla doğrudan doğruya ilgili olması kaydıyla sözleşmenin taraflarına ait kişisel verilerin işlenmesi şartlarına dayanılarak işlendiği

ifade edilmiştir.

Konuya ilişkin yürütülen inceleme neticesinde, Kişisel Verileri Koruma Kurulunun 04/08/2022 tarihli ve 2022/787 sayılı Kararı ile;

• 6698 sayılı Kanun’un “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinin (1) numaralı fıkrasının  (a)  bendinde açık rızanın, “belirli bir konuya ilişkin, bilgilendirmeye dayanan ve özgür iradeyle açıklanan rıza”, (ç) bendinde ilgili kişinin, “kişisel verisi işlenen gerçek kişi”, (d) bendinde kişisel verinin, “kimliği belirli veya belirlenebilir gerçek kişiye ilişkin her türlü bilgi”, (e) bendinde kişisel verilerin işlenmesinin, “kişisel verilerin tamamen veya kısmen otomatik olan ya da herhangi bir veri kayıt sisteminin parçası olmak kaydıyla otomatik olmayan yollarla elde edilmesi, kaydedilmesi, depolanması, muhafaza edilmesi, değiştirilmesi, yeniden düzenlenmesi, açıklanması, aktarılması, devralınması, elde edilebilir hâle getirilmesi, sınıflandırılması ya da kullanılmasının engellenmesi gibi veriler üzerinde gerçekleştirilen her türlü işlem”, (ı) bendinde veri sorumlusunun, “kişisel verilerin işleme amacını ve vasıtalarını belirleyen, veri kayıt sisteminin kurulmasından ve yönetilmesinden sorumlu olan gerçek ve tüzel kişi” olarak tanımlandığı,
• Kanun’un “Genel İlkeler” başlıklı 4’üncü maddesinde, kişisel verilerin ancak bu Kanun’da ve diğer kanunlarda öngörülen usul ve esaslara uygun olarak işleneceği hükme bağlandıktan sonra, kişisel verilerin işlenmesinde uyulması zorunlu ilkelere yer verildiği, buna göre, kişisel verilerin ancak; a) Hukuka ve dürüstlük kurallarına uygun olma, b) Doğru ve gerektiğinde güncel olma, c) Belirli, açık ve meşru amaçlar için işlenme, ç) İşlendikleri amaçla bağlantılı, sınırlı ve ölçülü olma ile d) İlgili mevzuatta öngörülen veya işlendikleri amaç için gerekli olan süre kadar muhafaza edilme ilkelerine uygun işlenebileceği,
• Kanun’un 5’inci maddesinin kişisel verilerin işlenme şartlarını düzenlediği, maddenin (1) numaralı fıkrasında, kişisel verilerin ilgili kişinin açık rızası olmaksızın işlenemeyeceğinin, (2) numaralı fıkrasında ise, kanunlarda açıkça öngörülmesi, fiili imkânsızlık nedeniyle rızasını açıklayamayacak durumda olan veya rızasına hukuki geçerlilik tanınmayan kişinin kendisinin veya bir başkasının hayatı veya beden bütünlüğünün korunması için veri işlemenin zorunlu olması, bir sözleşmenin kurulması veya ifasıyla doğrudan doğruya ilgili olmak kaydıyla sözleşmenin taraflarına ait kişisel verilerin işlenmesinin gerekli olması, veri sorumlusunun hukuki yükümlülüğünü yerine getirebilmesi için zorunlu olması, ilgili kişinin kendisi tarafından alenileştirilmiş olması, bir hakkın tesisi, kullanılması veya korunması için veri işlemenin zorunlu olması, ilgili kişinin temel hak ve özgürlüklerine zarar vermemek kaydıyla veri sorumlusunun meşru menfaati için veri işlenmesinin zorunlu olması hallerinde ilgili kişinin açık rızası olmaksızın kişisel verilerin işlenmesinin mümkün olduğunun hükme bağlandığı,
• Kanun’un “İlgili Kişinin Hakları” başlıklı 11’inci maddesine göre herkesin, veri sorumlusuna başvurarak kendisiyle ilgili; kişisel veri işlenip işlenmediğini öğrenme, kişisel verileri işlenmişse buna ilişkin bilgi talep etme, kişisel verilerin işlenme amacını ve bunların amacına uygun kullanılıp kullanılmadığını öğrenme, yurt içinde veya yurt dışında kişisel verilerin aktarıldığı üçüncü kişileri bilme, kişisel verilerin eksik veya yanlış işlenmiş olması hâlinde bunların düzeltilmesini isteme, 7’nci maddede öngörülen şartlar çerçevesinde kişisel verilerin silinmesini veya yok edilmesini isteme, kişisel verilerin düzeltilmesi veya silinmesi/yok edilmesi ile ilgili yapılan işlemlerin, kişisel verilerin aktarıldığı üçüncü kişilere bildirilmesini isteme, işlenen verilerin münhasıran otomatik sistemler vasıtasıyla analiz edilmesi suretiyle kişinin kendisi aleyhine bir sonucun ortaya çıkmasına itiraz etme ve kişisel verilerin kanuna aykırı olarak işlenmesi sebebiyle zarara uğraması hâlinde zararın giderilmesini talep etme haklarına sahip olduğu,
• Kanun’un “Veri Sorumlusuna Başvuru” başlıklı 13’üncü maddesi uyarınca; veri sorumlusunun, ilgili kişinin başvurusunda yer alan talepleri, talebin niteliğine göre en kısa sürede ve en geç otuz gün içinde ücretsiz olarak sonuçlandırma, bu kapsamda talebi kabul etme veya gerekçesini açıklayarak reddetme ve cevabını ilgili kişiye yazılı olarak veya elektronik ortamda bildirme yükümlülüğü olduğu, Veri Sorumlusuna Başvuru Usul ve Esasları hakkında Tebliğ’in (Tebliğ) 5’inci maddesinde “İlgili kişi, Kanunun 11’inci maddesinde belirtilen hakları kapsamında taleplerini, yazılı olarak veya kayıtlı elektronik posta (KEP) adresi, güvenli elektronik imza, mobil imza ya da ilgili kişi tarafından veri sorumlusuna daha önce bildirilen ve veri sorumlusunun sisteminde kayıtlı bulunan elektronik posta adresini kullanmak suretiyle veya başvuru amacına yönelik geliştirilmiş bir yazılım ya da uygulama vasıtasıyla veri sorumlusuna iletir.” hükmüne yer verildiği, Tebliğ’in 6’ncı maddesinde veri sorumlusunun, bu tebliğ kapsamında yapılacak başvuruları etkin, hukuka ve dürüstlük kuralına uygun olarak sonuçlandırmak üzere gerekli her türlü idari ve teknik tedbirleri almakla yükümlü kılındığı,
• Veri sorumlusunun ilgili kişi tarafından yazılı bir başvuru yapılmadığı iddiası bakımından yapılan incelemede, ilgili kişi tarafından ibraz edilen posta takip kodunun sorgulanmasıyla yapılan başvurunun veri sorumlusuna tebliğ edildiği anlaşıldığından veri sorumlusunun ilgili kişinin başvurusunu cevaplandırmamasının Kanun ve Tebliğ’in ilgili maddelerine aykırı olduğu,
• İlgili kişinin kişisel verilerinin veri sorumlusu tarafından işlenme şartlarına aykırı olarak işlenmeye devam edildiği ve kişisel verilerinin silinmesi talebinin yerine getirilmediği iddialarına ilişkin yapılan incelemede, öncelikle ilgili kişi ile veri sorumlusu arasında akdedilen sözleşmenin 13’üncü maddesinde "izinli ticari iletişim bilgi verme, bilgi alma (kişisel veri paylaşımı)” hükmünün mevcut olduğu ve sözleşmenin son kısmında yer alan "Kişisel Verilerin Paylaşımı ve Ticari Elektronik Gönderim İzni" kutucuğunun, ilgili kişi tarafından “Kabul Ediyorum” şeklinde işaretlenmiş olduğunun görüldüğü, ancak ilgili kişi tarafından sunulan irtibat numarası ve rıza gösterilen izinlerin, bizzat kendisinin taraf olduğu tüketici finansman sözleşmesiyle ilgili olduğunun vurgulanması gerektiği,
• Veri sorumlusunun Kuruma ilettiği savunmasında ayrıca, üçüncü bir kişi ile aralarında bir sözleşmesinin imzalandığını ve üçüncü kişi konumundaki müşterinin irtibat numarası olarak ilgili kişinin telefon numarasını kendilerine bildirdiğini ifade ettiği, ancak veri sorumlusunun üçüncü kişi müşteri ile aralarında yapılmış olan sözleşmenin incelenmesinden, irtibat numarası olarak ilgili kişinin numarasından farklı bir telefon numarasını bildirdiğinin görüldüğü, anılan sözleşme dışında, üçüncü kişi müşterinin irtibat numarası olarak ilgili kişinin numarasını bildirdiğine ilişkin herhangi bir kanıtın Kuruma sunulamadığı, 
• Bu çerçevede, veri sorumlusu tarafından iletilen cevap yazısında ilgili kişiyi arayan telefon hatlarının şirketlerine ait olduğunun kabul edildiği, veri sorumlusu ile üçüncü kişi arasında imzalanan sözleşmede ilgili kişinin numarasından farklı bir telefon numarasının olduğunun görüldüğü, veri sorumlusu tarafından üçüncü kişi müşterinin irtibat numarası olarak ilgili kişinin numarasının bildirildiğine ilişkin herhangi bir kanıt sunulmadığı, ilgili kişiye ait telefonun 2019 yılından 2021 yılına kadar veri sorumlusu tarafından pek çok defa arandığı, bahse konu numaranın asıl borçlu olan  üçüncü kişiye ait olmayıp ilgili kişiye ait olduğunun öğrenilmesine rağmen ilgili kişinin silme talebinin reddedilmesi suretiyle ilgili kişinin aranmasına devam edildiği göz önüne alındığında, ilgili kişinin kişisel verisi niteliğindeki telefon numarasının Kanun’un 4’üncü maddesinde yer alan kişisel verilerin “doğru ve gerektiğinde güncel olma” ile “işlendikleri amaçla bağlantılı, sınırlı ve ölçülü olma” ilkelerine ve Kanun’un 5’inci maddesinde yer alan kişisel verilerin işlenme şartlarına aykırı olarak işlendiği,
• Ayrıca veri sorumlusunun Kuruma ilettiği cevap yazısında, Kurum tarafından gönderilen yazının ardından ilgili kişinin telefon numarasının hemen silindiğinin belirtilmesine karşın silme işlemini tevsik edici herhangi bir belge ibraz edilmediği

değerlendirmelerinden hareketle;

• Veri sorumlusunun Kanun’un 4’üncü maddesinde yer alan kişisel verilerin “doğru ve gerektiğinde güncel olma” ile “işlendikleri amaçla bağlantılı, sınırlı ve ölçülü olma” ilkelerine aykırı olarak ve Kanun’un 5’inci maddesinde yer alan kişisel verilerin işlenme şartlarından herhangi biri bulunmaksızın ilgili kişiye ait olmadığını bildiği bir borca ilişkin olarak ilgili kişiyi defaatle aramak suretiyle kişisel verisi niteliğindeki telefon numarasını işlemeye devam ettiği göz önünde bulundurulduğunda, Kanun’un 12’nci maddesinin (1) numaralı fıkrasında yer alan kişisel verilerin hukuka aykırı olarak işlenmesini önlemek amacıyla uygun güvenlik düzeyini temin etmeye yönelik gerekli her türlü teknik ve idari tedbirleri alma yükümlülüğüne aykırı hareket ettiği kanaatine varıldığından, arama yapılan telefon numarasının takibi yapılan asıl borçluya değil, söz konusu borçla ilgisi olmayan ilgili kişiye ait olduğunu öğrenmesine rağmen veri sorumlusunun ilgili kişiyi aramaya devam ettiği ve veri sorumlusunun ekonomik durumu dikkate alınarak, hakkında Kanun’un 18’inci maddesinin (1) numaralı fıkrasının (b) bendi uyarınca 200.000 TL idari para cezası uygulanmasına,
• İlgili kişinin başvurusunun cevaplandırılmamasının Kanun ve Veri Sorumlusuna Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ’e aykırı olduğu değerlendirildiğinden, veri sorumlusunun kendisine yapılan başvurulara Kanun ve Tebliğ’in ilgili hükümlerine uygun şekilde cevap verilmesinde gerekli dikkat ve özeni göstermesi hususunda uyarılmasına, 
• İlgili kişinin kişisel verisinin silinmesi talebinin yerine getirildiğinin tevsik edilmemesi sebebiyle Kanun’un 7 ve 11’inci maddeleri ile Kişisel Verilerin Silinmesi, Yok Edilmesi veya Anonim Hale Getirilmesi Hakkında Yönetmelik’in 7’nci maddesi uyarınca ilgili kişinin kişisel verilerinin silinmiş olduğunu kanıtlayan belgeleri Kuruma iletmesi yönünde veri sorumlusunun talimatlandırılmasına 

karar verilmiştir.

Kuruma intikal eden dilekçede özetle; 

• Pazarlama şirketine ait bir ürün için serbest girişimci olan gerçek kişi tarafından 8 yaşındaki çocuğa (ilgili kişi) mektup yoluyla tanıtım amaçlı broşür gönderildiği, 
• Bunun üzerine, velisi tarafından mektupta telefon numarası bulunan gerçek kişiye telefonla ulaşılarak 8 yaşındaki kızının kişisel bilgilerine nereden ulaştığının sorulduğu, ancak yapılan bu görüşmede karşı tarafça kendisine bir bilgi verilmediği gibi kızının kişisel verileri ile ilgili herhangi bir işlemin yapılmadığı,
• Bu çerçevede velisi tarafından çocuğun ev adresi ve ismi gibi kişisel verilerine nasıl ulaşıldığına ilişkin pazarlama şirketine başvuru yapıldığı, yapılan başvuru neticesinde yine herhangi bir bilgi verilmediği, 
• Velinin çocuğun kişisel verilerinin işlenmesine ilişkin herhangi bir rızası olmadığı ve ticari amaçla tanıtım yapmak amacıyla açık rıza olmaksızın çocuğun kişisel verilerinin işlendiği

belirtilerek 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (Kanun) kapsamında gereğinin yapılması talep edilmiştir.

Konunun değerlendirilmesi neticesinde Kişisel Verileri Koruma Kurulu (Kurul) tarafından başlatılan inceleme çerçevesinde pazarlama şirketinden savunması istenilmiş olup alınan cevabi yazıda özetle; 

• Şirketin sağlık ve güzellik ürünleri gibi ürünlerin satışını yapan bir doğrudan satış şirketi olduğu,
• Satış yapan gerçek kişi ile şirket arasında, “Başvuru Kuralları ve Koşulları”na uygun olarak şirket ürünlerini satın alma ve satma opsiyonu veren bir sözleşme ilişkisinin olduğu, bu sözleşme kapsamında satış yapan kişinin bağımsız bir iş sahibi/serbest girişimci olarak hareket ettiği ve şirketten bağımsız olduğu,
• Diğer bir ifade ile şirketin “Başvuru Kuralları ve Koşulları”na göre, serbest girişimcilerin şirket çalışanı, acentesi, temsilcisi, franchise (imtiyaz) alanı veya genel anlamda şirket ile bağımlı çalışan ilişkisi içerisinde faaliyet gösteren kişiler olmadığı,
• Şirket ürünlerini satmak isteyen kişilerin, şirkete başvuruda bulunarak serbest girişimci olabildiği,
• Serbest girişimcilerin yalnızca kendi menfaatleri doğrultusunda ve kendi programlarına göre faaliyet gösterdiği, bu kişilerin şirket ürünlerini tamamen kendi tercihlerine göre satın aldığı ve satış faturasının kendi müşterisine ibraz edildiği, doğrudan pazarlama amaçları da dahil olmak üzere, hizmet verdikleri müşterilerden elde ettikleri kişisel veriler bakımından serbest girişimcilerin tek başına ve bağımsız veri sorumlusu olarak hareket ettiği,
• Bu faaliyet çerçevesinde şirketin rolünün; ürünlerin ithalatı, serbest girişimcilere ürünlerin satışı ve ürünlerin müşterilere tesliminden yani bir doğrudan satış şirketi- doğrudan satıcı ilişkisinden ibaret olduğu,
• Somut olayda broşürün pazarlama şirketi tarafından gönderilmediği ve broşür göndermesi için serbest girişimciye şirket tarafından bir talimat verilmediği, broşürün daha önce bağımsız olarak topladığı kişisel veriler kullanılarak serbest girişimci tarafından gönderildiği,
• Şirket tarafından ilgili kişiye ait herhangi bir kişisel verinin işlenmediği ve bu verilerin serbest girişimciye aktarılmadığı, 
• Şirketin, serbest girişimcilerin işlediği kişisel veriler bakımından veri sorumlusu olmamakla birlikte serbest girişimcileri gözetim altında tuttuğu ve sözleşme kapsamındaki kurallara aykırılık halinde yaptırım uyguladığı, şikâyet üzerine yapılan araştırma neticesinde serbest girişimcinin geçmişte internetten satış yaptığı müşterilerine broşür gönderdiği, alışveriş yapan kişinin 8 yaşındaki bir çocuk olduğunu bilmediği için bir yanlışlık olduğunun belirtildiği 

ifade edilmiştir.

Akabinde konuya ilişkin olarak başlatılan inceleme çerçevesinde gerçek kişi serbest girişimciden  savunması istenilmiş olup alınan cevabi yazıda özetle; 

•    Kendisinin internetten satış yaptığı dönemde ilgili kişinin kişisel verilerini bir e-ticaret sitesi üzerinden kendi nam ve hesabına sattığı şirket ürünlerinden temin ettiği, ilgili kişinin velisinin kendi kızı adına fatura hazırlattığı,
•    E-ticaret sitesi üzerinden kendi adres ve iletişim bilgilerini rızaen kendisiyle paylaşan ilgili kişinin velisinin her ne kadar adres ve telefon bilgileri olarak kendi bilgilerini vermiş olsa da velisi olduğu çocuğunun ismini kullanarak sipariş verdiği ve bu sipariş dahilinde kendisine bu broşürün gönderildiği,
•    Dolayısıyla söz konusu işlemenin Kanun’un 28’inci maddesinin (1) numaralı fıkrasının (a) bendi kapsamında istisna olarak değerlendirilmesi gerektiği, konunun yanlış anlaşılmadan kaynaklandığı

ifade edilmiştir.

Konuya ilişkin yürütülen inceleme neticesinde, Kişisel Verileri Koruma Kurulunun 03/08/2022 tarihli ve 2022/776 sayılı Kararı ile;

• Kanun’un “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinde “ilgili kişi”nin, kişisel verisi işlenen gerçek kişi; “kişisel veri”nin, kimliği belirli veya belirlenebilir gerçek kişiye ilişkin her türlü bilgi; “veri sorumlusu”nun, kişisel verilerin işleme amaçlarını ve vasıtalarını belirleyen, veri kayıt sisteminin kurulmasından ve yönetilmesinden sorumlu olan gerçek veya tüzel kişi; “kişisel verilerin işlenmesi”nin, kişisel verilerin tamamen veya kısmen otomatik olan ya da herhangi bir veri kayıt sisteminin parçası olmak kaydıyla otomatik olmayan yollarla elde edilmesi, kaydedilmesi, depolanması, muhafaza edilmesi, değiştirilmesi, yeniden düzenlenmesi, açıklanması, aktarılması, devralınması, elde edilebilir hâle getirilmesi, sınıflandırılması ya da kullanılmasının engellenmesi gibi veriler üzerinde gerçekleştirilen her türlü işlem” olarak tanımlandığı,
• Kanun’un “Kişisel Verilerin İşlenme Şartları” başlıklı 5’inci maddesinin (1) numaralı fıkrasında kişisel verilerin ilgili kişinin açık rızası olmaksızın işlenemeyeceği, (2) numaralı fıkrasında ise kanunlarda açıkça öngörülmesi, fiili imkânsızlık nedeniyle rızasını açıklayamayacak durumda bulunan veya rızasına hukuki geçerlilik tanınmayan kişinin kendisinin ya da bir başkasının hayatı veya beden bütünlüğünün korunması için zorunlu olması, bir sözleşmenin kurulması veya ifasıyla doğrudan doğruya ilgili olması kaydıyla, sözleşmenin taraflarına ait kişisel verilerin işlenmesinin gerekli olması, veri sorumlusunun hukuki yükümlülüğünü yerine getirebilmesi için zorunlu olması, ilgili kişinin kendisi tarafından alenileştirilmiş olması, bir hakkın tesisi, kullanılması veya korunması için veri işlemenin zorunlu olması ve ilgili kişinin temel hak ve özgürlüklerine zarar vermemek kaydıyla, veri sorumlusunun meşru menfaatleri için veri işlenmesinin zorunlu olması şartlarından birinin varlığı hâlinde, ilgili kişinin açık rızası aranmaksızın kişisel verilerin işlenmesinin mümkün olduğunun düzenlendiği, 
• Kanun’un 12’nci maddesinin (1) numaralı fıkrasında ise veri sorumlusunun kişisel verilerin hukuka aykırı olarak işlenmesini önlemek, kişisel verilere hukuka aykırı olarak erişilmesini önlemek, kişisel verilerin muhafazasını sağlamak, amacıyla uygun güvenlik düzeyini temin etmeye yönelik gerekli her türlü teknik ve idari tedbirleri almak zorunda olduğu,
• Somut olayda öncelikle veri sorumlusunun tespitinin yapılmasının gerektiği, bu çerçevede şirket ile serbest girişimci gerçek kişi arasındaki sözleşmede, müşterilerle ilgili kişisel verilerin işleme amacını ve aracını belirlemek ve geçerli veri koruma hukuki yükümlülüklerine uyma hususunda serbest girişimcinin yükümlü olduğunun, şirket ile serbest girişimci arasındaki ilişkinin temsilcilik, işçi-işveren ilişkisi gibi bağımlı bir ilişki olmadığı ve serbest girişimcinin bağımsız bir sözleşmenin tarafı olduğu hükümlerine yer verildiği, bu hükümler dikkate alındığında gerçek kişi serbest girişimcinin pazarlama kapsamında kişisel veri işleme faaliyetinde şirketten bağımsız olarak hareket ettiği, kişisel veri işleme amaç ve araçlarının serbest girişimci gerçek kişi tarafından belirlendiği ve ilgili kişi ile ilişkisinde gerçek kişinin tek başına veri sorumlusu sıfatını haiz olduğu, söz konusu kişisel veri işleme faaliyetinde şirketin bir rolünün bulunmadığı,
• Veri sorumlusu tarafından bahse konu kişisel verilerin ilgili kişi tarafından veri sorumlusuna iletildiği ve broşürün iletilmesi suretiyle gerçekleştirilen kişisel veri işleme faaliyetinin Kanun’un 28’inci maddesinin (1) numaralı fıkrasının (a)  bendinde yer alan “Kişisel verilerin, üçüncü kişilere verilmemek ve veri güvenliğine ilişkin yükümlülüklere uyulmak kaydıyla gerçek kişiler tarafından tamamen kendisiyle veya aynı konutta yaşayan aile fertleriyle ilgili faaliyetler kapsamında işlenmesi” istisna hükmü kapsamında değerlendirilmesi gerektiğinin iddia edildiği ancak hükümdeki düzenlemenin aynı konutta yaşayan aile fertlerinin, yine aile içindeki bireylerin kişisel verinin işlemesine ilişkin olduğu, örneğin doğum günü gibi özel günlerde aile içinde çekilen fotoğrafların aile bireyleri tarafından işlenmesinin istisna kapsamında olduğu, incelemeye konu faaliyetin ise bir serbest girişimci tarafından broşür gönderimi suretiyle ilgili kişiye ait kişisel veri niteliğindeki isim ve adres bilgilerinin işlenmesi olduğu ve somut olayda aynı konutta yaşayan aile fertlerinin kişisel verilerinin yine aile bireyleri tarafından işlenmesi söz konusu olmadığından bu istisna hükmünün veri sorumlusu sıfatını haiz olan gerçek kişi bakımından uygulanamayacağı,
• Gerçek kişi veri sorumlusu tarafından, ilgili kişinin velisinin daha önce ilgili kişinin isim ve adres bilgilerini kullanarak bir e-ticaret sitesi üzerinden kendi nam ve hesabına sattığı şirket ürünlerine ilişkin sipariş oluşturduğu ve bu sipariş teslim edilirken broşürün de iletildiğine ilişkin iddiaları bakımından yapılan incelemede, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun (VUK) 231’inci maddesinin 5’inci bendinin “Fatura, malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami yedi gün içinde düzenlenir. Bu süreler içerisinde düzenlenmeyen faturalar hiç düzenlenmemiş sayılır.” hükmü ile Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği’nin 16’ncı maddesinin somut olay tarihindeki birinci fıkrasında yer alan “Satıcı veya sağlayıcı, tüketicinin siparişinin kendisine ulaştığı tarihten itibaren taahhüt ettiği süre içinde edimini yerine getirmek zorundadır. Mal satışlarında bu süre her halükarda otuz günü geçemez.” hükmünü haiz olduğu, bununla birlikte ilgili kişiye e-ticaret sitesi üzerinden gönderilen sipariş ile broşür arasında dört buçuk aylık bir süre olduğu, broşürün e-ticaret sitesi üzerinden verilerin sipariş ile birlikte iletilmediği, öte yandan veri sorumlusu tarafından tanıtım ve pazarlama amaçlı olarak kişisel veri işlenebilmesi için açık rıza alındığına dair ispat edici bir belge ibraz edilemediği göz önüne alındığında veri sorumlusunun tanıtım ve pazarlama amacıyla broşür göndermesi suretiyle ilgili kişinin kişisel veri niteliğindeki isim ve adres bilgilerini işlemesinin Kanun’un 5’inci maddesinde yer alan işleme şartlarından herhangi birine dayanmadığı

değerlendirmelerinden hareketle;

• İlgili kişiye broşürü gönderen gerçek kişinin şirketle imzalamış olduğu sözleşme koşullarına göre serbest girişimci olduğu, şirket ürünlerinin satışı konusunda müşterilerle hizmet ilişkisinde bulunurken şirketten bağımsız olarak hareket ettiği, dolayısıyla serbest girişimci gerçek kişinin, müşterilerine ait kişisel veri işleme faaliyetinde bulunurken şirketten bağımsız bir şekilde veri sorumlusu sıfatını haiz olduğu, bu çerçevede şirketin incelemeye konu kişisel veri işleme faaliyetine dair bir ilgisinin bulunmaması sebebiyle şirket hakkında Kanun kapsamında tesis edilecek herhangi bir işlem bulunmadığına,
• İlgili kişi adına mektup yolu ile tanıtım amaçlı broşürün gönderilmesi suretiyle ilgili kişinin kişisel verisi niteliğindeki isim ve iletişim bilgilerinin işlenmesinin veri sorumlusu tarafından ibraz edilen faturaya konu sipariş ile bir bağlantısı olmadığı, ilgili kişiye tanıtım amaçlı gönderilen broşürün faturada belirtilen sipariş ile birlikte gönderilmediği, incelemeye konu salt broşür gönderiminin Kanun’da tanımlı işleme şartlarından herhangi birine dayanılmaksızın gerçekleştirildiği, bu bakımdan Kanun’un 12’nci maddesinin (1) numaralı fıkrasındaki yükümlülüklerin yerine getirilmediği ve kabahate konu eylemin yalnızca bir kez gerçekleştirildiği kanaatine varıldığından, 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 17’nci maddesinin (2) numaralı fıkrası uyarınca işlenen kabahatin haksızlık içeriği ile veri sorumlusunun kusuru ve ekonomik durumu birlikte göz önünde bulundurulduğunda veri sorumlusu hakkında Kanun’un 18’inci maddesinin (1) numaralı fıkrasının (b) bendi uyarınca 30.000 TL idari para cezası uygulanmasına,
• Tanıtım ve pazarlama amaçlarıyla kişisel verilerin işlenmesinde ilgili kişilerin açık rızalarının alınması ve Kanun hükümlerine riayet edilmesi gerektiğine ilişkin satış görevlilerinin bilgilendirilmesi gerektiği hususunun pazarlama şirketine bildirilmesine

karar verilmiştir.

Kuruma intikal eden şikayette özetle; ilgili kişinin e-posta adresine bir e-ticaret sitesinden alışveriş yapan üçüncü bir kişinin sipariş bilgilerinin gönderildiği, söz konusu e-posta içeriğinde ödenen tutar, resimli olarak siparişin içeriği, gönderici adı soyadı, alıcının adı soyadı, adresi, telefon numarası gibi bilgilerin açık bir biçimde yer aldığı, ayrıca e-postada yer alan “Sipariş Takibi ve Güncelleme” adlı buton sayesinde tüm sipariş detaylarının görülebileceği bir sayfaya yönlendirme yapıldığı, bu sayfada ise gönderici ve alıcı bilgilerine ek olarak sipariş edilen ürünün içerik adı, ürün kodu, rengi ve gönderici tarafından alıcıyı muhatap gönderi notunun görüntülendiği, gönderici veya alıcı bilgileri ile gönderi notu bilgilerinin düzenlenebilir durumda olmakla birlikte sipariş iptal butonunun da aktif olduğu, söz konusu olayların veri ihlali olduğunu tespit ederek ve şahsına ait kişisel verilerinin de belirttiği şekilde başkaları tarafından görülebileceğini düşünerek öncelikle e-ticaret sitesine ait müşteri hizmetleriyle canlı destek sistemi üzerinden irtibata geçtiği, müşteri hizmetleri tarafından müşterinin isim benzerliği neticesinde yanlış e-posta verdiğinin, bu sebeple söz konusu sipariş bildiriminin iletildiğinin, bu siparişten kendisine ait e-posta adresinin silindiğinin ve artık kendisine bildirim iletilmeyeceğinin ifade edildiği, ancak bahse konu e-posta adresine halen veri sorumlusu e-ticaret sitesi tarafından reklam içerikli e-postaların iletildiği, konunun hata olarak nitelendirilmesinin kişisel verilerin ihlali gerçeğini değiştirmediği, bu itibarla veri ihlalini önlemek adına güvenlik tedbirlerinin alınması konusunda tüm iletişim kanalları üzerinden veri sorumlusuna  bilgilendirmede bulunmasına karşın kendisine herhangi bir dönüş yapılmadığı belirtilerek 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (Kanun) kapsamında gereğinin yapılması talep edilmiştir.

Konuya ilişkin başlatılan inceleme çerçevesinde veri sorumlusundan savunması istenilmiş olup alınan cevabi yazıda özetle;

• İlgili kişinin konu hakkında kendilerine başvurduğu ve başvuruya ilişkin cevabın ilgili kişinin ikamet adresine gönderildiği,
• İlgili kişinin 20.10.2014 tarihinde şikâyete konu edilenden farklı bir e-posta ile söz konusu e-ticaret sitesine üyelik oluşturduğu, e-ticaret sitesine kayıtlı tüm üyelerin bilgilerinde yapılan araştırmalar neticesinde şikâyete konu siparişte kullanılan e-posta adresi için bir üyelik hesabının bulunmadığı,
• Söz konusu siparişin, bir başka kullanıcı tarafından isim benzerliğinden kaynaklı olarak sehven ilgili kişiye ait e-posta adresinin bildirilerek üyelik hesabı açılmaksızın misafir müşteri girişi ile oluşturulduğu ve e-posta ile SMS gönderimi için açık rızanın verildiği,
• Üyelik hesabı açmadan oluşturulan siparişlerde kullanıcıların “Kişisel verileriniz, Kişisel Verilerin Korunmasına İlişkin Aydınlatma Metni kapsamında işlenmektedir.” bilgisi ile karşılaştığı ve burada aydınlatma yükümlülüğünün yerine getirilmesini sağlayan konularda bilgilendirmelerde bulunulduğu, ilgili kullanıcıların siparişin bir sonraki adımına geçmeyi kabul etmeleri hâlinde kişisel verilerinin işlendiği,
• İlgili kişinin veri sorumlusuna yaptığı başvuruda kendisine reklam içerikli e-posta gönderilmemesi ile ilgili olarak herhangi bir talepte bulunmadığı,
• Tüm müşterilere diledikleri zaman ticari elektronik ileti almayı reddetmeleri için imkân sağlandığı ve veri sorumlusu tarafından gönderilen tüm ticari elektronik iletilerde bu hususun yer aldığı, ayrıca bu yöndeki şikâyetlerin muhatabının da Kurum değil Ticaret Bakanlığının il ve ilçe müdürlükleri olduğu,
• Şikâyete konu somut olayda, bir başka gönderici tarafından sehven ilgili kişinin e-posta adresinin sisteme girilmesi, ilgili kişiye ait e-posta adresinin ilgili kişiye ait herhangi bir kayıtla eşleşmemesi ve veri sorumlusunun bu olayda kastının bulunmadığı dikkate alındığında Kanun’un 12’nci maddesinin ihlal edildiğinden söz edilemeyeceği,
• Diğer yandan üye olmaksızın misafir müşteri girişi ile yapılan alışverişler esnasında alışveriş yapan kişi tarafından kendisine ait e-posta veya telefon numarası girilmek istenirken sehven hatalı olarak girilen başkalarına ait e-posta ve telefon numaralarının e-ticaret sitesi tarafından teyit edilebilmesine yönelik olarak da teknik geliştirme yapılması çalışmalarına başlandığı ve tamamen kontrol dışında gerçekleşen bu durumun önüne geçmek ve hatalı veri girişlerini engellemek amacıyla planlamaların yapıldığı

ifade edilmiştir.

Konuya ilişkin olarak yapılan incelemede Kişisel Verileri Koruma Kurulunun 03/08/2022 tarihli ve 2022/774 sayılı Kararı ile;

• 6698 sayılı Kanun’un “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinin (1) numaralı fıkrasının  (a)  bendinde açık rızanın, “belirli bir konuya ilişkin, bilgilendirmeye dayanan ve özgür iradeyle açıklanan rıza”, (ç) bendinde ilgili kişinin, “kişisel verisi işlenen gerçek kişi”, (d) bendinde kişisel verinin, “kimliği belirli veya belirlenebilir gerçek kişiye ilişkin her türlü bilgi”, (e) bendinde kişisel verilerin işlenmesinin, “kişisel verilerin tamamen veya kısmen otomatik olan ya da herhangi bir veri kayıt sisteminin parçası olmak kaydıyla otomatik olmayan yollarla elde edilmesi, kaydedilmesi, depolanması, muhafaza edilmesi, değiştirilmesi, yeniden düzenlenmesi, açıklanması, aktarılması, devralınması, elde edilebilir hâle getirilmesi, sınıflandırılması ya da kullanılmasının engellenmesi gibi veriler üzerinde gerçekleştirilen her türlü işlem”, (ı) bendinde veri sorumlusunun, “kişisel verilerin işleme amacını ve vasıtalarını belirleyen, veri kayıt sisteminin kurulmasından ve yönetilmesinden sorumlu olan gerçek ve tüzel kişi” olarak tanımlandığı,
• Kanun’un “Genel İlkeler” başlıklı 4’üncü maddesinde, kişisel verilerin ancak bu Kanun’da ve diğer kanunlarda öngörülen usul ve esaslara uygun olarak işleneceği hükme bağlandıktan sonra, kişisel verilerin işlenmesinde uyulması zorunlu ilkelere yer verildiği, buna göre, kişisel verilerin ancak; a) Hukuka ve dürüstlük kurallarına uygun olma, b) Doğru ve gerektiğinde güncel olma, c) Belirli, açık ve meşru amaçlar için işlenme, ç) İşlendikleri amaçla bağlantılı, sınırlı ve ölçülü olma ile d) İlgili mevzuatta öngörülen veya işlendikleri amaç için gerekli olan süre kadar muhafaza edilme ilkelerine uygun işlenebileceği,
• Kanun’un 5’inci maddesinin kişisel verilerin işlenme şartlarını düzenlediği, maddenin (1) numaralı fıkrasında,  kişisel verilerin ilgili kişinin açık rızası olmaksızın işlenemeyeceğinin, (2) numaralı fıkrasında ise, kanunlarda açıkça öngörülmesi, fiili imkânsızlık nedeniyle rızasını açıklayamayacak durumda olan veya rızasına hukuki geçerlilik tanınmayan kişinin kendisinin veya bir başkasının hayatı veya beden bütünlüğünün korunması için veri işlemenin zorunlu olması, bir sözleşmenin kurulması veya ifasıyla doğrudan doğruya ilgili olmak kaydıyla sözleşmenin taraflarına ait kişisel verilerin işlenmesinin gerekli olması, veri sorumlusunun hukuki yükümlülüğünü yerine getirebilmesi için zorunlu olması, ilgili kişinin kendisi tarafından alenileştirilmiş olması, bir hakkın tesisi, kullanılması veya korunması için veri işlemenin zorunlu olması, ilgili kişinin temel hak ve özgürlüklerine zarar vermemek kaydıyla veri sorumlusunun meşru menfaati için veri işlenmesinin zorunlu olması hallerinde ilgili kişinin açık rızası olmaksızın kişisel verilerin işlenmesinin mümkün olduğunun hükme bağlandığı

Buna göre;

İlgili kişinin kişisel verisi niteliğindeki e-posta adresinin Kanuna aykırı bir biçimde işlendiğine yönelik iddiası hakkında;

• Veri sorumlusunun, müşterilerine üye olma seçeneği sunduğu, bu kapsamda üyelik oluşturan kişilerden manuel girilebilecek şekilde e-posta bilgisini beyan etmelerini istediği, veri sorumlusu tarafından üyeliği olmayan müşterilere de hizmet verildiği, üyelik kaydı bulunmaksızın sipariş oluşturan müşterilerden gerek hizmetin ifası gerekse e-faturanın gönderilmesi gibi amaçlarla e-posta bilgisinin yine manuel olarak girilebilecek şekilde beyan etmelerinin istendiği,
• Veri sorumlusu tarafından, ilgili kişinin üyelik bilgilerinde yalnızca “xxx” e-posta adresinin olduğu, ilgili kişi ile aynı isme sahip üçüncü kişinin üyelik oluşturmadan misafir müşteri girişi ile ilgili kişiye ait bir diğer e-posta adresi olan “yyy” adresini sehven girerek sipariş verdiği, “yyy” e-posta adresi için ilgili kişi veya bir başka kişi için üyelik hesabı bulunmadığı, e-postanın ilgili kişiye ait herhangi bir veriyle eşleşmediği veya ilgili kişiye ait kimlik bilgilerinin işlenmediği, misafir müşteri girişi ile yapılan alışverişler esnasında girilen e-posta ve telefon numaralarının teyit edilebilmesine yönelik olarak henüz bir kontrol mekanizmasının bulunmadığının belirtildiği, veri sorumlusunun cevabi yazı eki incelendiğinde de, ilgili kişinin üyelik bilgisinde “xxx” e-posta adresinin olduğu ve sistemlerinde “yyy” e-posta adresinin yer almadığının görüldüğü, diğer yandan ilgili kişinin şikâyet ekinde “yyy” e-posta adresine kendisi tarafından oluşturulmayan bir siparişe dair e-ticaret sitesi tarafından bilgilendirme e-postasının gönderildiğine ilişkin ekran görüntülerinin yer aldığı,
• İlgili kişiye gönderilen sipariş bilgilendirme e-postasında; söz konusu siparişe dair detayların bulunduğu, hediye olarak gönderilen bu siparişte gönderici adının ve cep telefonu numarasının yer aldığı, bunun yanında alıcı adının, cep telefon numarasının ve adresinin açıkça yer aldığı,
• Bireyler tarafından manuel olarak yapılan bilgi girişlerinde yanlış beyanlarda bulunulabilmesinin muhtemel olduğu, veri sorumluları tarafından ise Kanun’un 12’nci maddesinin (1) numaralı fıkrasında tanımlanan kişisel verilerin hukuka aykırı olarak işlenmesini önlemeye yönelik idari ve teknik tedbirlerin alınması yükümlülüğü kapsamında, bu yanlış bilgi girişleri sebebiyle üçüncü kişilere ait kişisel verilerin hukuka aykırı bir biçimde işlenmesinin önüne geçilebilmesi adına, kendilerine bildirilen iletişim bilgilerinin doğruluğunu teyit edecek mekanizmaların oluşturulmasına yönelik gerekli idari ve teknik tedbirlerin alınması gerektiği,
• Dolayısıyla somut olayda şikâyete konu siparişin kendisi tarafından verilmemesine karşın ilgili kişinin kişisel verisi niteliğindeki “yyy” e-posta adresine veri sorumlusu tarafından bilgilendirme e-postası gönderilmek suretiyle kişisel veri işleme faaliyetinde bulunulduğu, bu işleme faaliyetinin Kanun’un 5’inci maddesinde yer alan işleme şartlarından herhangi birine dayanılmaksızın gerçekleştirildiği,
• Bu çerçevede söz konusu işlemde bir teyit mekanizmasının bulunmaması nedeniyle e-ticaret sitesine üye olmadan misafir girişi ile yapılan tüm alışveriş işlemlerinin veri ihlal riski taşıdığı,
• Bilgilendirme e-postalarının, gönderici ve alıcılara ait ad, soyad, T.C. kimlik numarası, adres, telefon, e-posta, sipariş bilgileri gibi bilgileri ihtiva edebileceği, bilgilendirme e-postasının konu ile ilgisiz üçüncü bir kişiye gönderilmesinin, konu ile ilgisiz üçüncü kişinin kişisel verisinin hukuka aykırı bir biçimde işlenmesi sonucunu doğurduğu gibi içerikte yer alan kişisel verilerin olduğu gibi üçüncü bir kişiye açıklanarak bu verilerin başkaları tarafından kötü niyetli olarak kullanılmasına da zemin hazırlayabileceği

İlgili kişinin Kanun kapsamında yaptığı başvuruya veri sorumlusu tarafından cevap verilmediğine yönelik iddiası hakkında:

• İlgili kişinin Kanun kapsamında başvuru yapmak maksadıyla doldurduğu başvuru formu ile veri sorumlusunun cevabi yazı ve ekinde yer alan bahse konu belgeler incelendiğinde ve gönderi takip formunda yer alan gönderi barkod numarası sorgulandığında; başvuruya verilecek yanıtın tarafına bildirilme yöntemi olarak yalnızca “Adresime gönderilmesini istiyorum” kutucuğunu işaretlediği, veri sorumlusu tarafından ilgili kişiye cevap verildiği, bu cevabın ilgili kişinin belirttiği şekilde adresine teslim edildiğinin görüldüğü, bu sebeple veri sorumlusu tarafından ilgili kişinin yaptığı başvuruya cevap verildiğinin anlaşıldığı,

İlgili kişinin e-posta adresine veri sorumlusu tarafından kendisine ait e-posta adresinin silindiğinin ve artık kendisine bildirim iletilmeyeceğinin ifade edilmesine rağmen hâlen reklam içerikli e-postaların iletildiğine yönelik iddiası hakkında:

• İlgili kişinin şikâyet dilekçesi ve ekinde; söz konusu siparişe dair gönderilen bilgilendirme e-postalarının, bunun üzerine e-ticaret sitesi asistanı üzerinden gerçekleştirmiş olduğu görüşme trafiğinin ekran görüntüsünün ve Kanun kapsamında yapmış olduğu başvurusunun yer aldığının görüldüğü, veri sorumlusunun cevabi yazı ekinde, bu belgelerin yanı sıra ilgili kişiye verilen yanıtın yer aldığı dokümanlar incelendiğinde; bahse konu siparişten ilgili kişinin kişisel verisi niteliğindeki e-posta adresinin silindiğinin ve kendisine bildirim iletilmeyeceğinin müşteri hizmetleri ile yapılan görüşmede ifade edildiği, bununla birlikte ilgili kişinin veri sorumlusuna başvurusunda hâlen kendisine reklam içerikli e-postanın iletilmeye devam edildiğine dair bir ifadesine rastlanılmadığı  ve ilgili kişinin Kuruma ilettiği şikayetinde reklam içerikli e-posta iletilmeye devam edildiği iddiasına yönelik tevsik edici herhangi bir bilgi ve belgeye yer verilmediği,

Veri sorumlusunun tüm müşterilere diledikleri zaman ticari elektronik ileti almayı reddetmeleri için imkân sağlandığına, e-ticaret sitesi tarafından gönderilen tüm ticari elektronik iletilerde sunulan bu imkânın belirtildiğine, bu yöndeki şikâyetlerin muhatabının Kurumun değil Ticaret Bakanlığının il ve ilçe müdürlüklerinin olduğuna yönelik açıklamaları hakkında:

• Telefon ve e-posta bilgisinin bir iletişim bilgisi olduğu, bu iletişim bilgilerinin kişisel veri olduğu, kişisel veriler üzerinde Kanun’da belirtilen yollarla gerçekleştirilen her türlü işlemin bir işleme faaliyeti olduğu, bu bilgilerin kişiyi belirlenebilir kılmak maksatlı işlendiği, dolayısıyla SMS ya da e-posta yoluyla ticari elektronik ileti gönderilmesi suretiyle bir kişinin e-posta ya da cep telefonu bilgisinin kullanılmasının bir kişisel veri işleme faaliyeti olduğu ve kişisel verilerin hangi işleme şartlarına dayalı olarak işlenmesi gerektiğini düzenleyen Kanun kapsamında değerlendirileceği

değerlendirmelerinden hareketle;

• Veri sorumlusu tarafından taraflara yönelik bir teyit mekanizması kurulmadan satış sözleşmesi ile ilgisiz üçüncü kişi konumundaki ilgili kişiye sipariş bilgilendirmesine dair e-posta gönderilmesi suretiyle kişisel verisinin Kanun’un 5’inci maddesinde yer alan işleme şartlarından herhangi birine dayanılmaksızın işlendiği, bu bakımdan Kanun’un 12’nci maddesinin (1) numaralı fıkrasındaki yükümlülüklerin yerine getirilmediği kanaatine varıldığından, veri sorumlusunun 550+ çalışan ve 40.000+ tedarikçi ağından oluşan bir ekiple süreçlerini yürütmekte olduğu, şikayete konu olayda veri sorumlusunun Kanun’un 12’nci maddesindeki yükümlülüklerini yerine getirmeyerek ihmali davranışla e-postanın gönderileceği alıcı gruplarına yönelik bir teyit mekanizması kurmadan uzaktan satış sözleşmesinin tarafı olmayan ilgili kişinin e-posta adresinin işlenmesine, dolaylı olarak e-postada yer alan gönderici ve alıcıya ait bilgilerinin ise ilgili kişiye açıklanmasına sebebiyet verildiği, bu e-postanın yanlış muhataba gönderilmesi halinde hak kaybına yol açabileceği hususları da dikkate alınarak, veri sorumlusu hakkında Kanun’un 18’inci maddesinin (1) numaralı fıkrasının (b) bendi uyarınca 120.000 TL idari para cezası uygulanmasına,
• İlgili kişinin Kanun kapsamında yapmış olduğu başvuruya veri sorumlusu tarafından yasal süreler içinde cevap verildiğinin görülmüş olması sebebiyle ilgili kişinin veri sorumlusu tarafından başvuruya cevap verilmediği iddiasına yönelik olarak veri sorumlusu hakkında Kanun kapsamında yapılacak herhangi bir işlem olmadığına

karar verilmiştir.

İlgili kişinin Kuruma intikal eden şikâyet dilekçesinde özetle; şahsi telefonundan bir sigorta şirketince pek çok kez arandığı, sigorta şirketi ile yapılan görüşmede cep telefonu numarasının veri sorumlusu bir banka aracılığıyla elde edildiğini öğrendiği, veri sorumlusu bankada hesabının bulunduğu fakat veri sorumlusu dışında veri sorumlusuyla ilişikli başkaca bir kurum veya kuruluşla ilişkisinin bulunmadığı, bu çerçevede veri sorumlusuna başvuru yapıldığı ancak veri sorumlusu tarafından verilen cevabın 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nun (Kanun) 12’nci maddesine aykırılık teşkil ettiği ve yeterli olmadığı ifade edilerek Kanun kapsamında gereğinin yapılması talep edilmiştir.

Söz konusu iddialara ilişkin başlatılan inceleme çerçevesinde veri sorumlusundan savunması istenilmiş olup, alınan cevabi yazıda özetle;

• İlgili kişinin 2015 yılından beri veri sorumlusunun müşterisi olduğu, ilgili sigorta şirketi ile veri sorumlusunun arasında sigorta acentelik sözleşmesinin bulunduğu, bu kapsamda veri sorumlusunun, sigorta şirketinin ürünlerinin satış ve pazarlanması noktasında yetkili acente olarak hizmet verdiği,
• 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nun 73’üncü maddesi gereği bankaların hizmet ve destek hizmeti aldığı kuruluşlar ve finansal kuruluşlar ile müşteri sırrı niteliğindeki bilgi ve belgeleri yalnızca hizmetin kapsamı ile sınırlı olarak paylaşabildiği, bu durumun Kanun’un 5’inci maddesinin (2) numaralı fıkrasındaki işleme şartlarına dayandığı ve bu nedenle bankaların acentesi oldukları sigorta şirketi ile olan bilgi paylaşımlarının da bu yasal düzenlemeler çerçevesince gerçekleştiği,
• İlgili kişinin veri sorumlusu tarafından kampanya, hizmet ve ürünlerle ilgili kısa mesaj, e-posta, posta ve arama şeklinde ticari elektronik ileti gönderilmesine yönelik izninin ve bu amaçla kişisel verilerinin işlenmesi konusunda rızasının bulunduğu, bu kapsamda konut sigortası için acentecilik yetkisi doğrultusunda ilgili kişinin aranarak ürün teklifinde bulunulduğunun anlaşıldığı, 
• 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’un yürürlük tarihi olan 01.05.2015 tarihinden önce doğrudan hizmet teminine ilişkin kurulmuş bir ilişki çerçevesinde temin edilen iletişim bilgilerinin kullanılması sebebiyle Ticari İletişim ve Ticari Elektronik İletiler Hakkında Yönetmelik’in “Mevcut Veri Tabanı Kullanımı” başlıklı Geçici 1’inci maddenin ikinci fıkrası gereği müşteriye ait iletişim bilgisinin onaylı veri sayıldığı, 
• Veri sorumlusu ile ilgili kişi arasında sözleşmesel ilişkinin mevcut olduğu, veri sorumlusunda halen açık ürün ve hesaplarının yer aldığı ve ilgili kişinin bu duruma ilişkin aksi yönde bir beyanının bulunmadığı, 
• Kanun’un Geçici 1’inci maddesinin (3) numaralı fıkrasına göre Kanun’un yayımı tarihinden önce oluşturulan sözleşmesel ilişki ile ilgili kişi tarafından, veri sorumlusunca sunulan ürün, hizmet ve avantajlardan yararlanmak için söz konusu hizmet ve pazarlamanın gerektirdiği kapsamda kişisel verilerinin işlenmesi ve buna dair iletilerin gönderilmesi konusunda onay verildiğinden bu durumun Kanun’un 5’inci maddesine aykırılık oluşturmadığı, ilgili kişinin Kanun’un geçiş süresi dahilinde aksi bir irade beyanında bulunmadığı

ifade edilmiştir.

Konuya ilişkin yapılan incelemede, Kişisel Verileri Koruma Kurulunun 03/08/2022 tarih ve 2022/768 sayılı Kararı ile;

• 6698 sayılı Kanun’un “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinin (1) numaralı fıkrasının (ç) bendinde ilgili kişinin, “kişisel verisi işlenen gerçek kişi”, (d) bendinde kişisel verinin, “kimliği belirli veya belirlenebilir gerçek kişiye ilişkin her türlü bilgi”, (e) bendinde kişisel verilerin işlenmesinin, “kişisel verilerin tamamen veya kısmen otomatik olan ya da herhangi bir veri kayıt sisteminin parçası olmak kaydıyla otomatik olmayan yollarla elde edilmesi, kaydedilmesi, depolanması, muhafaza edilmesi, değiştirilmesi, yeniden düzenlenmesi, açıklanması, aktarılması, devralınması, elde edilebilir hâle getirilmesi, sınıflandırılması ya da kullanılmasının engellenmesi gibi veriler üzerinde gerçekleştirilen her türlü işlem”, (ı) bendinde veri sorumlusunun, “kişisel verilerin işleme amacını ve vasıtalarını belirleyen, veri kayıt sisteminin kurulmasından ve yönetilmesinden sorumlu olan gerçek ve tüzel kişi” olarak tanımlandığı,
• Kanun’un 5’inci maddesinin kişisel verilerin işlenme şartlarını düzenlediği, maddenin (1) numaralı fıkrasında,  kişisel verilerin ilgili kişinin açık rızası olmaksızın işlenemeyeceğinin, (2) numaralı fıkrasında ise, kanunlarda açıkça öngörülmesi, fiili imkânsızlık nedeniyle rızasını açıklayamayacak durumda olan veya rızasına hukuki geçerlilik tanınmayan kişinin kendisinin veya bir başkasının hayatı veya beden bütünlüğünün korunması için veri işlemenin zorunlu olması, bir sözleşmenin kurulması veya ifasıyla doğrudan doğruya ilgili olmak kaydıyla sözleşmenin taraflarına ait kişisel verilerin işlenmesinin gerekli olması, veri sorumlusunun hukuki yükümlülüğünü yerine getirebilmesi için zorunlu olması, ilgili kişinin kendisi tarafından alenileştirilmiş olması, bir hakkın tesisi, kullanılması veya korunması için veri işlemenin zorunlu olması, ilgili kişinin temel hak ve özgürlüklerine zarar vermemek kaydıyla veri sorumlusunun meşru menfaati için veri işlenmesinin zorunlu olması hallerinde ilgili kişinin açık rızası olmaksızın kişisel verilerin işlenmesinin mümkün olduğunun hükme bağlandığı,
• Kanun’un “Kişisel Verilerin Aktarılması” başlıklı 8’inci maddesinde ise “(1) Kişisel veriler, ilgili kişinin açık rızası olmaksızın aktarılamaz. (2) Kişisel veriler; a) 5 inci maddenin ikinci fıkrasında, b) Yeterli önlemler alınmak kaydıyla 6’ncı maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen şartlardan birinin bulunması hâlinde, ilgili kişinin açık rızası aranmaksızın aktarılabilir. (3) Kişisel verilerin aktarılmasına ilişkin diğer kanunlarda yer alan hükümler saklıdır.” hükmünün yer aldığı,
• Ayrıca Kanun’un “Geçiş Hükümleri” başlıklı Geçici 1’inci maddesinin (3) numaralı fıkrasında; “Bu Kanunun yayımı tarihinden önce işlenmiş olan kişisel veriler, yayımı tarihinden itibaren iki yıl içinde bu Kanun hükümlerine uygun hâle getirilir. Bu Kanun hükümlerine aykırı olduğu tespit edilen kişisel veriler derhâl silinir, yok edilir veya anonim hâle getirilir. Ancak bu Kanunun yayımı tarihinden önce hukuka uygun olarak alınmış rızalar, bir yıl içinde aksine bir irade beyanında bulunulmaması hâlinde, bu Kanuna uygun kabul edilir.” hükümlerinin bulunduğu,
• Bu çerçevede, veri sorumlusunun Kanun’un 8’inci maddesi kapsamında kişisel verilerin aktarımı hususuna gerekçe gösterebileceği üç durum bulunduğu, somut olayda veri sorumlusunun ilgili veri işleme faaliyetini Kanun’un 5’inci maddesinin (2) numaralı fıkrasında sıralanan veri işleme şartlarından birine dayandırmaması durumunda ilgili kişiden açık rıza alma yoluna gitmesi veya kişisel verilerin aktarılmasına ilişkin diğer kanunlarda yer alan hükümleri gerekçe olarak sunması gerektiği,
• Bu bağlamda veri sorumlusunun Kuruma ilettiği savunmasında yer alan ilgili kişinin ticari elektronik ileti gönderimine izin verdiğini gösteren belgenin “Kampanya İletişim Tercihleri Talimatı” olduğu, ilgili talimatın incelenmesi neticesinde “Bankanızın tüm fırsat ve kampanyalarına ilişkin tüm kanallardan tanıtım iletisi almak istiyorum” seçeneğinin, “İleti almak istediğim kanal/kanallar” başlığı altındaki “Hepsi, SMS, telefon, E-mail, adres” seçeneklerinden “Hepsi” seçeneğinin , “İleti almak istediğim ürün/ürünler” başlığı altında “Elementer Sigortayı” (Hayat sigortası dışındaki sigortaların genel adı)  da içerecek şekilde yine “Hepsi” ibaresinin seçili olduğunun tespit edildiği, ilgili kişinin şikâyet konusu özelinde kişisel verilerinin aktarılacağı bilgisinin kendisine sunulmadığı ve bu durumun açık rızanın “bilgilendirmeye dayanma” ilkesine aykırılık teşkil ettiği ve dolayısıyla ilgili belgenin kişisel verilerin aktarılması kapsamında açık rıza örneği teşkil etmediği,
• İlgili talimat ekranının en alt kısmında “İşbu formda yer alan “tüm kanal ve ürünler” seçeneğinin seçilmesi suretiyle izin verilen kanal ve ürünler, formun imzalanmasından sonraki bir tarihte Bankaca kullanılabilecek ve/veya tanımlanabilecek kanal ve ürünleri de kapsayacaktır.” ifadesinin yer aldığı, bu ifadenin açık rıza şartlarından “özgür iradeye dayanma” unsuruna uygun olmadığı, geleceğe yönelik muğlak bir ifade olduğu, aynı unsura aykırılık oluşturduğu izlenimi yaratan bir diğer hususun ise ilgili belgede kutucukların otomatik olarak doldurulduğunun gözlemlenmesi olduğu, bu kutucukların ilgili kişinin kendi iradesiyle doldurulduğunun şüphe barındırdığı, zira veri sorumluları tarafından ilgili kişilerden alınacak açık rıza beyanlarında opt-out yani bireyin önceden onayını almaksızın kişisel verilerinin işlenmesine otomatik onay verdiklerinin kabul edildiği ve bu kapsamda kişilere bu onayı kaldırmaları yönünde imkân veren bir sistemin değil, opt-in yani bireyin bilinçli eylemi ile kişisel verilerinin işlenmesine onay vereceği bir sistemin kullanılmasının gerekli olduğu; veri sorumlusunun savunmasında ise, kutucukların ilgili kişi tarafından doldurulduğunu ispatlayıcı herhangi bir ifadeye yer verilmediği,
• Yukarıda izah olunan nedenlerle veri sorumlusu tarafından Kuruma sunulan savunmada yer verilen belge ve ifadelerin gerek genel anlamda gerek somut olay özelinde kişisel verilerin aktarımına yönelik ilgilinin açık rızasının bulunduğunu kanıtlar nitelik taşımadığı,
• Ek olarak, veri sorumlusunun Kuruma sunduğu savunmasında, 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’un yürürlük tarihi olan 01.05.2015 tarihinden önce doğrudan hizmet teminine ilişkin kurulmuş bir ilişki çerçevesinde temin edilen iletişim bilgilerinin kullanılması sebebiyle Ticari İletişim ve Ticari Elektronik İletiler Hakkında Yönetmelik’in “Mevcut Veri Tabanı Kullanımı” başlıklı Geçici 1’inci maddesinin 2’nci fıkrası gereği ilgili kişiye ait iletişim bilgisini onaylı veri saydıkları, kişinin de 6698 sayılı Kanun’un geçiş süreci dahilinde aksi bir irade beyanında bulunmadığı ve dolayısıyla bu durumun Kanun’un Geçici 1’inci maddesinin (3) numaralı fıkrasına uygunluk teşkil ettiğinin belirtildiği ancak veri sorumlusunun bu noktadaki savunmasının asıl şikayet konusu olan ilgili kişinin kişisel verisinin aktarımı hususuna uygun bir hukuki gerekçe sunmadığı,
• Öte yandan 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nun “Sırların Saklanması” başlıklı 73’üncü maddesinin göre “…bu maddede belirtilen sır saklama yükümlülüğünden istisna tutulan hâller haricinde, 24/3/2016 tarihli ve 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu uyarınca müşterinin açık rızası alınsa dahi, müşteriden gelen bir talep ya da talimat olmaksızın yurt içindeki ve yurt dışındaki üçüncü kişilerle paylaşılamaz ve bunlara aktarılamaz.” şeklinde düzenlendiği,
• Yine ilgili Kanun’un “Tanımlar ve kısaltmalar” başlıklı 3’üncü maddesinde “Finansal Kuruluş” tanımının “Kredi kuruluşları dışında kalan ve sigortacılık, bireysel emeklilik veya sermaye piyasası faaliyetlerinde bulunmak veya bu Kanunda yer alan faaliyet konularından en az birini yürütmek üzere kurulan kuruluşlar ile kalkınma ve yatırım bankaları ve finansal holding şirketlerini ifade eder.” şeklinde yapıldığı,
• Bununla beraber, Bankacılık Kanunu’nun 73’üncü maddesine dayanılarak hazırlanan Sır Niteliğindeki Bilgilerin Paylaşılması Hakkındaki Yönetmelik’in “Sır saklama yükümlülüğü” başlıklı 4’üncü maddesinin (4)’üncü bendinin “Kişisel veriler de dâhil olmak üzere, bankalar ile müşteri ilişkisi kurulmadan önce de var olan ve başka bir bankanın müşteri sırrı niteliğinde olmayan gerçek ve tüzel kişilere ilişkin veriler, tek başına sır kapsamında bulunmamakla birlikte, ilgili kişinin banka müşterisi olduğunu gösterecek şekilde, tek başına ya da üçüncü fıkrada belirtilen müşteri ilişkisinin kurulmasından sonra oluşan verilerle birlikte işlendiğinde, müşteri sırrı haline gelir. Söz konusu verilere ilişkin birinci fıkra kapsamındaki yükümlülük, bu verilerin müşteri sırrı haline gelmesinden itibaren başlar.” ve “Sır saklama yükümlülüğünden istisna tutulan haller” başlıklı 5 inci maddesi “... (2) Gizlilik sözleşmesi yapılması ve sadece belirtilen amaçlar ile sınırlı kılınması koşuluyla banka sırrı ya da müşteri sırrı niteliğindeki bilgilerin aşağıdaki durumlarda paylaşımı sır saklama yükümlülüğüne aykırılık teşkil etmez: a) Bankaların ve finansal kuruluşların, kendi aralarında doğrudan doğruya ya da Risk Merkezi veya en az beş banka ya da finansal kuruluş tarafından kurulacak şirketler vasıtasıyla her türlü bilgi ve belge alışverişinde bulunması…” hükümlerini içerdiği,
• Somut olayda, veri sorumlusunun savunmasında şikâyet konusu veri işleme faaliyetine yönelik Kanun kapsamında bir açık rıza aldığına dair ve kişinin şikâyet konusu veri işleme faaliyeti yönünde bir talimatının veya talebinin olduğuna dair kanıtlayıcı bilgi ve/veya belgeye rastlanılmadığı, yukarıda ifade edilen ilgili Yönetmelik uyarınca veri sorumlusunun sır saklama yükümlülüğünden istisna tutulabilmesi adına sadece belirtilen amaçlarla sınırlı kalınması şartıyla düzenlemesi gereken gizlilik sözleşmesine Kuruma sunulan bilgi ve belgeler arasında rastlanılmadığı, nihayetinde veri sorumlusunun ilgili kişinin kişisel verilerini ilgili sigorta şirketi ile paylaşması hususunda Kanun’un 8’inci maddesindeki şartları sağlamadığı

değerlendirmelerinden hareketle;

• İlgili kişinin kişisel verisi niteliğinde olan telefon numarasının, veri sorumlusu tarafından Kanun’un 5’inci maddesinde yer alan kişisel veri işleme şartlarından herhangi birine dayanılmaksızın ilgili sigorta şirketine Kanun’un 8’inci maddesine aykırı olarak aktarıldığı; bu minvalde Kanun’un 12’nci maddesinin (1) numaralı fıkrasında öngörülen kişisel verilerin hukuka aykırı olarak işlenmesini önlemek amacıyla uygun güvenlik düzeyini temin etmeye yönelik gerekli idari ve teknik tedbirlerin alınması yükümlülüğünün yerine getirilmediği göz önünde bulundurulduğunda veri sorumlusu hakkında Kanun’un 18’inci maddesinin (1) numaralı fıkrasının (b) bendi uyarınca 250.000 TL idari para cezası uygulanmasına

karar verilmiştir.

İlgili kişilerin vekillerinin Kuruma intikal eden şikâyet dilekçesinde özetle; ilgili kişilerin ortağı olduğu ve tasfiyesi gerçekleşmiş limited şirkete ait olduğu iddia edilen bir borç nedeniyle veri sorumlusu avukatın ve bünyesinde çalışanların ilgili kişilerle kısa mesaj gönderme ve arama yoluyla iletişim kurduğu ve bu kapsamda kişisel verilerinin işlendiği, konuya ilişkin yapılan başvuruya veri sorumlusunun verdiği cevap yazısında, ilgili kişilerin ortağı oldukları şirketin bir telekomünikasyon şirketine- veri sorumlusu bu şirketin vekilliğini yürütmektedir- olan borcundan ötürü icra takibi başlatılması nedeniyle  Ticaret Sicil Gazetesi’nden ilgili şirketin ortaklarının kimlik bilgilerine, bilinmeyen numaralar hizmeti sunan operatörler aracılığıyla ise telefon numaralarına ulaşıldığı, yapılan başvuru neticesinde veri sorumlusunca ilgili telefon numaralarına erişimin engellendiği ve bu numaranın başka bir kişi ile paylaşımının mümkün olmadığı, işlenen verilerin ise geri dönülemez şekilde yok edilmiş olduğu yönünde açıklamada bulunulduğu, buna karşın şirket ortaklarının şirket borçlarından dolayı şahsi sorumluluklarının bulunmaması sebebiyle yapılan veri işlemenin hukuki bir temeli olmadığı, kendilerini arayan veri sorumlusu çalışanlarına defaten şirketin tasfiye edildiği, alacağın zamanaşımına uğradığı ve aranmak istemedikleri belirtilse de şikâyete konu fiillerin devam ettirildiği  ayrıca aydınlatma yükümlülüğünün her bir veri işleme faaliyeti yönünden yerine getirilmediği ifade edilerek 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (Kanun) kapsamında gereğinin yapılması talep edilmiştir.

Söz konusu iddialara ilişkin başlatılan inceleme çerçevesinde veri sorumlusu avukattan savunması istenilmiş olup, Kuruma intikal eden cevabi yazıda özetle;

• Somut olaya konu telekomünikasyon şirketinin vekili olması nedeniyle ilgili şirketin borcuna ilişkin başlatılan icra takibi gereğince borcun tahsili amacıyla Ticaret Sicil Gazetesi üzerinden yapılan sorguda şirket ortağı olarak ilgili kişilerin adlarına ulaşıldığı, ilgili kişilere ait telefon numarası bilgilerinin ise icra dosyası borçlusu olan şirketin ortağı olmaları sebebiyle Bilgi Teknoloji Kurumu tarafından yetkilendirilmiş rehberlik hizmeti sağlayan kuruluşlardan biri olan bilinmeyen numaralar hizmeti sunan operatörler  kullanılarak elde edildiği,
• Benzer şekilde Türkiye Barolar Birliği (TBB) tarafından sunulan Ulusal Hukuk Ağı Projesi (UHAP) sistemi üzerinden sorgu ücreti ödemek suretiyle ad, soyadı ve/veya T.C. kimlik numarası ile GSM numaralarına erişilebildiği,
• İlgili kişilerin telefon numaralarına ulaşılmasının ardından şirket borcundan dolayı ortakların sorumlu olduğu iddiasında bulunulmadığı, yalnızca yönetim kurulu üyelerine borç bildiriminde bulunulduğu,
• Şikâyetçilerin söz konusu telefon numaralarının bir defaya mahsus olmak üzere Avukatlık Kanunu’nun 35/A maddesi gereğince uzlaşı sağlamak amacıyla arandığı,
• İlgili kişilere ait başvurunun veri sorumlusuna ulaşması ile kişisel verilerinin silindiği ve sistemler üzerinden geri dönülemez biçimde yok edildiği,
• Danıştay 10. Dairesinin 2014/6559 esas ve 2015/874 sayılı kararında avukatlık mesleğini icra eden davacı avukatın davalıların iletişim bilgilerini öğrenmek için yapılan başvurusunun reddinin “hak arama özgürlüğünün ihlali” nedeniyle hukuka aykırı olduğu yönünde hüküm tesis edildiği, bu karar göz önünde bulundurulduğunda hukuk ofisinin müvekkillerin hukuki menfaatlerini korumak adına borçlunun iletişim bilgilerine ulaşma çabasının hak arama hürriyeti kapsamında değerlendirilmesi gerektiği,
• Vekâleten görülen işlerde karşı tarafa ait ad, soyadı, T.C. kimlik numarası, adres bilgisi, nüfus kayıt bilgileri, anne-baba adları, aylık kazançları, eğitim durumları ve telefon numaralarının işlendiği; yargısal faaliyette ise özellikle gizlilik kararı verilmemişse mahkemelerde ve icra müdürlüklerinde olan tüm dosyaların vekâlet ilişkisi olsun olmasın Avukatlık Kanunu gereğince tüm avukatlar tarafından incelenebildiği hatta avukat olsun olmasın tüm vatandaşların yargı faaliyetinin Türk Milleti adına yürütülmesi sebebiyle duruşmalara katılabildiği

ifade edilmiştir.

Konuya ilişkin yapılan incelemede, Kişisel Verileri Koruma Kurulunun 07/07/2022 tarih ve 2022/655 sayılı Kararı ile; 

• 6698 sayılı Kanun’un “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinin (1) numaralı fıkrasının (ç) bendinde ilgili kişinin, “kişisel verisi işlenen gerçek kişi”, (d) bendinde kişisel verinin, “kimliği belirli veya belirlenebilir gerçek kişiye ilişkin her türlü bilgi”, (e) bendinde kişisel verilerin işlenmesinin, “kişisel verilerin tamamen veya kısmen otomatik olan ya da herhangi bir veri kayıt sisteminin parçası olmak kaydıyla otomatik olmayan yollarla elde edilmesi, kaydedilmesi, depolanması, muhafaza edilmesi, değiştirilmesi, yeniden düzenlenmesi, açıklanması, aktarılması, devralınması, elde edilebilir hâle getirilmesi, sınıflandırılması ya da kullanılmasının engellenmesi gibi veriler üzerinde gerçekleştirilen her türlü işlem”, (ı) bendinde veri sorumlusunun, “kişisel verilerin işleme amacını ve vasıtalarını belirleyen, veri kayıt sisteminin kurulmasından ve yönetilmesinden sorumlu olan gerçek ve tüzel kişi”, (ğ) bendinde veri işleyenin, “veri sorumlusunun verdiği yetkiye dayanarak onun adına kişisel verileri işleyen gerçek veya tüzel kişi olarak tanımlandığı,
• Somut olayda, ilgili kişilere ait kişisel verilerin işlenmesinde işleme amacını (borcun tahsili amacıyla ilgili kişilerle iletişim kurulması/ bir hakkın tesisi, kullanılması veya korunması için veri işlemenin zorunlu olması/ veri sorumlusunun hukuki yükümlülüğünü yerine getirebilmesi için vb.); işleme vasıtalarını (UHAP sistemi aracılığıyla/ bilinmeyen numaralar hizmeti sunan operatörler aracılığıyla vb.) ve işlenen verilerin ne kadar süre (borç tahsil edilinceye kadar/ silme, yok etme talebinde bulunulması halinde vb.) ile nasıl saklanılacağına (veri sorumlusunun işyerinde fiziken/ bilgisayarlarında vb.) karar vermesi hususunda avukatın veri sorumlusu olarak hareket ettiği, 
• Kanun’un “Genel İlkeler” başlıklı 4’üncü maddesinde, kişisel verilerin ancak bu Kanun’da ve diğer kanunlarda öngörülen usul ve esaslara uygun olarak işleneceği hükme bağlandıktan sonra, kişisel verilerin işlenmesinde uyulması zorunlu ilkelere yer verildiği, buna göre, kişisel verilerin ancak; a) Hukuka ve dürüstlük kurallarına uygun olma, b) Doğru ve gerektiğinde güncel olma, c) Belirli, açık ve meşru amaçlar için işlenme, ç) İşlendikleri amaçla bağlantılı, sınırlı ve ölçülü olma ile d) İlgili mevzuatta öngörülen veya işlendikleri amaç için gerekli olan süre kadar muhafaza edilme ilkelerine uygun işlenebileceği,
• Kanun’un 5’inci maddesinin kişisel verilerin işlenme şartlarını düzenlediği, maddenin (1) numaralı fıkrasında, kişisel verilerin ilgili kişinin açık rızası olmaksızın işlenemeyeceğinin, (2) numaralı fıkrasında ise, kanunlarda açıkça öngörülmesi, fiili imkânsızlık nedeniyle rızasını açıklayamayacak durumda olan veya rızasına hukuki geçerlilik tanınmayan kişinin kendisinin veya bir başkasının hayatı veya beden bütünlüğünün korunması için veri işlemenin zorunlu olması, bir sözleşmenin kurulması veya ifasıyla doğrudan doğruya ilgili olmak kaydıyla sözleşmenin taraflarına ait kişisel verilerin işlenmesinin gerekli olması, veri sorumlusunun hukuki yükümlülüğünü yerine getirebilmesi için zorunlu olması, ilgili kişinin kendisi tarafından alenileştirilmiş olması, bir hakkın tesisi, kullanılması veya korunması için veri işlemenin zorunlu olması, ilgili kişinin temel hak ve özgürlüklerine zarar vermemek kaydıyla veri sorumlusunun meşru menfaati için veri işlenmesinin zorunlu olması hallerinde ilgili kişinin açık rızası olmaksızın kişisel verilerin işlenmesinin mümkün olduğunun hükme bağlandığı,
• Avukatlık Kanunu’nun 2’nci maddesinde avukatlığın amacının; hukuki münasebetlerin düzenlenmesini, her türlü hukuki mesele ve anlaşmazlıkların adalet ve hakkaniyete uygun olarak çözümlenmesini ve hukuk kurallarının tam olarak uygulanmasını her derecede yargı organları, hakemler, resmi ve özel kişi, kurul ve kurumlar nezdinde sağlamak olarak tanımlandığı,
• Avukatlık Kanunu’nun 35/A maddesinde avukatların dava açılmadan veya dava açılmış olup da henüz duruşma başlamadan önce kendilerine intikal eden iş ve davalarda, tarafların kendi iradeleriyle istem sonucu elde edebilecekleri konulara inhisar etmek kaydıyla, müvekkilleriyle birlikte karşı tarafı uzlaşmaya davet edebileceğinin düzenlendiği,
• Somut olayda, ilgili kişilerin vekilinden alınan şikâyet dilekçesinde şirketin borçlu sıfatını haiz olduğu; ilgili kişilerin ise ad, soyadı, T.C. kimlik numarası, adresi, telefon numarası gibi verilerinin hiçbir hukuka uygunluk sebebi olmaksızın işlendiği, şirketin fesih edildiği, zaten limitet şirket ortaklarının borçtan şahsi sorumluluğu bulunmadığı ve borcun zaman aşımına uğradığı iddiaları bulunulduğunun anlaşıldığı,
• Öncelikle kişisel verilerin işlenmesinde işleme sebepleri olarak kabul edilen Kanun’un 5’inci maddesinde yer alan hallerin aynı zamanda birer “hukuka uygunluk sebebi” olarak karşımıza çıktığı, bu sebeplerin söz konusu veri işleme faaliyetini Kanuna aykırı olmaktan çıkardığı, diğer bir ifade ile fiile hukuk dünyasında uygun bir zemin yarattığı, kişisel verilerin korunması mevzuatında yer alan “sebep” kavramından farklı olarak borcun varlığı yahut talep edilip edilemeyeceği hususlarının farklı maddi hukuk dallarının değerlendirme alanına girdiği,
• Borç zamanaşımına uğramış olsa bile bunun bir def’i olduğu ve taraflarca ileri sürülmedikçe borcun talep edilebileceği, talep edilebilirlik olgusunun bile başlı başına bir veri işleme sebebi olduğu, bir borcun varlığı açısından ise borcun bir limited şirkete ait olduğu, ilgili kişilerin borçlu olmadığını belirttiği ancak bu kişilerin yönetim kurulu üyesi olduğu düşünüldüğünde iletişim kurulması muhtemel tarafların kendileri olduğunun hayatın olağan akışına uygun düştüğü,
• Veri sorumlusu avukat açısından Ticaret Sicil Gazetesi’nde ortak olarak görülen ilgili kişilerin kişisel verilerinin, şirketin iflasından sonra borcun tahsil edilebilmesini sağlamak amacıyla taraflarla uzlaşı kurulmasını teminen Avukatlık Kanunu’nun 35’inci maddesi hükmü gereğince işlendiği, hali hazırda avukatların görevlerini ifa ederken Avukatlık Kanunu’nun 2’nci maddesine uygun olarak taraflarına tevdi edilen işleri yerine getirmek amacıyla – somut olayla telekomünikasyon şirketi ile arasında bulunan vekâlet ilişkisinden kaynaklanan borcun tahsil edilmesi amacıyla – karşı taraflara ve müvekkillerine ilişkin verileri işlemesinin makul bir beklenti olacağı, 
• UHAP sisteminde avukatlara sistem üzerinden dava açma, icra dosyası açma, dilekçe gönderme, beyan/talep yollama, T.C. kimlik numarası ile telefon numarası sorgulaması ve T.C. kimlik numarasına kısa mesaj gönderimi vb. imkânlar sağlandığı, bu imkânların kullanılması sırasında tıpkı tevzi bürolarında olduğu gibi bir davanın açılması / talebin gönderilmesi / beyanda bulunulması vb. amaçlarla gerekli olan taraflara ait verilerin sorgulanmasının/edinilmesinin söz konusu olduğu, 
• Bilinmeyen numaralara ilişkin sunulan rehberlik hizmetlerinin ise telefon işletmecilerinin numara veri tabanlarına erişerek elde edilen bilgilerin gerekirse işlenerek kullanıcılara ulaştırılması amacına hizmet ettiği,
• Yukarıda belirtilen yöntemlerin birer işleme sebebi olmayıp veri toplama yöntemi olduğu, bu anlamda bahsi geçen platformların mevzuata aykırı bir kullanımı (yetkisiz erişim/hatalı bilgi girişi/veri sızıntısı vb.) söz konusu olmadıkça ve aksi ispat edilmedikçe veri toplamanın yönteminin karine olarak hukuka uygun kabul edileceği ve bu anlamda hem UHAP hem bilinmeyen numaralar servislerinin avukatların açık ve yetkileri oranında veri elde edebilecekleri platformlar olarak kabul edilebileceği,
• İlgili kişilerin vekilinin Kuruma sunduğu dilekçede yer alan veri sorumlusu adına arama gerçekleştiren çağrı merkezi çalışanlarına şirketin tasfiye edildiği ve bir daha aranmak istemediklerinin belirtilmesine rağmen ısrarla taciz boyutuna varacak şekilde arka arkaya aramalar yapıldığı iddiası ile ilgili olarak ise geçmiş tarihli birçok Kurul Kararında, araç ve amaç arasındaki dengede ölçüsüz bir durum ortaya çıkarması ve veri sorumlusunun sahip olduğu hakkı kötüye kullanması sonucunu doğurması sebepleriyle söz konusu davranışın genel ilkelerden biri olan hukuka ve dürüstlük kurallarına uygun olma şartına aykırılık taşıyacağı yönünde değerlendirmede bulunulduğu, bununla birlikte Kuruma iletilen şikâyette aramalara ilişkin bir kayda yer verilmediği ve dolayısıyla ilgili kişilerin vekili tarafından iddia edilen “defaten/ısrarla” arama yapılması durumunun sunulan bilgi ve belgelerden anlaşılamaması sebebiyle söz konusu veri işleme faaliyetinin Kanun’un 4’üncü maddesi gereğince hukuka ve dürüstlük kurallarına uygun olarak gerçekleşmediğinin ispat edilemediği,
• İlgili kişinin veri sorumlusu tarafından Kanun’un 10’uncu maddesi kapsamında aydınlatılmadığı iddiasına ilişkin olarak, ilgili kişilerin vekilinden alınan dilekçede, ilgili kişilerin Kanun’un 10’uncu maddesi uyarınca aydınlatılmadığına ilişkin bir iddia bulunmamakla birlikte veri sorumlusuna yapılan başvuruda da aydınlatma hususuna ayrıca değinilmediğinin görüldüğü; bunun yanı sıra Kuruma intikal ettirilen dilekçede veri sorumlusunun gerçekleştirdiği her bir veri işleme faaliyeti yönünden aydınlatma yükümlülüğünün yerine getirilmediği hususunun Kurulca resen değerlendirilmesinin talep edildiği,
• Bu kapsamda avukatların uzlaşma amacıyla karşı tarafla iletişim kurduğu anda kendini tanıtması, veriyi nereden temin ettiğinin, ne amaçla iletişim kurduğunun karşı tarafa bildirilmesi hayatın doğal akışı içerisinde değerlendirilebilecekken verilerin ne kadar süreyle işleneceği, hangi yöntemler kullanılarak dosyalandığı/saklandığı gibi hususların bildirilmesinin bu akış içerisinde mümkün olmayacağı, aynı hususun borçlu ilgili kişilere icra takibi başlatılması ya da dava açılması sürecinde müvekkilden elde edilen karşı taraf bilgilerinin yine vekâlet ilişkisinin yürütülmesi amacıyla işlenmesinde aydınlatma yükümlülüğünün bir veri sorumlusundan uygulanması gereken şekilde yerine getirilmesinin beklenemeyeceği değerlendirilmekle birlikte  bu hususun avukatın aydınlatma yükümlülüğünden muaf olduğu anlamına gelmediği; avukatın, vekâlet ilişkisi kurduğu kişiyi-yani müvekkilini- Kanun’un 10’uncu maddesi hükmü gereğince aydınlatma yükümlülüğü bulunduğu ve  bu veri işleme faaliyetini gerçekleştirirken öğrendiği diğer bilgiler açısından zaten Avukatlık Kanunu gereğince sır saklama yükümlülüğü altında olduğu 

değerlendirmelerinden hareketle;

• İlgili kişilerin borcun doğduğu/icra takibinin başlatıldığı dönemde münfesih şirketin yönetim kurulunda yer aldığı, bu hususun da Ticaret Sicil Gazetesi’nde aleni bir şekilde paylaşıldığı, veri sorumlusu avukatın Avukatlık Kanunu ve sair mevzuat çerçevesinde vekâlet ilişkisi içerisinde bulunulan müvekkile ait alacağın tahsili amacıyla ilgili kişilerin ad, soyadı, T.C. kimlik numarası, adresi, telefon numarası gibi verilerini UHAP/bilinmeyen numara servisleri vb. mevzuata uygun faaliyet yürüten yasal platformlar üzerinden edinmesinin ve işlemesinin 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nun 5’inci maddesinin (2) numaralı fıkrasının (ç) bendi gereğince veri sorumlusunun vekâlet ilişkisinden doğan hukuki yükümlülüğünü yerine getirebilmesi için zorunlu olması şartına ve (e) bendi gereğince alacaklının hak arama hürriyetinin tesisi, kullanılması veya korunması için veri işlemenin zorunlu olması şartına dayandığı dikkate alınarak bu iddia açısından Kanun kapsamında yapılacak bir işlem olmadığına,
• Veri sorumlusunca gerçekleştirildiği iddia edilen “defaten/ısrarla” arama yapılması durumunun ise Kuruma sunulan dilekçe ve eklerinde yer alan bilgi ve belgelerden anlaşılamaması sebebiyle söz konusu veri işleme faaliyetinin Kanun’un 4’üncü maddesi gereğince hukuka ve dürüstlük kurallarına uygun olarak gerçekleşmediğinin ispat edilemediği dikkate alınarak bu hususta yapılacak bir işlem olmadığına,
• İlgili kişilerce yapılan veri sorumlusu başvurusunda aydınlatma yükümlülüğüne ilişkin iddialara yer verilmemiş olması sebebiyle veri sorumlusuna tanınan savunma hakkının kısıtlanmasının önüne geçilmesi amacıyla söz konusu hususun inceleme kapsamına dahil edilemeyeceğine

karar verilmiştir.

İlgili kişinin Kuruma intikal eden dilekçesinde özetle; 

• Veri sorumlusu şirketin sunduğu hizmetlerden biri olan çevrimiçi alışveriş platformu üzerinden gerçekleştirdiği alışveriş ile ilgili olarak, uygulamaya girdiği kredi kartı bilgilerinin ve sipariş teslimatı için verilen iletişim -cep telefonu numarası- bilgisinin 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (Kanun) uyarınca veri sorumlusundan talep edildiği, 
• Ancak, kredi kartı üzerinde yazan isim bilgisinin veri sorumlusuna ait sistemlerde tutulmadığı ve siparişe ilişkin telefon bilgisinin kendisiyle paylaşılmasının uygun olmadığı gerekçesiyle söz konusu talebin veri sorumlusu tarafından reddedildiği ancak savcılık kararının bulunması halinde ilgili kişiyle bu bilgilerin paylaşılabileceğinin belirtildiği, 
• Platform üzerinden gerçekleştirilen alışverişlerde her ne kadar ilgili banka sayfasına yönlendirme yapılsa da kredi kart bilgileri alanının ödeme aşamasının başında veri sorumlusunun internet sayfası üzerinden doldurulduğu ve  kredi kartı bilgilerinin isteğe bağlı olarak kaydedilebildiği, bu sebeple kredi kartı bilgilerinin veri sorumlusunun sisteminde tutulmadığı iddiasının gerçeği yansıtmadığı, aydınlatma metninde internet sitesi/mobil uygulamalar üzerinden alışveriş yapanın/yaptıranın kimlik bilgilerini teyit etme ve bu kişiyle iletişim kurmak amaçlarıyla adres ile diğer gerekli bilgilerinin kaydedilmesi suretiyle kişisel veri işlendiğinin belirtildiği, 
• Kayıt altına alındığı beyan edilen bilgilerin sisteme kayıtlı kullanıcı e-postası ve telefon yoluyla talep edilmesine rağmen bu bilgilerin kendisiyle paylaşılmamasının Kanun’a aykırı olduğu 

ifade edilerek Kanun kapsamında gereğinin yapılması talep edilmiştir.

Söz konusu iddialara ilişkin başlatılan inceleme çerçevesinde veri sorumlusundan savunması istenilmiş olup alınan cevabi yazıda özetle;

• İlgili kişinin platform üzerinden alışveriş yapabilmesi için kart bilgilerini girmesi gerektiği, daha sonraki alışverişlerinde kullanmak istemesi halinde kredi kartı bilgilerini kaydedebileceği, buna karşın kredi kartını kaydetmeyi seçse dahi veri sorumlusunun kredi kartı bilgilerine ilişkin verilerin tamamına erişemediği, PCI DSS Level-1 Sertifika uyumluluğu bulunması nedeniyle ilgili kişilerin ödeme yaptıkları kredi kartı bilgilerinin veri sorumlusu sistemlerinde maskeli olarak tutulduğu,
• İlgili kişinin somut olaya konu üç adet siparişten 53……8 ve 53……4 numaralı siparişlerin ilgili kişinin üyelik hesabıyla yapıldığı, 54…..8 numaralı siparişin ise ilgili kişinin üyelik hesabından yapılmadığı ve bu siparişin başka bir üyenin hesabından yapıldığının tespit edildiği, yazı ekinde 54……8 numaralı siparişin başka bir kişiye ait olduğunu tevsiken ekran görüntüsünün sunulduğu, 
• Öte yandan bazı durumlarda üyelik hesabından yapılan işlemlerde üçüncü kişilere ait isim, soy isim ve telefon numarası bilgilerinin verildiği; somut olayda da 53…..8 ve 53…..4 numaralı siparişlerin ilgili kişinin üyelik hesabından yapılmasına rağmen üçüncü bir kişinin adı, soyadı ve telefon numarası bilgilerinin verildiğinin anlaşıldığı, bu bağlamda talep konusu siparişlerin üçüncü kişilere ait olması ve veri sorumlusu bünyesinde kredi kartı bilgilerinin bulunmaması nedeniyle ilgili kişinin talebinin yerine getirilmediği, 
• İlgili kişinin üyeliği ile yapılan iki alışverişte üçüncü kişiye ait isim, soy isim ve telefon numarası bilgilerinin bulunmasının; aynı üyelik hesabının eş, anne, baba, kardeş gibi birden fazla kişi tarafından ortak kullanılması, üyenin kendi şifresini başka bir üçüncü kişiyle paylaşması, üyenin hediye almak istediği üçüncü kişinin teslimat bilgilerini teslimat amacıyla sisteme eklemesi gibi ilgili kişinin bilgisi dâhilindeki nedenlerden kaynaklanabileceği gibi başka bir cihazdan giriş yaptığı hesabını kapatmadan çıkması, üyelik hesabı oluşturduğu farklı platformlarda hep aynı şifreyi kullanması gibi ihmallerden kaynaklanabileceği,
• Kanun’un 11’inci maddesinde vurgulandığı üzere ilgili kişilerin “kendisiyle ilgili” kişisel verilere ilişkin bilgi talep etme hakkının olduğu, dolayısıyla veri sorumlusunun, üçüncü kişinin kişisel verisine ilişkin olarak ilgili kişiye herhangi bir bilgi verme yükümlülüğünün bulunmadığı,
• Ortak hesap kullanan kişilerin daha sonra ihtilaflı hâle geldiği durumların, örneğin ortak hesap kullanan eşlerin siparişlere ilişkin bilgi talebinde bulunduğu durumların yaşanabildiği göz önünde bulundurularak ilgili kişi taleplerinin hassasiyetle incelendiği ve ilgili kişinin hakkında bilgi talep etmiş olduğu sipariş kendi üyelik hesabından yapılsa dahi alışverişin başka bir kişi tarafından yapıldığı tespit edilmişse bilgi paylaşmama konusunda titizlikle hareket edildiği,
• Öte yandan kredi kartı numarası bilgilerine uluslararası güvenlik standartları nedeniyle maskeli olarak erişim sağlanabilmesi nedeniyle bu bilgileri paylaşmasının mümkün olmadığı, ilgili kişinin talep ettiği kart üzerindeki isim ve soy isim bilgisinin ise veri sorumlusu nezdinde maskeli olarak dahi saklanmadığı,
• İlgili kişinin, üyelik hesabından yapmış olduğu kendisine ait siparişlere yönelik bilgi talebinde bulunması halinde çağrı merkezi doğrulama soruları aracılığıyla bu talebinin karşılanabileceği, ilgili kişinin taleplerini yerine getirmemek adına değil yalnızca mevzuat hükümleri ve veri güvenliği tedbirleri doğrultusunda yanıt verildiği,
• İlgili kişinin bilgisi dışında bir işlem olması ihtimali göz önünde bulundurularak bu konu hakkında yetkili mercilere başvurması yönünde kendisine bilgi verildiği ve ilgili kişinin üyelik hesabının güvenlik nedeniyle işleme kapatıldığı,
• İlgili kişinin talebinin Kanun’un 11’inci maddesi kapsamında olmadığı, ilgili kişilere verilecek yanıtın Kanun’un diğer hükümlerine aykırılık teşkil etmesi hâlinde veri sorumlusunun Kanun’un 13’üncü maddesi uyarınca reddetme hakkının olduğu

ifade edilmiştir.

Konuya ilişkin yapılan incelemede, Kişisel Verileri Koruma Kurulunun 07/07/2022 tarih ve 2022/653 sayılı Kararı ile;

• Kanun’un “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinde “kişisel veri”nin, kimliği belirli veya belirlenebilir gerçek kişiye ilişkin her türlü bilgi; “ilgili kişi”nin, kişisel verisi işlenen gerçek kişi, “veri sorumlusu”nun kişisel verilerin işleme amaçlarını ve vasıtalarını belirleyen, veri kayıt sisteminin kurulmasından ve yönetilmesinden sorumlu olan gerçek veya tüzel kişi; “kişisel verilerin işlenmesi”nin kişisel verilerin tamamen veya kısmen otomatik olan ya da herhangi bir veri kayıt sisteminin parçası olmak kaydıyla otomatik olmayan yollarla elde edilmesi, kaydedilmesi, depolanması, muhafaza edilmesi, değiştirilmesi, yeniden düzenlenmesi, açıklanması, aktarılması, devralınması, elde edilebilir hale getirilmesi, sınıflandırılması ya da kullanılmasının engellenmesi gibi veriler üzerinde gerçekleştirilen her türlü işlem olarak tanımlandığı,
• Kanun’un “Genel İlkeler” başlıklı 4’üncü maddesinde, kişisel verilerin ancak bu Kanun’da ve diğer kanunlarda öngörülen usul ve esaslara uygun olarak işleneceği hükme bağlandıktan sonra, kişisel verilerin işlenmesinde uyulması zorunlu ilkelere yer verildiği, buna göre, kişisel verilerin ancak; a) hukuka ve dürüstlük kurallarına uygun olma, b) doğru ve gerektiğinde güncel olma, c) belirli, açık ve meşru amaçlar için işlenme, ç) işlendikleri amaçla bağlantılı, sınırlı ve ölçülü olma ile d) ilgili mevzuatta öngörülen veya işlendikleri amaç için gerekli olan süre kadar muhafaza edilme ilkelerine uygun işlenebileceği,
• Kanun’un “Kişisel Verilerin İşlenme Şartları” başlıklı 5’inci maddesinin (1) numaralı fıkrasında kişisel verilerin ilgili kişinin açık rızası olmaksızın işlenemeyeceği, (2) numaralı fıkrasında ise kanunlarda açıkça öngörülmesi, fiilî imkânsızlık nedeniyle rızasını açıklayamayacak durumda bulunan veya rızasına hukuki geçerlilik tanınmayan kişinin kendisinin ya da bir başkasının hayatı veya beden bütünlüğünün korunması için zorunlu olması, bir sözleşmenin kurulması veya ifasıyla doğrudan doğruya ilgili olması kaydıyla, sözleşmenin taraflarına ait kişisel verilerin işlenmesinin gerekli olması, veri sorumlusunun hukuki yükümlülüğünü yerine getirebilmesi için zorunlu olması, ilgili kişinin kendisi tarafından alenileştirilmiş olması, bir hakkın tesisi, kullanılması veya korunması için veri işlemenin zorunlu olması ve ilgili kişinin temel hak ve özgürlüklerine zarar vermemek kaydıyla, veri sorumlusunun meşru menfaatleri için veri işlenmesinin zorunlu olması şartlarından birinin varlığı hâlinde, ilgili kişinin açık rızası aranmaksızın kişisel verilerin işlenmesinin mümkün olduğu hükümlerinin yer aldığı,
• Ayrıca, Kanun'un "İlgili kişinin hakları" başlıklı 11'inci maddesinde, ilgili kişilerin haklarının sıralandığı, bu maddede "Herkes, veri sorumlusuna başvurarak kendisiyle ilgili;
  a) Kişisel veri işlenip işlenmediğini öğrenme,
  b) Kişisel verileri işlenmişse buna ilişkin bilgi talep etme,
  c) Kişisel verilerin işlenme amacını ve bunların amacına uygun kullanılıp kullanılmadığını öğrenme,
  ç) Yurt içinde veya yurt dışında kişisel verilerin aktarıldığı üçüncü kişileri bilme,
  d) Kişisel verilerin eksik veya yanlış işlenmiş olması hâlinde bunların düzeltilmesini isteme,
  e) 7’nci maddede öngörülen şartlar çerçevesinde kişisel verilerin silinmesini veya yok edilmesini isteme,
  f) (d) ve (e) bentleri uyarınca yapılan işlemlerin, kişisel verilerin aktarıldığı üçüncü kişilere bildirilmesini isteme,
  g) İşlenen verilerin münhasıran otomatik sistemler vasıtasıyla analiz edilmesi suretiyle kişinin kendisi aleyhine bir sonucun ortaya çıkmasına itiraz etme,
  ğ) Kişisel verilerin kanuna aykırı olarak işlenmesi sebebiyle zarara uğraması hâlinde zararın giderilmesini talep etme haklarına sahiptir."
   hükümlerine yer verildiği,
• Somut olayda veri sorumlusu tarafından sunulan Ödeme Kartı Endüstrisi Veri Güvenliği Standardı (Payment Card Industry –PCI- Data Security Standard –DSS-) Servis Sağlayıcıları Yerinde İncelemesi için Uygunluk Tasdiki (Attestation Of Compliance –AOC- For Onsite Assessments Service Providers) belgesinde yer aldığı üzere mobil ödeme teknolojisi sağlayıcısı aracı şirket tarafından; kartın fiziksel olarak bulunmadığı işlemlerin, tacirlerden veya müşterilerden alınarak üye iş yeri anlaşması yapan kuruluşa (acquirer) yönlendirildiği, aynı zamanda müşterilere dijital cüzdan hizmeti sağlandığı, kart hamili verisinin sistemlerinde saklandığı, GSM numarasının müşterileri benzersiz olarak tanımladığı,
• Mobil ödeme teknolojisi sağlayıcısı aracı şirketin 6493 sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun kapsamında bir ödeme hizmeti sağlayıcısı olmadığı, üye iş yeri için kart bilgilerini saklama ve sonraki ödemeler için saklanan bilgilerin kullanılmasına izin veren bir hizmet sağladığı,
• Banka Kartları ve Kredi Kartları Hakkında Yönetmelik’in 27/A maddesinin beşinci fıkrası hükmü uyarınca hassas ödeme verisinin üye işyerine (somut olayda veri sorumlusuna) hiç iletilmemesinin gerektiği; ayrıca ödeme teyidinin yapılması amacıyla bir veri gönderilmesi gerekmesi hâlinde ise hesap numarası veya hassas ödeme verisi yerine her ödeme için oluşturulan farklı bir token iletilerek daha sonraki ödemeler için oluşabilecek risklerin ortadan kaldırılabileceği, 
• Mobil ödeme teknolojisi sağlayıcısı aracı şirketin hizmet sözleşmesi incelendiğinde üye işyeri ile hassas kart verisinin paylaşılmayacağının beyan ve taahhüt edildiği, kart bilgisi görüntüleme ve silme işlemleri dahil olmak üzere kart saklama hizmetinin ilgili şirket tarafından sağlandığı ve veri sorumlusunun hassas kart bilgilerine sahip olmadığının anlaşıldığı, nihayetinde ilgili kişinin kart bilgilerine erişim talebinin veri sorumlusu tarafından karşılanamayacağı,
• İlgili kişinin Kanun’un 11’inci maddesinin (1) numaralı fıkrasının (b) bendi kapsamında siparişe ilişkin bilgi talebinin reddedilmesine ilişkin olarak; telefon numarasına ilişkin talebinin “ilgili kişinin kendisiyle ilgili olması” kriteri çerçevesinde incelendiğinde, kişisel verilerin aynı anda birden fazla kişiyle ilgili olmasının mümkün olduğu, ilgili kişinin teslimatı için verilen iletişim adresi üçüncü kişiye ait olsa da ilgili kişinin üyelik hesabından yapılan alışverişle ilgili olarak söz konusu telefon numarasının aynı zamanda ilgili kişiye ilişkin olduğu, 
• Avrupa Veri Koruma Kurulu’nun (EDPB) “İlgili Kişi Hakları- Erişim Hakkı Üzerine 01/2022 sayılı Rehber” ilkelerinde; ilgili kişinin, münhasıran başkasını ilgilendiren veriler hariç olmak üzere, yalnızca kendisiyle ilgili kişisel verilere erişme hakkına sahip olduğu, bununla birlikte verilerin ilgili kişiye ilişkin kişisel veri olarak sınıflandırılmasının, bu kişisel verilerin başka biriyle de ilgili olmasına bağlı olmadığının ifade edildiği, “kendisiyle ilgili kişisel veriler” ifadesinin kapsamının “çok kısıtlayıcı” yorumlanmaması gerektiğinin tavsiye edildiği, ayrıca rehberde kişisel verilerin hane halkı kapsamında işlenmesine yönelik istisna hükmünün kapsamına girmeyen haller için ilgili kişinin sağladığı kişisel veriyi başka amaçlarla kullanması halinde, ilgili kişinin kendisinin de veri sorumlusu olarak nitelendirilebileceği ve veri sorumlusunun bu konuda diğer ilgili kişiyi bilgilendirmesi gerektiğinin ifade edildiği, bu çerçevede söz konusu rehber ilkeler ile erişim hakkının sınırları hakkında yapılacak değerlendirmede;
    - Hak ve özgürlükler üzerinde olumsuz bir etkisi olup olmadığı (diğer bireyler için risk olasılığı ve riskin öneminin değerlendirilmesi)
    - Başkalarının hak ve özgürlüklerinin, ilgili kişinin hakkına üstün gelip gelmediği 
  dengesi temel alınarak eğer kişisel verilere erişim hakkı çözümsüzlüğünde, örneğin bir ses kaydını yalnızca transkriptinin sağlanması gibi uygun formatta kişisel verilere erişim hakkı tanınarak uzlaşılması veya böyle bir uzlaşma sağlayacak bir yöntem bulunmadığı durumda, diğer kişinin hak ve özgürlüklerinin olumsuz etkilendiği ve kişisel verilere erişim hakkına üstün geldiği sürece ilgili kişiye erişim hakkının sağlanmamasının tavsiye edildiği,
• Somut olayda, veri sorumlusu tarafından teslimat için verilen iletişim adresinin farklı olması nedenleri arasında;
    - Bir üyeliğin birden fazla kişi (aile üyeleri gibi) ile ortak kullanılması,
    - Üyenin şifresini başka kişiyle paylaşarak üyelik hesabını kullanması,
    - Hediye almak istediği üçüncü kişi bilgilerini teslimat amacıyla sisteme eklemesi,
    - Kimlik veya hesap hırsızlığı
  hususlarının sayıldığı, ayrıca veri sorumlusu tarafından üçüncü kişinin kişisel verisine ilişkin ilgili kişiye herhangi bir bilgi verme yükümlülüğünün bulunmadığının belirtildiği,
• Veri sorumlusunun platformu üzerinden üyelik hesabına giriş yapıldığında halihazırda verilen siparişin teslimatının yapılacağı kişinin bilgileri kapsamında üçüncü kişinin ismi, soy ismi ve adres bilgisine ulaşılabildiği, yalnızca telefon numarasının yıldızlanarak maskelendiğinin anlaşıldığı; somut olayda ilgili kişinin üyelik hesabından verilen siparişin teslimatı için bildirilen telefon numarasının
     - Üçüncü kişinin hak ve özgürlükleri üzerinde olumsuz bir etkisinin olup olmadığı (üçüncü kişi için risk olasılığı ve riskin öneminin değerlendirilmesi),
    - Üçüncü kişi hak ve özgürlüklerinin, ilgili kişinin erişim hakkına üstün gelip gelmediği 
  arasında bir denge kurulmak suretiyle ilgili kişinin kişisel veriye erişim hakkının üstün geldiği kanaatine varılması halinde, ilgili kişinin üyelik hesabından verilen siparişlerde teslimat için bildirilen telefon numarasının, ilgili kişinin makul gerekçesi bulunması ve erişim talebiyle ilişkili dolandırıcılık riski bulunmaması şartıyla veri sorumlusu tarafından ilgili kişinin kimliğini doğrulayacak mekanizmalar aracılığıyla ilgili kişiye sağlanması gerektiği,
• Öte yandan, ilgili kişinin üyelik hesabı kullanılmaksızın verilen üçüncü siparişin ilgili kişi dışında üçüncü kişinin üyelik hesabından yapıldığı veri sorumlusunun sunduğu deliller ile kanıtlandığı dikkate alındığında, ilgili kişinin kişisel verisi olmaması nedeniyle kişisel verilere erişim hakkı kapsamında veri sorumlusu tarafından söz konusu siparişin teslimatı için verilen telefon numarasının ilgili kişiye sağlanamayacağı

değerlendirmelerinden hareketle;

• İlgili kişinin kredi kartı bilgilerinin mobil ödeme teknolojisi sağlayıcısı aracı şirket bünyesinde tutulduğu dikkate alındığında veri sorumlusu hakkında bu açıdan yapılacak bir işlem olmadığına,
• Üyelik hesabından giriş yapıldığında verilen siparişin teslimatının yapılacağı kişinin bilgileri kapsamında halihazırda üçüncü kişinin isim, soy ismi ve adres bilgisine ulaşabildiği, telefon numarasının ise maskeli olarak gösterildiği dikkate alındığında, ilgili kişinin erişim talebinin gerekçesinin makul olması ve bu talep ile bağlantılı dolandırıcılık riski bulunmaması halinde üçüncü kişinin hak ve özgürlüklerinin ilgili kişinin kişisel veriye erişim hakkına üstün gelmediği kanaatine varıldığından, ilgili kişinin üyelik hesabından verilen siparişlerin teslimatı için bildirilen telefon numarasının kimlik doğrulama mekanizmaları aracılığıyla ilgili kişiye sağlanması yönünde veri sorumlusunun talimatlandırılmasına,
• İlgili kişinin üyelik hesabı kullanılmaksızın verilen diğer siparişin ilgili kişi dışında üçüncü kişinin üyelik hesabından yapıldığının veri sorumlusunun sunduğu deliller ile kanıtlandığı dikkate alındığında, şikayetçinin kişisel verisi olmaması nedeniyle söz konusu siparişin teslimatı için verilen telefon numarasının ilgili kişinin erişim hakkı kapsamında bulunmadığı kanaatine varıldığından bu hususta veri sorumlusu hakkında yapılacak herhangi bir işlem bulunmadığına 

karar verilmiştir.

İlgili kişinin Kuruma intikal eden şikâyetinde özetle; özel bir hastanede gerçekleştirilen burun ameliyatı esnasında baygın olduğu sırada açık rızası alınmaksızın çekilen kişisel verisi niteliğindeki fotoğraflarının veri sorumlusu hastanede çalışan ve ameliyatı gerçekleştiren doktorun sosyal medya hesabında reklam amaçlı olarak paylaşıldığı ve söz konusu fotoğrafların yaklaşık iki yıl boyunca bu hesapta tutulduğu, doktor ile veri sorumlusu hastanenin gerçekleştirilen ameliyatları sosyal medya hesaplarında paylaşarak yeni müşteriler kazanmayı hedefledikleri, ilgili kişinin yaptığı başvuru sonrasında fotoğraflar kaldırılmış olmakla birlikte veri sorumlusu hastane tarafından ilgili kişiye verilen cevapta ilgili kişinin kişisel verilerinin hukuka uygun olarak işlendiğinin ispat edilemediğinin belirtildiği iddialarına yer verilmiş ve kişisel verilerinin reklam ve pazarlama amaçlı işlenmesinde açık rızasının bulunmadığı belirtilerek gereğinin yapılması talep edilmiştir. 

Konuya ilişkin başlatılan inceleme çerçevesinde veri sorumlusu hastaneden savunması istenilmiş olup alınan cevabi yazıda özetle; 

• Öncelikle ilgili kişinin, kişisel verisi niteliğinde olduğunu iddia ettiği görüntülerin kişisel veri niteliği taşımadığı, zira kişisel veriden söz edebilmek için verinin gerçek kişiye ilişkin olması ve bu gerçek kişinin kimliğinin belirli ya da belirlenebilir nitelikte olması gerektiği, ancak şikâyete konu görüntü ile ilgili kişinin ilişkilendirilmesinin mümkün gözükmediği, söz konusu görüntünün yalnızca operasyon yapılan burundan ibaret olduğu, burun dışında herhangi bir belirleyici unsur olmadığı, kişinin kimliğini belirlenebilir kılacak unsurların çekim açısı ve anonimleştirmeler yoluyla ortadan kaldırıldığı, bahse konu sosyal medya gönderisinde ilgili kişinin kimlik bilgilerinin, isim veya soy isminin etiketleme yöntemi ile sosyal medya hesabında paylaşılmadığı, dolayısıyla yalnızca bahse konu görüntüye bakılarak herhangi bir kişinin tespit edilemeyeceği, ayrıca söz konusu ameliyatın bir estetik ameliyatı olduğu göz önünde bulundurulduğunda yapılan tıbbi müdahalenin gösterilebilmesi amacıyla uygulanan tedaviden hemen sonra çekilen fotoğrafın ilgili kişiyi tanımlamadığı,
• Öte yandan ilgili kişiye hastane bünyesinde uygulanan tıbbi tedavinin akabinde, hastane doktorlarından birisi tarafından ilgili kişinin bahse konu fotoğrafının çekildiği, ilgili kişinin başvuru dilekçesinin ekinde yer alan görsel dışında sistemlerinde ilgili kişinin bir görüntüsünün mevcut olmadığı, ilgili kişinin başvurusu üzerine ilgili görselin kaldırıldığı ve hastane bünyesinde çalışan bahse konu doktor tarafından da imha edildiği,
• Özel Hastaneler Yönetmeliği’nin 48’inci maddesi hükmü uyarınca düzenlenen hasta dosyasında ilgili kişinin çeşitli kişisel verilerinin işlendiği ve bu verilerin hukuka ve dürüstlük kuralına uygun şekilde, güncel ve doğru olmak şartıyla, tıbbi teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi ve yönetilmesi amaçları doğrultusunda belirlenmiş olan meşru amaçlarla sınırlı olarak ölçülülük ilkesine uygun şekilde, 6698 sayılı Kanun’un 5 ve 6’ncı maddelerinde belirtilen şartlar dahilinde hukuka uygun olarak işlendiği,
• Bahse konu görselin, fotoğrafı çeken doktorun sosyal medya hesabında ilgili kişinin açık rızası alınarak paylaşıldığı, hastane tarafından hem sözlü hem de yazılı olarak ilgili kişinin açık rızasının alındığı, bu çerçevede ilgili kişinin tedavinin nitelikleri, özellikleri ve sonuçları bakımından kamunun bilgilendirilmesi amacıyla görsel olarak kullanılması yönünde açık rıza verdiğini gösteren belgenin Kuruma sunulduğu, dolayısıyla ilgili kişinin açık rızasının bulunmadığı yönündeki iddiasının gerçeği yansıtmadığı,
• Görüntünün paylaşım tarihinden iki yıl sonra ilgili kişinin, bahse konu fotoğrafı çeken doktora, fotoğrafının, kendisinin sosyal medya hesabından kaldırılması talebinde bulunarak açık rızasını geri alması üzerine söz konusu paylaşımın kaldırıldığı, 
• İlgili kişinin bahsi geçen doktor tarafından ameliyat sonrasında düzenli olarak muayene edildiği, periyodik muayenelerde söz konusu paylaşımlar hakkında herhangi bir talebi bulunmayan ilgili kişinin tedavinin tamamlanması sonrasında itirazlarda bulunmasının kişisel fayda sağlayacağı umuduyla hareket ettiği anlamına geldiği ve ilgili kişi tarafından bahsi geçen doktora gönderilen ihtarnamede, fotoğraflarının sosyal medya platformlarından kaldırılması akabinde kendisine belli bir miktar manevi tazminat ödenmemesi durumunda yasal yollara başvurulacağının belirtilmesinin, Kurum tarafından kesilen idari para cezasından kendisinin faydalanabileceği düşüncesi taşıdığı anlamına geldiği, 
• Taraflarına yapılan başvuru sonrasında ilgili kişinin talebinin yerine getirilmesi ve fotoğrafların tüm alanlardan kaldırılmasının ardından Kurula şikâyette bulunulmuş olmasının ilgili kişinin açıkça kötü niyetli olduğunu gösterdiği 

ifade edilmiştir. 

Konuya ilişkin yapılan değerlendirme neticesinde, Kişisel Verileri Koruma Kurulunun 29/06/2022 tarih ve 2022/630 sayılı Kararı ile;

• 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nun (Kanun) 3’üncü maddesinin (1) numaralı fıkrasının (a) bendinde açık rızanın, “belirli bir konuya ilişkin, bilgilendirmeye dayanan ve özgür iradeyle açıklanan rıza”, (ç) bendinde ilgili kişinin, “kişisel verisi işlenen gerçek kişi”, (d) bendinde kişisel verinin, “kimliği belirli veya belirlenebilir gerçek kişiye ilişkin her türlü bilgi”, (e) bendinde kişisel verilerin işlenmesinin, “kişisel verilerin tamamen veya kısmen otomatik olan ya da herhangi bir veri kayıt sisteminin parçası olmak kaydıyla otomatik olmayan yollarla elde edilmesi, kaydedilmesi, depolanması, muhafaza edilmesi, değiştirilmesi, yeniden düzenlenmesi, açıklanması, aktarılması, devralınması, elde edilebilir hâle getirilmesi, sınıflandırılması ya da kullanılmasının engellenmesi gibi veriler üzerinde gerçekleştirilen her türlü işlem”, (ğ) bendinde “veri işleyen”in veri sorumlusunun verdiği yetkiye dayanarak onun adına kişisel verileri işleyen gerçek veya tüzel kişi, (ı) bendinde veri sorumlusunun, “kişisel verilerin işleme amacını ve vasıtalarını belirleyen, veri kayıt sisteminin kurulmasından ve yönetilmesinden sorumlu olan gerçek ve tüzel kişi”  olarak tanımlandığı,
• Kanun’un “Kişisel Verilerin İşlenme Şartları” başlıklı 5’inci maddesinin (1) numaralı fıkrasında kişisel verilerin ilgili kişinin açık rızası olmaksızın işlenemeyeceği, (2) numaralı fıkrasında ise kanunlarda açıkça öngörülmesi; fiili imkânsızlık nedeniyle rızasını açıklayamayacak durumda bulunan veya rızasına hukuki geçerlilik tanınmayan kişinin kendisinin ya da bir başkasının hayatı veya beden bütünlüğünün korunması için zorunlu olması; bir sözleşmenin kurulması veya ifasıyla doğrudan doğruya ilgili olması kaydıyla, sözleşmenin taraflarına ait kişisel verilerin işlenmesinin gerekli olması; veri sorumlusunun hukuki yükümlülüğünü yerine getirebilmesi için zorunlu olması; ilgili kişinin kendisi tarafından alenileştirilmiş olması; bir hakkın tesisi, kullanılması veya korunması için veri işlemenin zorunlu olması ve ilgili kişinin temel hak ve özgürlüklerine zarar vermemek kaydıyla, veri sorumlusunun meşru menfaatleri için veri işlenmesinin zorunlu olması şartlarından birinin varlığı hâlinde, ilgili kişinin açık rızası aranmaksızın kişisel verilerinin işlenmesinin mümkün olduğu hükmünün yer aldığı,
• Kanun’un 12’nci maddesinin (1) numaralı fıkrası gereğince veri sorumlusunun; kişisel verilerin hukuka aykırı olarak işlenmesini önlemek, kişisel verilere hukuka aykırı olarak erişilmesini önlemek ve kişisel verilerin muhafazasını sağlamak amacıyla uygun güvenlik düzeyini temin etmeye yönelik gerekli her türlü teknik ve idari tedbirleri almak zorunda olduğunun hükme bağlandığı,
• Somut olayda veri sorumlusu tarafından şikâyete konu görüntünün ilgili kişiyi tanımlamadığı, yalnızca operasyon öncesi ve sonrası burun görselinin bulunduğu, ilgili kişinin kimliğini belirlenebilir kılacak unsurların çekim açısı ve anonimleştirmeler yoluyla ortadan kaldırıldığı beyan edilmiş olmakla birlikte Kuruma intikal eden şikâyet dilekçesinin ekinde yer alan görüntüler incelendiğinde; ameliyat öncesi ve sonrasına ilişkin burun görselinin yer aldığı görüntüde ilgili kişinin gözlerinin görsel karakter kullanılmak suretiyle kapatıldığı, ancak görsel içeriğinin yalnızca burundan ibaret olmadığı, yüzün ilgili kişiyi tanımlayabilecek kaş, bıyık vb. bölümlerinin açıkça yer aldığı ve anonimleştirilmediği görüldüğünden bahsi geçen görsellerin ilgili kişinin kimliğini belirlenebilir kılabilme özelliğinde olduğu, yüzün açıkta kalan bölümlerinden görselde yer alan kişinin ilgili kişi olduğunun tespit edilebileceği, dolayısıyla ilgili kişiye ait kişisel veri niteliği taşıdığı,
• Veri sorumlusu, bahse konu görüntünün fotoğrafı çeken doktorun sosyal medya hesabında ilgili kişinin rızası alınarak paylaşıldığını, bu çerçevede hastane tarafından ilgili kişinin hem sözlü hem de yazılı olarak açık rızasının alındığını ve bu çerçevede ilgili kişinin tedavinin nitelikleri, özellikleri ve sonuçları bakımından kamunun bilgilendirilmesi amacıyla görsel olarak kullanılması yönünde açık rıza verdiğini gösteren muvafakatnamenin Kuruma sunulduğunu beyan etmiş olmakla birlikte bahse konu muvafakatname incelendiğinde; ilgili kişinin, kişisel verilerinin kullanılmasına açık rıza gösterdiği tarafın tedaviyi gerçekleştiren sağlık kuruluşu olduğunun görüldüğü ancak somut olayda ilgili kişinin ameliyat sırasında çekilen görsellerini sosyal medya hesabında paylaşanın hastanede çalışan bir doktor olduğu,
• Bu doğrultuda ilgili kişinin kişisel verilerinin ameliyatının gerçekleştirildiği sağlık kuruluşu tarafından kullanılmasına rıza gösterdiği, ancak hastane doktorunun bu verileri kullanması yönünde bir rızasının bulunmadığı, bu nedenle fotoğrafları paylaşan doktor tarafından ilgili kişiye ait kişisel verilerin Kanun’da belirlenen işleme şartları sağlanmaksızın hukuka aykırı şekilde işlendiği,
• Veri sorumlusunun, bahsi geçen doktora ilgili kişi tarafından gönderilen ihtarnamede maddi taleplerin yer aldığı ve ihtarnameden, ilgili kişinin Kurum tarafından kesilen idari para cezasından faydalanabileceği düşüncesinde olduğunun anlaşıldığı yönündeki iddiası veri sorumlusunun cevap yazısının ekinde yer alan belgelerden tevsik edilmiş olduğundan, veri sorumlusunun anılan iddialarına ilişkin olarak yargı yoluna başvurabileceği, 
• Öte yandan, Kanun’un 17’nci maddesinde kişisel verilere ilişkin suçlar bakımından 26/9/2004 tarih ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 135 ila 140’ıncı madde hükümlerinin uygulanacağının düzenlendiği, Türk Ceza Kanunu’nun 135, 136 ve 137’nci maddelerinde hukuka aykırı olarak kişisel verileri kaydetme, kişisel verileri hukuka aykırı olarak verme, yayma veya ele geçirme suçuna ilişkin yaptırımların hükme bağlandığı ve böyle bir durumun varlığında kişisel verilere hangi yollarla ulaşıldığının tespiti ile bu kapsamda gerekli hukuksal işlemlerin tesisini teminen ilgili kişi tarafından konuya ilişkin yargı yoluna başvurulmasının mümkün olduğu 

değerlendirmelerinden hareketle;

• İlgili kişinin, veri sorumlusu bünyesinde çalışan doktor tarafından burun estetiği ameliyatında baygın olduğu sırada çekilen görsellerinin açık rızası alınmaksızın sosyal medya hesabında paylaşıldığı iddiasına ilişkin olarak, ilgili kişinin açık rıza gösterdiği tarafın veri sorumlusu hastane olduğu, baygın olduğu esnada çekilen görsellerinin bahsi geçen doktor tarafından paylaşılması konusunda açık rıza beyanının bulunmadığı, bununla birlikte veri sorumlusu hastanenin söz konusu fotoğrafların adı geçen doktor tarafından sosyal medya hesabında paylaşıldığı hususunda bilgisinin bulunduğu, bu itibarla veri sorumlusunun ilgili kişinin kişisel verisi olan görselin adı geçen doktor tarafından sosyal medya hesabında paylaşılmasını önleyici gerekli idari ve teknik tedbirleri almadığı dikkate alındığında; Kanun’un 12’nci maddesinin (1) numaralı fıkrası çerçevesinde kişisel verilerin hukuka aykırı olarak işlenmesini önlemek, kişisel verilere hukuka aykırı olarak erişilmesini önlemek ve kişisel verilerin muhafazasını sağlamak amacıyla uygun güvenlik düzeyini temin etmeye yönelik teknik ve idari tedbirleri yeterli düzeyde almadığı kanaatine varılması nedeniyle veri sorumlusu hastane hakkında Kanun’un 18’inci maddesinin (1) numaralı fıkrasının (b) bendi kapsamında 100.000 TL idari para cezası uygulanmasına,
• Veri sorumlusunun, ilgili kişinin kendisine maddi tazminat ödenmesi durumunda Kurula şikâyette bulunmayacağına dair teklifine ilişkin yargı yoluna başvurulabileceği hususunda bilgilendirilmesine,
• Kişisel verilerini rızası olmaksızın şahsi sosyal medya hesabında paylaşmak suretiyle işleyen doktor hakkında Türk Ceza Kanunu’nun ilgili madde hükümleri kapsamında gerekli hukuksal işlemlerin tesisini teminen yargı yoluna başvurabileceği hususunda ilgili kişinin bilgilendirilmesine 

karar verilmiştir.

Kuruma intikal eden dilekçelerde özetle; 

• İlgili kişilerin, işveren bünyesinde tüm çalışanlar gibi hiçbir sebep ve açıklama olmaksızın baskıyla uyuşturucu testine zorlandığı, evlerinden çağrılarak veri sorumlusu özel sağlık kuruluşunda test yaptırıldığı, 
• Testin yapılması sırasında ilgili kişilerin iletişim bilgileri alınmadığı gibi test sonuçlarının hukuka aykırı olarak ilgili kişilerin işyerindeki bir personele ait e-posta adresine gönderildiği, dolayısıyla kişisel sağlık verilerinin kendilerinden izin alınmaksızın ve hiçbir aydınlatma yapılmaksızın, açık rızaları dışında üçüncü bir kişiye aktarıldığı, 
• Konu ile ilgili olarak yapılan başvurulara istinaden veri sorumlusu tarafından ilgili kişilere verilen cevapta ilgili kişilerin, çalıştıkları kurumun işvereni olarak bildirdikleri üçüncü kişi ile birlikte laboratuvar birimine gelerek bağımlılık yapıcı madde taraması yaptırmak istediklerini beyan ettikleri, her hastaya yapıldığı gibi kayıt aşamasında T.C. kimlik numarası, doğum tarihi, telefon numarası ve sonucun bildirileceği e-posta adresinin istenerek kayıt işlemlerinin yapıldığı, bahsi geçen hastaların ödemesinin beraber geldikleri işverenleri tarafından yapıldığı, hastaların yanında duyabilecekleri şekilde ve kameraların önünde kendi rızaları ile sözlü olarak onay alındıktan sonra işverene ait e-posta adresinin, sonuçların gönderilmesi için kayıtlara işlendiği ve ilgili kişilerin bu duruma hiçbir itirazının olmadığı, kişisel verilerin işlenmesindeki amacın tüm sağlık kuruluşlarında olduğu gibi kişiye özel bir kayıt oluşturmak ve çalışan test sonuçlarını raporlamak olduğunun beyan edildiği, 
• İlgili kişilerin diğer arkadaşlarından öğrendikleri şekliyle, test sonrasında şikâyette belirtilen üçüncü kişinin sonuçların kendisine gönderilmesini istediğini ve kayıt alan kişinin de hiçbir açık rıza beyanı almaya gerek duymaksızın verilen bilgiyi kayda aldığı,
• Her ne kadar veri sorumlusu sağlık kuruluşu tarafından verilen cevap yazısında ilgili kişilerin işvereni olduğu belirtilse de söz konusu kişinin işverenleri olmadığı, sonuç olarak tetkik sonuçlarının taraflarına gönderilmek yerine üçüncü bir kişiye gönderildiği 

ifade edilerek gereğinin yapılması talep edilmiştir.

İlgili kişilerin şikâyetine istinaden başlatılan inceleme çerçevesinde veri sorumlusundan savunması istenilmiş olup, alınan cevabi yazıda özetle;

• İlgili kişilerin bağımlılık yapıcı madde tarama testi yaptırmak için şikâyette belirtilen üçüncü kişi ile birlikte kliniğe başvurduğu, bunun ardından standart hasta kayıt kabul prosedürü gereği kayıt sürecinin başlatıldığı,
• İlgili kişilerden alınan bilgiler çerçevesinde kayıt oluşturularak işlemin başlatıldığı, tüm bilgilerin ilgili kişilerin açık beyanı üzerine kayıt altına alındığı, işlem ödemesinin anılan üçüncü kişi tarafından yapılacağının beyan edildiği, ilgili kişiler tarafından söz konusu testlerin rıza dışında yaptırıldığına ilişkin bir geri bildirimde bulunulmadığı, ödeme alınarak ve faturası ilgili adına düzenlenerek test sürecinin başlatıldığı,
• Laboratuvar işleyişinde ilgili kişilerin beyan ettiği adres, telefon ve e-posta adresi gibi bilgiler iletişim adresi kabul edilerek tüm bildirimlerin anılan adrese yapıldığı, ilgili kişilerin kayıt esnasında kendi rızasıyla üçüncü kişiye ait e-posta adresini verdiği, 
• İlgili kişilerin veri sorumlusu hakkında somut olayla ilgili açtığı manevi tazminat davasının devam ettiği,
• Sağlık hizmeti sunucusunun banko, gişe ve masa gibi bölümlerde yetkisi olmayan kişilerin yer almasını önleyecek ve aynı anda yakın konumda hizmet alanların birbirlerine ait kişisel verilerini duymalarını, görmelerini, öğrenmelerini veya ele geçirmelerini engelleyecek nitelikte gerekli fiziki, teknik ve idari tedbirleri almakla; tahlil ve tetkik sonuçları gibi hastaya ait kişisel sağlık verilerini içeren basılı materyal üzerinde gerekli kısmi kimliksizleştirme veya maskeleme tedbirlerini uygulamakla ve söz konusu materyalin yetkisiz kişilerin eline geçmesi halinde kime ait olduğunun tespit edilmesini zorlaştıracak tedbirleri almakla yükümlü olduğu,
• Kişisel sağlık verilerinin hasta yakınları ile paylaşımında, KVKK ilkelerine aykırılık teşkil etmeyecek şekilde, bilginin, mümkün olduğunca sade şekilde, tereddüt ve şüpheye yer verilmeden, hastanın sosyal ve kültürel düzeyine uygun olarak anlayabileceği şekilde verildiği,
• Hastanın kendisinin bilgilendirilmesinin esas olduğu, hastanın kendisi yerine bir başkasının-yakınlarının bilgilendirilmesini talep etmesi halinde, bu talebin kişinin imzası ile yazılı olarak kayıt altına alınmak kaydıyla yerine getirildiği, bilgilendirmenin uygun ortamda ve hastanın mahremiyeti korunarak yapıldığı

hususları bildirilmiştir. 

Bahse konu inceleme sürecinde ilgili sağlık kuruluşu tarafından da söz konusu uyuşturucu testlerinin sonuçlarının üçüncü kişiye ait e-posta adresine gönderildiği ifade edildiğinden, Kişisel Verileri Koruma Kurulu tarafından ilgili kişilerin işvereninden, anılan üçüncü kişinin şirketteki konumu hakkında bilgi temin edilmesine karar verilmiştir. Karara istinaden işveren tarafından gönderilen cevabi yazıda özetle;

• İşveren bünyesinde çalışan personelden edinilen bilgi ile mağazanın alt katındaki depodan koku geldiğinin öğrenildiği, bu kokunun uyuşturucu dumanı kokusu olabileceğinin anılan üçüncü kişi personele iletildiği, bu iddia karşısında personellerin uyuşturucu testi yaptırmasının uygun olacağının karşılıklı olarak kararlaştırıldığı,
• İki personelin yaşlarından, bir personelin ise durumu bildiren kişi olmasından ötürü test sürecinden hariç tutulduğu, diğer personelin gönüllü olarak uyuşturucu testi yaptırdığı, sonrasında test yapılacak beş personelin klinik testleri için randevu alındığı, beş personelden birinin hastalığını gerekçe göstererek test yaptırmadığı, kalan personelin ise ilgili testi yaptırdığı, 
• Bahsi geçen personel test verdikten sonra sağlık kuruluşunda görevli bir kişinin test sonuçlarının hangi e-posta adresine gönderileceğini sorduğu, anılan üçüncü kişinin diğer personele test sonuçlarının onların e-posta adresine mi yoksa kendi e-posta adresine mi gönderilmesi istediklerini sorduğu, bunun üzerine personelin, test sonuçlarının anılan üçüncü kişinin e-posta adresine gösterilmesine sözlü olarak rıza gösterdikleri, bu sebeple anılan üçüncü kişinin e-posta adresini klinikteki görevliye verdiği, 
• Test sonuçlarının gönderildiği tarihte veri sorumlusu tarafından test veren personele gösterildiği ve sonrasında test sonuçlarını içeren e-postanın anılan üçüncü kişi tarafından derhal silindiği, 
• Kanun’a aykırı bir durumun söz konusu olmadığı, personelin ilgili işlemi kendi rızaları ile yaptığı, ilgili tarihte anılan üçüncü kişinin herhangi bir yetkisinin bulunmadığı, mağaza çalışanı olarak görev yaptığı, üçüncü kişinin e-postasının kliniğe işveren tarafından bildirilmediği, işverenin olayla ilgili herhangi bir hukuki ve cezai sorumluluğunun bulunmadığı

ifade edilmiştir. 

Konuya ilişkin yapılan inceleme neticesinde Kişisel Verileri Koruma Kurulunun 22/06/2022 tarih ve 2022/594 sayılı Kararı ile;

• 6698 sayılı Kanun’un “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinin (1) numaralı fıkrasının  (a)  bendinde açık rızanın, “Belirli bir konuya ilişkin, bilgilendirmeye dayanan ve özgür iradeyle açıklanan rıza”, (ç) bendinde ilgili kişinin, “kişisel verisi işlenen gerçek kişi”, (d) bendinde kişisel verinin, “kimliği belirli veya belirlenebilir gerçek kişiye ilişkin her türlü bilgi”, (e) bendinde kişisel verilerin işlenmesinin, “kişisel verilerin tamamen veya kısmen otomatik olan ya da herhangi bir veri kayıt sisteminin parçası olmak kaydıyla otomatik olmayan yollarla elde edilmesi, kaydedilmesi, depolanması, muhafaza edilmesi, değiştirilmesi, yeniden düzenlenmesi, açıklanması, aktarılması, devralınması, elde edilebilir hâle getirilmesi, sınıflandırılması ya da kullanılmasının engellenmesi gibi veriler üzerinde gerçekleştirilen her türlü işlem”, (ı) bendinde veri sorumlusunun, “kişisel verilerin işleme amacını ve vasıtalarını belirleyen, veri kayıt sisteminin kurulmasından ve yönetilmesinden sorumlu olan gerçek ve tüzel kişi” olarak tanımlandığı,
• Kanun’un “Genel İlkeler” başlıklı 4’üncü maddesinde, kişisel verilerin ancak bu Kanun’da ve diğer kanunlarda öngörülen usul ve esaslara uygun olarak işleneceği hükme bağlandıktan sonra, kişisel verilerin işlenmesinde uyulması zorunlu ilkelere yer verildiği, buna göre, kişisel verilerin ancak; a) Hukuka ve dürüstlük kurallarına uygun olma, b) Doğru ve gerektiğinde güncel olma, c) Belirli, açık ve meşru amaçlar için işlenme, ç) İşlendikleri amaçla bağlantılı, sınırlı ve ölçülü olma ile d) İlgili mevzuatta öngörülen veya işlendikleri amaç için gerekli olan süre kadar muhafaza edilme ilkelerine uygun işlenebileceği,
• Kanun’un “Özel Nitelikli Kişisel Verilerin İşlenme Şartları” başlıklı 6’ncı maddesinin 
  (1) Kişilerin ırkı, etnik kökeni, siyasi düşüncesi, felsefi inancı, dini, mezhebi veya diğer inançları, kılık ve kıyafeti, dernek, vakıf ya da sendika üyeliği, sağlığı, cinsel hayatı, ceza mahkûmiyeti ve güvenlik tedbirleriyle ilgili verileri ile biyometrik ve genetik verileri özel nitelikli kişisel verdir.
  (2) Özel nitelikli kişisel verilerin, ilgilinin açık rızası olmaksızın işlenmesi yasaktır.
  (3) Birinci fıkrada sayılan sağlık ve cinsel hayat dışındaki kişisel veriler, kanunlarda öngörülen hâllerde ilgili kişinin açık rızası aranmaksızın işlenebilir. Sağlık ve cinsel hayata ilişkin kişisel veriler ise ancak kamu sağlığının korunması, koruyucu hekimlik, tıbbî teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi, sağlık hizmetleri ile finansmanının planlanması ve yönetimi amacıyla, sır saklama yükümlülüğü altında bulunan kişiler veya yetkili kurum ve kuruluşlar tarafından ilgilinin açık rızası aranmaksızın işlenebilir. (4) Özel nitelikli kişisel verilerin işlenmesinde, ayrıca Kurul tarafından belirlenen yeterli önlemlerin alınması şarttır. şeklinde düzenlendiği,
• Kişisel veri işleme faaliyeti bakımından açık rızanın hem özel nitelikli kişisel veriler hem de özel nitelikli olmayan kişisel veriler bakımından hukuka uygunluk sebeplerinden biri olduğu, açık rızanın ilgili kişinin işlenmesine izin verdiği verinin sınırlarını, kapsamını ve gerçekleştirilme biçimini de belirlemesini sağladığı ve rıza veren kişinin “olumlu irade beyanı”nı içermesi gerektiği, açık rızanın alındığına dair ispat yükünün ise veri sorumlusuna ait olduğu,
• Kanun’un 6’ncı maddesinin (4) numaralı fıkrası ile 22’nci maddesinin (1) numaralı fıkrasının (ç) bendi kapsamında Kişisel Verileri Koruma Kurulunun 31/01/2018 tarihli ve 2018/10 sayılı Kararı ile “Özel Nitelikli Kişisel Verilerin İşlenmesinde Veri Sorumlularınca Alınması Gereken Yeterli Önlemler"in belirlendiği, 
• Şikâyete konu iddialara ilişkin olarak, veri sorumlusundan ve işverenden alınan cevap yazılarının incelenmesi neticesinde, “ilgili tarihte anılan üçüncü kişinin herhangi bir yetkisinin bulunmadığı, mağaza çalışanı olarak görev yaptığı” şeklindeki açıklamadan anlaşıldığı üzere veri sorumlusu tarafından ilgili kişiye ait özel nitelikli kişisel veri niteliğindeki test sonuçlarının gönderildiği üçüncü kişinin, Kanun’un 6’ncı maddesi kapsamında işveren bünyesinde çalışanların kişisel sağlık verilerini ilgili kişilerin açık rızası olmaksızın işleyebilecek sır saklama yükümlülüğü altında bulunan iş yeri hekimi olmadığı,
• Öte yandan, veri sorumlusu sağlık kuruluşu tarafından Kuruma intikal ettirilen cevabî yazıda belirtildiği üzere anılan üçüncü kişinin işveren olduğu düşünülerek söz konusu özel nitelikli kişisel verilerin bahsi geçen kişinin e-posta adresine gönderildiği dikkate alındığında veri sorumlusunun ilgili kişilere ait özel nitelikli kişisel verileri göndereceği e-posta adresinin Kanun kapsamında sır saklama yükümlülüğü altında bulunan iş yeri hekimine ait olup olmadığını tespit etmeden gönderdiğinin anlaşıldığı, her ne kadar veri sorumlusu tarafından ilgili kişilerin özel nitelikli kişisel verilerinin söz konusu e-posta adresine iletilmesi konusunda açık beyanlarının bulunduğu ifade edilse de Kuruma söz konusu hususu kanıtlayıcı mahiyette herhangi bir bilgi ya da belge iletilmediği,
• Bu kapsamda, veri sorumlusu sağlık kuruluşunun, ilgili kişilerin sağlık verilerini üçüncü kişi ile paylaşması sureti ile gerçekleştirilen veri işleme faaliyetinin Kanun’un 6’ncı maddesinde yer alan herhangi bir veri işleme faaliyetine dayanmaksızın gerçekleştirdiği dikkate alındığında Kanun’un 12’nci maddesi kapsamındaki yükümlülüklerini ihlal ederek kişisel verilerin hukuka aykırı olarak işlenmesini önlemek amacıyla uygun güvenlik düzeyini temin etmeye yönelik gerekli her türlü teknik ve idari tedbirleri almadığı kanaatine varıldığı

değerlendirmelerinden hareketle

İlgili kişilere ait özel nitelikli kişisel verilerin veri sorumlusu sağlık kuruluşu tarafından ilgili kişilerin işyerinde görevli üçüncü bir kişiye ait e-posta adresine gönderilmek suretiyle paylaşılması şeklindeki veri işleme faaliyetine ilişkin olarak her ne kadar veri sorumlusu tarafından ilgili kişinin özel nitelikli kişisel verilerinin söz konusu e-posta adresine iletilmesi konusunda açık beyanının bulunduğu ifade edilse de söz konusu açık rızayı kanıtlayıcı mahiyette herhangi bir bilgi ya da belgenin Kuruma iletilmediği bu anlamda veri sorumlusunun söz konusu veriyi Kanun’un 6’ncı maddesinde yer alan herhangi bir veri işleme faaliyetine dayanmaksızın paylaştığı, dolayısıyla kişisel verilerin hukuka aykırı olarak işlenmesini önlemek amacıyla uygun güvenlik düzeyini temin etmeye yönelik gerekli her türlü teknik ve idari tedbirleri almadığı ve bu hususun Kanun’un 12’nci maddesinin (1) numaralı fıkrasına aykırılık teşkil ettiği kanaatine varıldığından, söz konusu ihlalden etkilenen kişi sayısının ilgili kişilerle sınırlı kalmadığı, ilgili veri işleme faaliyetinde kişilerin özel nitelikli kişisel veri niteliğini haiz sağlık verilerinin işlendiği, veri sorumlusunun yaklaşık 600'e yakın çalışan ile birçok ilde sağlık hizmetleri verdiği hususları da dikkate alınarak, Kanun’un 18’inci maddesinin (1) numaralı fıkrasının (b) bendi kapsamında veri sorumlusu hakkında 75.000 TL idari para cezası uygulanmasına

karar verilmiştir.

İlgili kişinin şikâyetinde özetle;

• Bir elektronik eşya mağazasından satın almak için baktığı ürünün ödeme seçeneklerini sorduğu sırada mağaza görevlisince veri sorumlusu banka tarafından verilebilecek kredi vasıtasıyla taksit yapılabildiği bilgisinin ilgili kişiye iletildiği,
• Bunun üzerine ilgili kişinin alabileceği kredi tutarını öğrenebilmek adına T.C. kimlik numarasını yazarak belirtilen numaraya SMS gönderdiği, veri sorumlusu banka tarafından verilen SMS yanıtında ilgili kişinin kredi limitinin belirtildiği, 
• İlgili kişinin daha önce bu bankada hiçbir hesabının olmadığı ve hiçbir işlem yapmadığı, bankaya gönderilen T.C. kimlik numarası ve cep telefonu numarası için veri sorumlusu bankanın ilgili kişiye yönelik herhangi bir aydınlatmada bulunmadığı, bu banka ile irtibatı bulunmayan bir kişi olmasına karşın veri sorumlusunun ilgili kişiye kısa süre içerisinde kredi limiti belirleyebildiği, bu durumun veri sorumlusu banka tarafından ilgili kişinin kişisel verilerinin bilgisi olmaksızın daha önceden işleniyor olduğunu gösterdiği,
• Bu çerçevede veri sorumlusunun aydınlatma yükümlülüğünü yerine getirmediği, ilgili kişinin başvurusuna usulüne uygun bir yanıt verilmediği ve kişisel verileri işlenirken ilgili kişiden açık rıza alınmadığı

belirtilmiş ve gerekli işlemlerin yapılması talep edilmiştir.

Konuya ilişkin başlatılan inceleme çerçevesinde veri sorumlusunun savunması talep edilmiş olup veri sorumlusunun cevabi yazısında özetle;

• İlgili kişinin elektronik eşya mağazasında bulunduğu sırada almış olduğu bilgiye istinaden, bankalarına ait numaraya T.C. kimlik numarası bilgisini göndererek kredi başvurusunda bulunduğu, kayıtlarında daha önceden kendisine ait hiçbir bilgi ve belge olmadığı,
• Kredi sürecini SMS göndermek suretiyle ilgili kişinin başlattığı, talep ettiği bankacılık ilişkisi kurulmadan önce hukukî ve ticari risk analizleri yapabilmek, bankacılık mevzuatına göre bir risk grubuna ait olup olmadığını tespit edebilmek, müşteri ilişkilerini yürütebilmek için kara paranın aklanmasına yönelik düzenlemeler dâhil fakat bunlarla sınırlı olmamak üzere talebi için gerekli olan kişisel verilerinin işlenmesine ilişkin bilgilendirme metninin SMS yoluyla iletildiği, 
• Veri sorumlusuna SMS göndermesinden sonra ilgili kişinin ilk olarak talebini değerlendiren ve sonrasında da limitini belirleyen kredi sürecinin başladığı, 
• Bu sürecin karar ağacı formatında olduğu ve her bir kademede başvuru sahibinin kredibilitesini ölçmeye yarayan, saniyeler içerisinde ve otomatik çalışan, öngörüsel modellere dayanarak oluşturulan kredi politika kurallarından oluştuğu, dolandırıcılık ihtimalini ve suistimali önlemek amacıyla başvuran kişiye ait telefon numarası ile SMS içeriğinde kimlik numarasının eşleşip eşleşmediğinin kontrol edildiği, bu işlemin ilgili kişiye gönderilen bilgilendirme metninde de belirtildiği üzere, kişinin SMS gönderdiği telefon numarasının ve SMS içeriğinde yer alan kimlik numarasının Kredi Kayıt Bürosu’na aktarılması ile gerçekleştirildiği, akabinde başvuru sahibine ait kimlik numarasının kredi sorgulaması amacıyla Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi’ne iletildiği, 
• Bankanın kredi politikalarına uygun olan başvurular için ise kredi değerlendirme sistemi sayesinde söz konusu veriler ile her bir başvurunun risk seviyesi ve ödeyebileceği taksit tutarına göre kredinin ortalama 2,5 saniye içerisinde otomatik olarak hesaplandığı ve bunu müteakip başvurunun gerçekleştirildiği telefon numarasına sonucun iletildiği,  
• Açıklanan nedenlerle ilgili kişinin iddialarının gerçeği yansıtmadığı 

hususları bildirilmiştir. 

Konuya ilişkin yapılan inceleme neticesinde, Kişisel Verileri Koruma Kurulunun 02/06/2022 tarihli ve 2022/545 sayılı Kararı ile;

“İlgili Kişiye Yapılan Aydınlatmanın Hukuka Uygunluğu" konusunda:

• 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nun (Kanun) “Veri sorumlusunun aydınlatma yükümlülüğü”nü düzenleyen 10’uncu maddesinin, “Kişisel verilerin elde edilmesi sırasında veri sorumlusu veya yetkilendirdiği kişi, ilgili kişilere; a) Veri sorumlusunun ve varsa temsilcisinin kimliği, b) Kişisel verilerin hangi amaçla işleneceği, c) İşlenen kişisel verilerin kimlere ve hangi amaçla aktarılabileceği, ç) Kişisel veri toplamanın yöntemi ve hukuki sebebi, d) 11 inci maddede sayılan diğer hakları konusunda bilgi vermekle yükümlüdür.” hükmünü amir olduğu,
• Aydınlatma Yükümlülüğünün Yerine Getirilmesinde Uyulacak Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ’in (Aydınlatma Tebliği) “Usul ve esaslar”ı düzenleyen 5’inci maddesinde yer alan (a) bendinde “İlgili kişinin açık rızasına veya Kanundaki diğer işleme şartlarına bağlı olarak kişisel veri işlendiği her durumda aydınlatma yükümlülüğü yerine getirilmelidir.” hükmünün, (e) bendinde “Aydınlatma yükümlülüğünün yerine getirildiğinin ispatı veri sorumlusuna aittir.” hükmünün, (f) bendinde “Kişisel veri işleme faaliyetinin açık rıza şartına dayalı olarak gerçekleştirilmesi halinde, aydınlatma yükümlülüğü ve açık rızanın alınması işlemlerinin ayrı ayrı yerine getirilmesi gerekmektedir.” hükmünün, (g) bendinde “Aydınlatma yükümlülüğü kapsamında açıklanacak kişisel veri işleme amacının belirli, açık ve meşru olması gerekir. Aydınlatma yükümlülüğü yerine getirilirken, genel nitelikte ve muğlak ifadelere yer verilmemelidir. Gündeme gelmesi muhtemel başka amaçlar için kişisel verilerin işlenebileceği kanaatini uyandıran ifadeler kullanılmamalıdır.” hükmünün, (ğ) bendinde “Aydınlatma yükümlülüğü kapsamında ilgili kişiye yapılacak bildirimin anlaşılır, açık ve sade bir dil kullanılarak gerçekleştirilmesi gerekmektedir.” hükmünün, (h) bendinde “Kanun’un 10’uncu maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendinde yer alan “hukuki sebep” ten kasıt, aydınlatma yükümlülüğü kapsamında kişisel verilerin Kanunun 5 ve 6’ncı maddelerinde belirtilen işleme şartlarından hangisine dayanılarak işlendiğidir. Aydınlatma yükümlülüğünün yerine getirilmesi esnasında hukuki sebebin açıkça belirtilmesi gerekmektedir.” hükmünün, (ı) bendi ise “Aydınlatma yükümlülüğü kapsamında, kişisel verilerin aktarılma amacı ve aktarılacak alıcı grupları belirtilmelidir.” hükmünün yer aldığı,
• Aydınlatma yükümlülüğünün amacının ilgili kişilerin kişisel verilerini belirli işlemler için veri sorumlularına vermeden önce kişisel verilerinin kullanımı, aktarımı, bu işlemlerin hukukî mesnetleri ve başvuru mercii olan veri sorumlusunun kimliği ile kendilerinin kişisel verileri üzerinde var olan haklarıyla alakalı olarak bilgilendirilerek, kişisel verileri üzerindeki hâkimiyetlerini tamamen yitirmelerini önlemek olduğu, aydınlatma yükümlülüğünün şeffaflık ilkesinin bir gereği olduğu, şeffaflığın şartının ilgili kişinin anlaşılabilir bir şekilde bilgilendiriliyor olması olduğu, aydınlatma metinlerinin her veri işleme faaliyetini kapsayacak şekilde yazılması halinde bu metinlerin çok uzun ve karmaşık olması durumunun ortaya çıktığı, bu kapsamda çok aşamalı ve katmanlı, farklı hedef gruplara yönelik hazırlanmış ayrı aydınlatma metinlerinin bir çözüm alternatifi olarak görülebildiği, bu maksatla Kanun’un ilgili kişilere yönelik bir aydınlatmanın taşıması gereken asgari unsurları gösterdiği, “Aydınlatma Yükümlülüğünün Yerine Getirilmesi Rehberi”nde de “Kanun’un 4’üncü maddesinde yer alan temel ilkeler gereği veri sorumlularının, faaliyetleri kapsamında işlediği kişisel verileri, hangi işleme amacına dayanarak işlediğini kişisel veri bazında belirlemesi ve bu amacın da aydınlatma metinlerinde açıkça belirtilmesi gerekmektedir.” denilerek aydınlatma yükümlülüğünün işlenecek kişisel veri bazında yerine getirilmesi gerektiğinin ifade edildiği, 
• İlgili kişinin bahse konu numaraya SMS göndermek suretiyle kredi hesaplanması sürecini başlattığı, bu süreç devam ederken ilgili kişiye öncelikle kişisel verilerinin korunması ile ilgili olarak bir SMS gönderildiği ve bu SMS’te veri sorumlusunun aydınlatma metnine ulaşılmasını sağlayan bir bağlantının yer aldığı, sonrasında gelen SMS’te ise ilgili kişiye ait çekilebilecek kredi tutarının yer aldığının görüldüğü, şu hâlde ilgili kişinin iddiasının aksine veri sorumlusunun ilgili kişinin iradesiyle başlattığı veri işleme sürecini tamamlamadan evvel ilgili kişiye konuya ilişkin aydınlatmada bulunduğunun görüldüğü, veri sorumlusunun ilgili kişinin başvuru sürecini sona erdirmesinden önce ilgili kişiye aydınlatmada bulunması gerektiği, nitekim Aydınlatma Tebliği’nin “Aydınlatma yükümlülüğünün kapsamı” başlığını haiz 4’üncü maddesinde yer alan “Kanunun 10’uncu maddesine göre; kişisel verilerin elde edilmesi sırasında veri sorumluları veya yetkilendirdiği kişilerce, ilgili kişilerin bilgilendirilmesi gerekmektedir.” şeklindeki hüküm uyarınca kişisel verilerin işlenmesi sırasında ilgili kişilere bilgilendirme yapılmasının hukuka uygun olduğu,  
• Veri sorumlusunun aydınlatma metni incelendiğinde; Kanun’un 10’uncu maddesinde gösterilen asgari unsurları karşıladığı görülmekle birlikte Aydınlatma Tebliği’ne birtakım aykırılıklar içerdiğinin tespit edildiği, geçerli ve hukuka uygun bir aydınlatmanın gerçekleştirilebilmesinin ilgili kişinin en azından kategorik olarak kişisel verileri üzerindeki hâkimiyetini yitirmemesine yani bu verilerin akıbetinden genel şekliyle haberdar olabilmesine bağlı olduğu, bunun da ancak işlenen veri kategorileri, bu kategorilerin hangi verileri içerdikleri, bu veri kategorilerinin işlenme/aktarılma amaçları ve hukukî mesnetleri arasındaki illiyet bağlarının veri sorumlusunca sunulan aydınlatma metninde gösterilmesi ile mümkün olabildiği, öte yandan şayet bir veri aktarımı yapılıyorsa aktarılan veri kategorilerinin hangi alıcı gruplarına aktarıldığının da aydınlatma metinlerinde sarih olarak ortaya konulmasının gerektiği, alıcı gruplarının; resmî merciler, iş ortakları vb. şekillerde sınıflandırılması mümkün olmakla birlikte bu alıcı gruplarının içerdiği üçüncü kişi ya da kurum/kuruluşların da talep edildiği takdirde ilgili kişilerin sorularına yanıt verilebilmesini teminen veri sorumlusu nezdinde kayıtlı tutulmasının da büyük önem arz ettiği, 
• Veri sorumlusunun aydınlatma metninde; hangi veri kategorisinin, hangi amaç ve hangi hukuka uygunluk sebebi kapsamında işlendiği arasında bir illiyet bağı kurulmadığı ve hangi veri kategorisinin hangi alıcı gruplarına hangi amaç ve hukuka uygunluk sebebi kapsamında iletildiğine yer verilmediği, bu bilgilerin oluşturulmasının ve kamuoyuna aydınlatma metinleri vasıtasıyla sunulmasının veri sorumluları için bir külfet oluşturmadığı,
• Veri sorumluları siciline (VERBİS) kayıt yaptırmakla yükümlü olan veri sorumlusunun Veri Sorumluları Sicili Hakkında Yönetmelik’in “İlke, usul ve esaslar”ı düzenleyen 5’inci maddesinin (1) numaralı fıkrasının (ç) bedinde yer alan “Sicile kayıtla yükümlü olan veri sorumluları, Kişisel Veri İşleme Envanteri hazırlamakla yükümlüdür. Sicil başvurularında Sicile açıklanacak bilgiler Kişisel Veri İşleme Envanterine dayalı olarak hazırlanır.” hükmü doğrultusunda kişisel veri işleme envanteri hazırlamış olması ve hâlihazırda aydınlatma metninde yer alan eksiklikleri bu envanterde yer alan bilgiler doğrultusunda gidermiş olması gerekeceği, 
• Bu minvalde, veri sorumlusunun ilgili kişiye yönelik aydınlatmada bulunduğu, bu aydınlatmanın Kanun’un 10’uncu maddesi uyarınca hukuken geçerli ve muteber olduğu, ancak içerisinde Aydınlatma Tebliği’nde düzenlenen detay konularda birtakım eksiklikler bulunduğu tespitinin yapıldığı,

“İlgili Kişinin Açık Rızası Olmaksızın Kişisel Verilerinin İşlenip İşlenmediği" konusunda:

• Veri sorumlusunun; ilgili kişinin T.C. kimlik numarası ve cep telefonu verisini Kimlik Paylaşım Sistemi (KPS) aracılığıyla MERNİS ve nüfus kayıtlarıyla eşleştirerek doğruladığı, bu bilgileri Kredi Kayıt Bürosu ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’na aktararak kredi performansı ve çek, haciz bilgileri ile risk analizi yaptığı ve kredi sorgulaması amacıyla TBB Risk Merkezi’ne gönderdiği ve bu sonuçları otomatik algoritmalar ile hesaplayarak ilgili kişiye bir kredi miktarı çıkardığı, veri sorumlusunun bu hesaplamaları kendi nezdinde önceden tutulmuş hiçbir veri olmaksızın yaptığının anlaşıldığı, bu doğrultuda ilgili kişinin iddialarının gerçeği yansıtmadığı ve bu hususta bir hukuka aykırılık emaresine rastlanamadığı, 

“İlgili Kişiye Usulüne Uygun Bir Yanıt Verilmemesi” konusunda:

• İlgili kişinin veri sorumlusuna yaptığı başvuruda; hangi kişisel verilerinin, hangi amaç ve hukukî sebeplere dayanılarak işlendiği, hangi tarihlerde işlenmeye başlandığı ve bu verilerin kimlerden temin edildiği, bu verilerin üçüncü kişilere aktarılıp aktarılmadığı, veri işlenmesi sırasında neden aydınlatma yükümlülüğünün yerine getirilmediği, ilgili kişinin kredi limiti hesaplanırken hangi kişisel verilerine, hangi yöntemler ve kurumlar vasıtasıyla ulaşıldığı, ilgili kişinin kişisel verilerinin işlenmesi hususunda veri sorumlusuna verdiği bir açık rıza bulunup bulunmadığı hususlarında bilgi talep ettiği,
• Veri sorumlusunun ise verdiği yanıt içerisinde; ilgili kişinin kişisel verilerinin ilk olarak kendisi tarafından SMS gönderildiği tarihte işlendiği, bu SMS’te yer alan T.C. kimlik numarasının hukuki ve ticari risk analizleri yapabilmek amacıyla bankacılık mevzuatı uyarınca temin edildiği, ilgili kişiye SMS vasıtasıyla kademeli aydınlatma yapıldığı, ilgili kişinin verilerinin Kanun’un 5’inci maddesinin (2) numaralı fıkrasında yer alan şartlar, 5411 sayılı Bankacılık Kanunu ve MASAK mevzuatı kapsamında işlendiği hususlarına yer verildiği, ayrıca ilgili kişinin bilgilerinin aktarıldığı kurum ve kuruluşlar hakkında bilgi verildiğinin görüldüğü,
• Bu kapsamda, ilgili kişiye hukuken muteber ve geçerli bir yanıt verilmiş ise de bu yanıtın aydınlatma yükümlülüğü ile ilgili yukarıda arz edilen detaylardan yoksun olduğunun ve bu haliyle ilgili kişinin taleplerine yönelik tam ve eksiksiz bir yanıt sağlamaktan uzak olduğunun görüldüğü, örneğin veri sorumlusu ilgili kişinin kişisel verilerinin Kanun’un 5’inci maddesinin (2) numaralı fıkrasında gösterilen şartlar dâhilinde işlendiğini ifade etmekte ise de bu verilerin hangi veriler olduğunun ve ilgili maddede gösterilen hangi şarta dayalı olarak işlendiğinin meçhul olduğu, bu sebeplerle veri sorumlusunun ilgili kişiye karşı tam ve eksiksiz aydınlatma ile ilgili arz edilen şartları sağlayan bir metinle yanıt verme yükümlülüğünü ihlâl ettiğinin anlaşıldığı

değerlendirmelerinden hareketle;

• İlgili kişiye Kanun’un 10’uncu maddesi uyarınca hukuken geçerli bir şekilde aydınlatmada bulunulduğu fakat bu aydınlatmada Aydınlatma Tebliği ile düzenlenen bazı hususlarda giderilmesi gereken eksiklikler bulunduğu dikkate alındığında, aydınlatma metninin Aydınlatma Yükümlülüğünün Yerine Getirilmesinde Uyulacak Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ’e uygun hale getirilmesi ve sonucundan otuz günlük yasal süre içerisinde Kurula bilgi verilmesi hususunda veri sorumlusunun talimatlandırılmasına,
• İlgili kişinin veri sorumlusuna yaptığı başvuruya verilen yanıtın; ilgili kişinin taleplerini karşılamaktan uzak ve eksik bir yanıt olduğu dikkate alındığından veri sorumlusunun ilgili kişilerin başvurularına, Kanun’a ve Tebliğ’e uygun şekilde yanıt vermesi hususunda azamî dikkat ve özeni göstermesi konusunda uyarılmasına

karar verilmiştir.

İlgili kişinin şikâyetinde özetle; veri sorumlusu bir giyim mağazası tarafından satışa çıkarılan ürünlerin tanıtım ve görsellerinin veri sorumlusuna ait internet sayfasında paylaşıldığı, ilgili kişinin bünyesinde katalog modeli olarak çalıştığı veri sorumlusu ile iş ilişkisinin sona ermesine rağmen fotoğraflarının açık rızası olmaksızın veri sorumlusuna ait internet adreslerinde yayınlanmaya devam edildiği, ilgili kişinin fotoğrafların kaldırılması talebiyle veri sorumlusuna başvuruda bulunmasına rağmen fotoğrafların yayınlanmasına devam edildiği belirtilerek gereğinin yapılması talep edilmiştir.

Konuya ilişkin başlatılan inceleme çerçevesinde veri sorumlusunun savunması talep edilmiş olup veri sorumlusunun cevabi yazısında özetle;

• İlgili kişinin, tarafları ile fotomodellik yapmayı üstlendiği bir eser sözleşmesinin mevcut olduğu, bu sözleşmenin doğası gereği ilgili kişinin fotoğraflarının çekildiği ve tanıtım amacıyla sergilenen ürünler stoklarda bitene kadar bu fotoğrafların sosyal medya hesaplarında paylaşıldığı, 
• İlgili kişinin bu verilerinin paylaşılmasına açık rızasının olduğu, ilgili kişinin fotoğraflarının belirsiz süreli bir sözleşmesi kapsamında çekildiği, ilgili kişinin üzerinde taşıdığı ürünleri iyi görünecek şekilde taşımayı ve fotoğraflanmayı kabul ve taahhüt ettiği, fotoğraflarının kullanılması karşılığında ilgili kişiye ödeme yapıldığı,
• Açık rızanın, rıza veren kişinin “olumlu irade beyanı”nı içermesi gerektiği ve diğer mevzuattaki düzenlemeler saklı kalmak üzere açık rızanın yazılı şekilde alınmasına gerek olmadığı, ilgili kişinin rızası olmaksızın modellik yaparak fotoğraflarının çekilmesinin mümkün olmadığı, 
• İlgili kişinin bir eser sahibi olması sebebiyle kendisine yapılan ödemeler ile eserin umuma arz edilmesine ve yayımlanmasına yönelik haklarının devredildiği, 
• Yapılan bu işlemin hukuki ilişkiden kaynaklı olarak yapıldığı, fotoğrafların yalnızca ürünlerin tanıtımı amacıyla sınırlı bir zaman diliminde kullanıldığı ve stokların sona ermesi ile fotoğrafların ilgili mecralardan kaldırıldığı, 
• İlgili kişinin Kanun kapsamındaki başvurusunda modellik yaptığı fotoğrafların kaldırılması talebinin bulunmadığı, ihtarname ile fotoğrafların kullanımı için ilgili kişinin tek taraflı olarak belirlediği miktarın ödenmesinin talep edildiği,
• İlgili kişinin fotoğraflarının hukuki ve ticari ilişki kapsamında açık rızasıyla çekildiği ve paylaşıldığı, ilgili kişi ile yazılı bir fotomodellik sözleşmesinin akdedilmediği ve taraflar arasında sözlü olarak devam eden uzun süreli ticari ilişkinin, karşılıklı güven esasına dayanan bir çalışma modelinin mevcut olduğu 

hususları belirtilmiş ve yazıları ekinde Kanun kapsamında kendilerine yapılan başvuruya ve verilen yanıta, ayrıca muhtelif tarihlerde ilgili kişinin hesabına gönderilen paranın transferine ilişkin dekontlara yer verildiği görülmüştür.

Konuya ilişkin yapılan inceleme neticesinde, Kişisel Verileri Koruma Kurulunun 18/05/2022 tarihli ve 2022/491 sayılı Kararı ile;

• 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nun (Kanun) “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinin (1) numaralı fıkrasının (a)  bendinde açık rızanın, “belirli bir konuya ilişkin, bilgilendirmeye dayanan ve özgür iradeyle açıklanan rıza”, (ç) bendinde ilgili kişinin, “kişisel verisi işlenen gerçek kişi”, (d) bendinde kişisel verinin, “kimliği belirli veya belirlenebilir gerçek kişiye ilişkin her türlü bilgi”, (e) bendinde kişisel verilerin işlenmesinin, “kişisel verilerin tamamen veya kısmen otomatik olan ya da herhangi bir veri kayıt sisteminin parçası olmak kaydıyla otomatik olmayan yollarla elde edilmesi, kaydedilmesi, depolanması, muhafaza edilmesi, değiştirilmesi, yeniden düzenlenmesi, açıklanması, aktarılması, devralınması, elde edilebilir hâle getirilmesi, sınıflandırılması ya da kullanılmasının engellenmesi gibi veriler üzerinde gerçekleştirilen her türlü işlem”, (ı) bendinde veri sorumlusunun, “kişisel verilerin işleme amacını ve vasıtalarını belirleyen, veri kayıt sisteminin kurulmasından ve yönetilmesinden sorumlu olan gerçek ve tüzel kişi”  olarak tanımlandığı,
• Kanun’un “Kişisel Verilerin İşlenme Şartları” başlıklı 5’inci maddesinin (1) numaralı fıkrasında kişisel verilerin ilgili kişinin açık rızası olmaksızın işlenemeyeceği, (2) numaralı fıkrasında ise kanunlarda açıkça öngörülmesi; fiili imkânsızlık nedeniyle rızasını açıklayamayacak durumda bulunan veya rızasına hukuki geçerlilik tanınmayan kişinin kendisinin ya da bir başkasının hayatı veya beden bütünlüğünün korunması için zorunlu olması; bir sözleşmenin kurulması veya ifasıyla doğrudan doğruya ilgili olması kaydıyla, sözleşmenin taraflarına ait kişisel verilerin işlenmesinin gerekli olması; veri sorumlusunun hukuki yükümlülüğünü yerine getirebilmesi için zorunlu olması; ilgili kişinin kendisi tarafından alenileştirilmiş olması; bir hakkın tesisi, kullanılması veya korunması için veri işlemenin zorunlu olması ve ilgili kişinin temel hak ve özgürlüklerine zarar vermemek kaydıyla, veri sorumlusunun meşru menfaatleri için veri işlenmesinin zorunlu olması şartlarından birinin varlığı hâlinde, ilgili kişinin açık rızası aranmaksızın kişisel verilerinin işlenmesinin mümkün olduğu hükmünün yer aldığı,
• Kanun’un “Kişisel Verilerin Silinmesi, Yok Edilmesi veya Anonim Hale Getirilmesi” başlıklı 7’inci maddesinin (1) numaralı fıkrasının “Bu Kanun ve ilgili diğer kanun hükümlerine uygun olarak işlenmiş olmasına rağmen, işlenmesini gerektiren sebeplerin ortadan kalkması halinde kişisel veriler resen veya ilgili kişinin talebi üzerine veri sorumlusu tarafından silinir, yok edilir veya anonim hale getirilir.” hükmünü haiz olduğu,
• Kanun’un “İlgili Kişinin Hakları” başlıklı 11’inci maddesinde de herkesin, veri sorumlusuna başvurarak kendisiyle ilgili; kişisel verilerinin işlenip işlenmediğini öğrenme, kişisel verileri işlenmişse buna ilişkin bilgi talep etme, kişisel verilerinin işlenme amacını ve bunların amacına uygun kullanılıp kullanılmadığını öğrenme, yurt içinde veya yurt dışında kişisel verilerinin aktarıldığı üçüncü kişileri bilme, kişisel verilerinin eksik veya yanlış işlenmiş olması halinde bunların düzeltilmesini isteme, 7 nci maddede öngörülen şartlar çerçevesinde kişisel verilerinin silinmesini veya yok edilmesini isteme, kişisel verilerinin düzeltilmesi veya silinmesi/yok edilmesi ile ilgili yapılan işlemlerin kişisel verilerinin aktarıldığı üçüncü kişilere bildirilmesini isteme, işlenen verilerin münhasıran otomatik sistemler vasıtasıyla analiz edilmesi suretiyle kişinin kendisi aleyhine bir sonucun ortaya çıkmasına itiraz etme ve kişisel verilerinin kanuna aykırı olarak işlenmesi sebebiyle zarara uğraması halinde zararın giderilmesini talep etme haklarına sahip olduğunun hüküm altına alındığı,
• Somut olayda, ilgili kişi ile veri sorumlusu arasında iş ilişkisinden doğan yazılı olmayan bir sözleşmenin bulunduğu ve bu sözleşme kapsamında ilgili kişinin veri sorumlusu nezdinde fotomodellik yaptığı, söz konusu iş ilişkisinin sona ermesi nedeniyle ilgili kişinin veri sorumlusunun internet adresinde yayınlanan fotoğraflarının kaldırılmasını talep ettiği, ilgili kişinin fotomodellik yaptığı kıyafetlerin stoklarının sona ermesinden sonra söz konusu fotoğrafların kaldırıldığının anlaşıldığı, 
• Diğer yandan, ilgili kişinin şikâyet dilekçesinde yer verdiği linklerin incelenmesinden her bir linkin veri sorumlusu şirketin internet sitesinin ana sayfasına yönlendirildiğinin, dolayısıyla söz konusu linklerin açılmadığının görüldüğü,
• Bu kapsamda, ilgili kişinin fotoğraflarının ilgili kişi ile veri sorumlusu arasındaki sözleşmeye istinaden Kanun’un 5’inci maddesinin (2) numaralı fıkrasının (c) bendinde yer verilen “Bir sözleşmenin kurulması veya ifasıyla doğrudan doğruya ilgili olması kaydıyla, sözleşmenin taraflarına ait kişisel verilerin işlenmesinin gerekli olması” şartı çerçevesinde internet sitesinde yayınlanmak suretiyle işlendiği kanaatine varıldığı

değerlendirmelerinden hareketle; 

• İlgili kişinin iş ilişkisinin sona ermesi nedeniyle fotoğraflarının veri sorumlusu şirketin internet sayfasından kaldırılması talebi ile ilgili olarak veri sorumlusunun, kıyafetlerin stoklarının bitene kadar paylaşıldığı beyanı ve ilgili kişinin fotoğraflarının ilgili kişi ile veri sorumlusu arasındaki sözleşmeye istinaden Kanun’un 5’inci maddesinin (2) numaralı fıkrasının (c) bendi çerçevesinde internet sitesinde yayınlamak suretiyle işlendiği dikkate alındığında veri sorumlusu şirket hakkında Kanun kapsamında yapılacak bir işlem bulunmadığına

karar verilmiştir.

İlgili kişinin şikâyetlerinde özetle; 

• Kendisinin avukatlık mesleğini icra ettiği, kamu tüzel kişiliğini haiz Birlik ile arasındaki hukuki danışmanlık ve avukatlık sözleşmesinin fesih görüşmeleri sırasında kendisini Birlik vekili olarak tanıtan bir avukatın ilgili kişiyi aradığı ve sözleşmeyi feshetmesini istediği, 
• Bunun üzerine Birlik ile konu hakkındaki görüşmeleri devam ederken kendisini Birlik vekili gibi tanıttığı ve avukatlık meslek etiğine uygun olmayacak şekilde konuşması nedeniyle hakkında disiplin soruşturması yapılmasını teminen ilgili kişinin söz konusu avukatı Baroya şikâyet ettiği 
• Avukatın Baro Başkanlığına sunduğu savunması ile ilgisi olmayan, sadece Birlikte asılları bulunan ve danışmanlık sözleşmesi kapsamında Birliğe kesilen serbest meslek makbuzu ve stopaj ödeme listesinin fotokopilerine savunma dilekçesi ekinde yer verdiği, bunun üzerine ilgili kişinin söz konusu avukata ve Birliğe başvuruda bulunduğu ancak yanıt alamadığı 

belirtilerek 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (Kanun) kapsamında gerekli işlemlerin yapılması talep edilmiştir.

Konuya ilişkin başlatılan inceleme çerçevesinde şikâyet edilen Birliğin ve avukatın ayrı ayrı savunması talep edilmiş olup veri sorumlusu Birliğin cevabi yazısında özetle;

• İlgili kişinin kurumlarına yapmış olduğu başvuruya cevap verilmediği hususunun gerçeği yansıtmadığı, ilgili kişiye ihtar ile cevap verildiği, 
• Birlik Başkanlığı ile danışmanlık sözleşmesi kapsamında kesilen ve ilgili kişinin kişisel verilerini içeren stopaj ödeme listesinin fotokopilerinin Avukatlık Kanunu’na dayanılarak şikâyet edilen avukat ile paylaşıldığı, 
• Söz konusu dönemde kurum vekili olarak görev yapan başka bir avukat tarafından verilen yetki belgesi kapsamında şikâyet edilen avukatın da kurum vekili olarak görevini ifa ettiği, bu hususun Avukatlık Kanunu’nun 56’ncı maddesinin (5) numaralı fıkrasında açıkça düzenlendiği, Türkiye Barolar Birliği Avukatlık Kanunu Yönetmeliği’nin 18’inci maddesinde “Avukatlar veya avukatlık ortaklıkları, başkasını tevkil etme yetkisini taşıdıkları tüm vekaletnameleri kapsayacak şekilde tek bir genel ya da ayrı ayrı özel yetki belgesi düzenleyerek; bir başka avukatı veya avukatlık ortaklığını müvekkilleri adına vekil tayin edebilirler. Vekaletname hükmünde olan bu yetki belgesi; tüm yargı mercileri ile resmi ve özel kişi, kurum ve kuruluşlar için hukuken vekaletname işlev ve etkisi taşır.” hükmüne yer verildiği,
• İlgili kişi tarafından şikâyet edilen avukat aleyhine Baro Başkanlığına yapılan şikâyet doğrultusunda serbest meslek makbuzunun ve stopaj ödeme listesinin savunmaların delili mahiyetinde sunulduğu, Türk Borçlar Kanunu’nun 502’nci maddesi ve Avukatlık Kanunu hükümleri kapsamında şikâyet edilen avukat ile kurumları arasında vekalet sözleşmesi kurulduğu, bu kapsamda söz konusu belgelerin 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nun (Kanun) 5’inci maddesinin (2) numaralı fıkrasının (c) bendindeki açık rıza hususunun istinası niteliğini haiz olduğu

belirtilmiştir.

Şikâyete istinaden savunması istenen avukatın cevabi yazısında ise özetle; 

• İlgili kişinin başvurusuna Birlik tarafından yanıt verildiği, ilgili kişinin söz konusu başvuru konusuna ilişkin bilgilendirildiği için tekrar aynı sorulara cevap verilmesinde hukuki bir yararın bulunmadığı, 
• Avukatlık Kanunu kapsamında hazırlanmış olan “yetki belgesi” ile Birliği temsil yetkisinin bulunduğu, yapılan tüm işlemlerin bu yetki belgesine dayanılarak gerçekleştirildiği, ilgili belge ve bilgilerin iddia edildiği gibi üçüncü kişilerle paylaşılmasının söz konusu olmadığı,
• İlgili kişi ile müvekkili Birlik arasında avukatlık sözleşmesine dayalı bir ilişkinin bulunduğu dönemde ilgili kişinin Birliği stopajlı faturalar keserek zarara uğrattığı, bu kapsamda detaylı bir inceleme yapılması amacıyla şikâyete konu bilgi ve belge fotokopilerinin fiziki dosya şeklinde tarafına verildiği, bu süreçte ilgili kişi tarafından Baroya asılsız iddialara dayanan bir şikâyette bulunulduğu, bu çerçevede savunma hakkını kullanmak ve iddialarını desteklemek için zaruri olması nedeniyle söz konusu stopaj listesi ve makbuz örneklerinin savunma dilekçesine eklendiği,
• Kanun’un 5’inci maddesinin (2) numaralı fıkrasının (c) ve (e) bentleri ile 28’inci maddesinin (2) numaralı fıkrasının (c) bendi göz önüne alındığında söz konusu bilgi ve belgelerin savunmaya dayanak olarak Baro’ya sunulmasının Kanun hükümlerine aykırılık oluşturmadığı

belirtilmiştir. 

Konuya ilişkin yapılan inceleme neticesinde, Kişisel Verileri Koruma Kurulunun 18/05/2022 tarihli ve 2022/489 sayılı Kararı ile;

• Kanun’un 3’üncü maddesinde “veri sorumlusu”nun “kişisel verilerin işleme amaçlarını ve vasıtalarını belirleyen, veri kayıt sisteminin kurulmasından ve yönetilmesinden sorumlu olan gerçek veya tüzel kişi” olarak tanımlandığı, veri sorumlusunun veri işleme faaliyetinin genel anlamda “neden” ve “nasıl” yapıldığını belirleyen kişi olduğu, “hangi kişisel verilerin toplanacağı, kişisel verilerin hangi amaçlarla işleneceği, hangi kişilerin kişisel verisinin toplanacağı, kişisel verilerin kimlere, hangi amaçla aktarılacağı, kişisel verilerin hangi süre ile saklanacağı” konularındaki kararların ancak veri sorumlusu tarafından alınabildiği,
• Genel Bütçe Kapsamındaki Kamu İdareleri ve Özel Bütçeli İdarelerde Hukuk Hizmetlerinin Yürütülmesine İlişkin Kanun Hükmünde Kararname’nin “Muhakemat hizmeti temini” başlıklı 5’inci maddesinin (3) numaralı fıkrasının “Birinci ve ikinci fıkraya göre muhakemat hizmetlerinin temin edilememesi veya özel uzmanlık gerektirdiği Cumhurbaşkanlığında Cumhurbaşkanı veya Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanının, bakanlıklarda ilgili bakanın onayı ile belirlenen hallerde muhakemat hizmetlerini yürütmek üzere Cumhurbaşkanı kararıyla belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde, 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 22 nci maddesine göre doğrudan temin usulüyle serbest avukatlardan veya avukatlık ortaklıklarından hizmet satın alınabilir.” hükmünü haiz olduğu, 
• Serbest Avukatlardan Hizmet Satın Alınmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in 4’üncü maddesinin (1) numaralı fıkrasında ise “İdareler, muhakemat hizmetlerini kendi hukuk birimlerinden, bakanlıklarından veya bağlı kuruluşlarından ve Maliye Bakanlığından temin edemediği ya da hizmetin özel uzmanlık gerektirdiği ilgili bakan onayı ile belirlendiği hallerde, serbest avukatlardan hizmet satın alabilir.” hükmüne yer verildiği, 
• Öte yandan Avukatlık Kanunu’nun 56’ncı maddesinin (5) numaralı fıkrasında “Avukatlar veya avukatlık ortaklığı başkasını tevkil etme yetkisini haiz oldukları bütün vekâletnamelerini kapsayacak şekilde bir başka avukata veya avukatlık ortaklığına vekâletname yerine geçen yetki belgesi verebilir. Bu yetki belgesi vekâletname hükmündedir.” hükmüne yer verildiği, Avukatlık Kanunu Yönetmeliği’nin 18’inci maddesinin (2) numaralı fıkrasında “Avukatlar veya avukatlık ortaklıkları, başkasını tevkil etme yetkisini taşıdıkları tüm vekaletnameleri kapsayacak şekilde tek bir genel ya da ayrı ayrı özel yetki belgesi düzenleyerek; bir başka avukatı veya avukatlık ortaklığını müvekkilleri adına vekil tayin edebilirler. Vekaletname hükmünde olan bu yetki belgesi; tüm yargı mercileri ile resmi ve özel kişi, kurum ve kuruluşlar için hukuken vekaletname işlev ve etkisi taşır.” hükmünün düzenlendiği, 
• Somut olayda, ilgili kişinin Birlik ile arasındaki hukuki danışmanlık sözleşmesinin feshedilmesinin ardından Birliğin anlaştığı avukatın düzenlediği yetki belgesi ile şikâyet edilen avukatın da Birliğin vekili konumuna geldiği, şikâyet edilen avukatın Birliğin vekili sıfatıyla ilgili kişiyi aradığı, söz konusu görüşme esnasında yaşanan anlaşmazlık sonucunda ilgili kişinin şikâyete konu avukatı, avukatlık meslek kurallarına aykırı davranışları nedeniyle Baroya şikâyet ettiği, bu olay sonucunda şikâyet edilen avukatın Baroya sunduğu dilekçe ekinde ilgili kişinin kişisel verilerini içeren belgelere de yer verdiği ve söz konusu belgeleri Birlikten edindiği hususları ile ilgili kişinin Birlik ile anılan avukatı ayrı ayrı şikâyet ettiği,
• Veri sorumlusunun tespiti kapsamında Birliğin kendi nezdinde bulunan ilgili kişinin kişisel verilerini içeren belgeleri hukuki danışmanlık hizmeti aldığı şikâyet edilen avukat ile paylaşması kapsamında kişisel verilerin işleme amaç ve vasıtasını belirlediğinden hareketle veri sorumlusu sıfatını haiz olduğu, diğer taraftan Birlik ile aralarındaki sözleşme kapsamında işin gereği olarak ilgili kişinin kişisel verilerini içeren şikâyet konusu belgeleri elde ederek daha sonra ilgili kişiyle yaşadığı anlaşmazlık sonrasında söz konusu belgeleri Baroya ileten dolayısıyla kişisel verilerin işlenmesinde amaç ve yöntemi belirleyen şikâyet edilen avukatın da somut olay nezdinde veri sorumlusu sıfatını haiz olduğu, 
• Kanun’un “Kişisel verilerin işlenme şartları” başlıklı 5’inci maddesinin (1) numaralı fıkrasında kişisel verilerin ilgili kişinin açık rızası olmaksızın işlenemeyeceği, (2) numaralı fıkrasında ise kanunlarda açıkça öngörülmesi, fiili imkânsızlık nedeniyle rızasını açıklayamayacak durumda bulunan veya rızasına hukuki geçerlilik tanınmayan kişinin kendisinin ya da bir başkasının hayatı veya beden bütünlüğünün korunması için zorunlu olması, bir sözleşmenin kurulması veya ifasıyla doğrudan doğruya ilgili olması kaydıyla, sözleşmenin taraflarına ait kişisel verilerin işlenmesinin gerekli olması, veri sorumlusunun hukuki yükümlülüğünü yerine getirebilmesi için zorunlu olması, ilgili kişinin kendisi tarafından alenileştirilmiş olması, bir hakkın tesisi, kullanılması veya korunması için veri işlemenin zorunlu olması ve ilgili kişinin temel hak ve özgürlüklerine zarar vermemek kaydıyla, veri sorumlusunun meşru menfaatleri için veri işlenmesinin zorunlu olması şartlarından birinin varlığı halinde, ilgili kişinin açık rızası aranmaksızın kişisel verilerin işlenmesinin mümkün olduğu hükümlerinin yer aldığı,
• Birliğin ilgili kişinin kişisel verilerini içeren belgeleri, yetki belgesi ile Birliğin vekili tayin edilen şikâyet edilen avukat ile paylaşması kapsamında; Birliğin kamu tüzel kişiliğini haiz bir kurum olarak özel kanun ile taraflarına hasredilen görevleri yerine getirmeleri sürecinde dışarıdan avukatlık hizmeti aldıkları ve bu durumda hizmet aldıkları şikâyet edilen avukat ile ilgili kişiye ait kişisel verileri içeren belgeleri paylaşmalarının Kanun’un 5’inci maddesinin (2) numaralı fıkrasının (e) bendinde yer alan “Bir hakkın tesisi, kullanılması veya korunması için veri işlemenin zorunlu olması” şartı çerçevesinde değerlendirildiği,
• Veri sorumlusu sıfatını haiz şikâyet edilen avukatın Baroya sunduğu savunma dilekçesi ekinde ilgili kişiye ait kişisel verileri içeren belgelere de yer vermesine ilişkin olarak Birliğin “yetki belgesi” kapsamında temsil yetkisinin bulunduğu, ilgili belge ve bilgilerin iddia edildiği gibi üçüncü kişilerle paylaşılmasının söz konusu olmadığı, savunma hakkını kullanmak ve iddialarını desteklemek için zaruri olması nedeniyle stopaj listesinin ve makbuz örneklerinin ek olarak savunma dilekçesinde yer aldığı beyanlarından hareketle veri sorumlusu sıfatını haiz avukatın ilgili kişinin kişisel verilerini içeren belgeleri yürütülen soruşturma kapsamında Baroya aktarmasının Kanun’un 8’inci maddesine uygun olarak Kanun’un 5’inci maddesinin (2) numaralı fıkrasının (e) bendi çerçevesinde gerçekleştirildiği kanaatine varıldığı

değerlendirmelerinden hareketle;

• Birlik Başkanlığının ilgili kişinin kişisel verilerini içeren belgeleri Birliğin vekili tayin edilen avukat ile paylaşması ile ilgili olarak; Birliğin kamu tüzel kişiliğini haiz bir kurum olarak taraflarına hasredilen görevleri yerine getirmeleri sürecinde dışarıdan avukatlık hizmeti aldıkları ve bu durumda söz konusu avukat ile ilgili kişiye ait kişisel verileri içeren belgeleri paylaşmalarının Kanun’un 5’inci maddesinin (2) numaralı fıkrasının (e) bendi çerçevesinde değerlendirilebileceği kanaatine varıldığından ilgili kişinin Birlik hakkındaki şikâyeti ile ilgili olarak Kanun kapsamında yapılacak herhangi bir işlem bulunmadığına,
• Veri sorumlusu sıfatını haiz avukatın ilgili kişinin kişisel verilerini içeren belgeleri yürütülen soruşturma kapsamında Baroya aktarmasının Kanun’un 8’inci maddesine uygun olarak Kanun’un 5’inci maddesinin (2) numaralı fıkrasının (e) bendi çerçevesinde gerçekleştirildiği kanaatine varıldığından ilgili kişinin söz konusu avukat hakkındaki şikâyeti ile ilgili olarak Kanun kapsamında yapılacak herhangi bir işlem bulunmadığına

karar verilmiştir.

İlgili kişi tarafından Kuruma iletilen şikâyet dilekçesinde özetle; veri sorumlusu bünyesinde şirket müdürü olarak çalışmakta iken iş akdinin haksız şekilde sonlandırıldığı ve veri sorumlusuna ait sosyal medya hesabında “... Yaptığı usulsüzlükler nedeni ile işten ATILAN …..’ın sizlere vermiş olduğu rahatsızlıktan dolayı özür dileriz...” içerikli bir paylaşım yapıldığı, söz konusu paylaşımın silinmesi, durdurulması ve düzeltme metni yayınlanması için 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun ve 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (Kanun) gereği veri sorumlusuna ihtarda bulunduğu ancak tarafına cevap verilmediği, herhangi bir mahkeme kararı ve rızası olmadan yapılan bu duyurudan şikayetçi olduğu belirtilerek Kanun kapsamında gereğinin yapılması talep edilmiştir.

Konuya ilişkin başlatılan inceleme çerçevesinde veri sorumlusundan savunması talep edilmiş olup alınan cevabi yazıda özetle;

• İlgili kişinin işten ayrıldıktan sonra taraflarını zarara uğratmak için çeşitli faaliyetlerde ve tarafları hakkında birtakım haksız şikayetlerde bulunduğu; Kuruma iletilen şikâyetin de bu amacı taşıdığı,
• İlgili kişi ile aralarında çeşitli hukuki süreçlerin devam ettiği; İş Mahkemesinde davalarının olduğu ayrıca ilgili kişi hakkında dolandırıcılık, resmî belgede sahtecilik, şirket bilgisi dışında şirket adına para çekmek ve kendi adına usulsüz ödeme yaptırmak ile verilen yetkiyi kötüye kullanmak suçlamaları ile soruşturmaların bulunduğu,
• İlgili kişinin, şirketlerinin ticari itibarlarını zedelemeye yönelik faaliyetlerinin olduğu, şirketin sahte kaşesini yaptırarak taraflarına haciz işlemi uygulatmaya çalıştığı konularında İcra Mahkemesinde davalarının olduğu ve şirket lehine sonuçlandığı,
• Sosyal paylaşım sitesindeki duyurunun ilgili kişinin şirketin bütün müşterilerine  göndermiş olduğu “Kıymetli Musterimiz; Firmamız Mali Olarak Kapanmistir. …. eski yerimize yakin farkli isimle hizmet veren firmayla BAGIMIZ YOKTUR (…..Bey)” şeklindeki gerçek olmayan beyanlar içeren SMS bildirimine karşı doğru ve gerçek durumu açıklamak amacıyla ve ilgili kişinin kendisi veya aile bireyleri için şirket adına müşterilerinden ödeme talep etmesinden dolayı müşterilerinin mağdur olmasını engellemeye yönelik bilgilendirme maksadı ile yapıldığı, 
• İlgili kişi tarafından yapılan ve gerçeği yansıtmayan açıklamaya karşılık yapılan düzeltme mahiyetindeki söz konusu duyuru haricinde herhangi bir veri girişi yapılmadığı, depolanmadığı, ilgili kişinin müşteriler tarafından tanınmasından dolayı benzer bir durum yaşanmaması için ilgili kişinin sadece adının verildiği,
• İlgili kişinin ihtarnamesine aralarında devam eden dava ve soruşturmalar bulunması nedeni ile cevap verilmediği, 
• Ayrıca ilgili kişi tarafından gönderilen ve gerçeği yansıtmayan mesajlara karşılık bir tedbir olarak sosyal paylaşım sitesinde yayınlanan yazının şikayetçi ile aralarındaki davaların devam etmesi nedeniyle ve herhangi bir zamanda benzer bir durum ile karşı karşıya kalınması halinde doğru bilginin öğrenilmesi adına silinmediği
• Duyurunun Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’na aykırılık teşkil etmediği, Kanun’un “Genel ilkeler” başlıklı 4’üncü maddesinde kişisel verilerin hukuka ve dürüstlük kurallarına uygun şekilde, doğru ve gerektiğinde güncel kalma şartı ile açıklanabildiği, ceza hukukunda düzenlenen meşru savunma kurumunun da taraflarına bu hakkı verdiği, meşru savunmanın kişinin kendisine veya bir başkasına yönelmiş haksız bir saldırıya karşı o anki durum ve imkanlar çerçevesinde saldırı ile orantılı bir şekilde işlenen bir fiil olduğu

ifade edilmiştir.

Konuya ilişkin olarak yapılan incelemede Kişisel Verileri Koruma Kurulunun 21/04/2022 tarihli ve 2022/386 sayılı Kararı ile;

• Kanun’un “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinin (1) numaralı fıkrasının (a)  bendinde açık rızanın, “belirli bir konuya ilişkin, bilgilendirmeye dayanan ve özgür iradeyle açıklanan rıza”, (ç) bendinde ilgili kişinin, “kişisel verisi işlenen gerçek kişi”, (d) bendinde kişisel verinin, “kimliği belirli veya belirlenebilir gerçek kişiye ilişkin her türlü bilgi”, (e) bendinde kişisel verilerin işlenmesinin, “kişisel verilerin tamamen veya kısmen otomatik olan ya da herhangi bir veri kayıt sisteminin parçası olmak kaydıyla otomatik olmayan yollarla elde edilmesi, kaydedilmesi, depolanması, muhafaza edilmesi, değiştirilmesi, yeniden düzenlenmesi, açıklanması, aktarılması, devralınması, elde edilebilir hâle getirilmesi, sınıflandırılması ya da kullanılmasının engellenmesi gibi veriler üzerinde gerçekleştirilen her türlü işlem”, (ı) bendinde veri sorumlusunun, “kişisel verilerin işleme amacını ve vasıtalarını belirleyen, veri kayıt sisteminin kurulmasından ve yönetilmesinden sorumlu olan gerçek ve tüzel kişi”  olarak tanımlandığı,
• Kanun’un “Kişisel Verilerin İşlenme Şartları” başlıklı 5’inci maddesinin (1) numaralı fıkrasında kişisel verilerin ilgili kişinin açık rızası olmaksızın işlenemeyeceği, (2) numaralı fıkrasında ise kanunlarda açıkça öngörülmesi; fiili imkânsızlık nedeniyle rızasını açıklayamayacak durumda bulunan veya rızasına hukuki geçerlilik tanınmayan kişinin kendisinin ya da bir başkasının hayatı veya beden bütünlüğünün korunması için zorunlu olması; bir sözleşmenin kurulması veya ifasıyla doğrudan doğruya ilgili olması kaydıyla, sözleşmenin taraflarına ait kişisel verilerin işlenmesinin gerekli olması; veri sorumlusunun hukuki yükümlülüğünü yerine getirebilmesi için zorunlu olması; ilgili kişinin kendisi tarafından alenileştirilmiş olması; bir hakkın tesisi, kullanılması veya korunması için veri işlemenin zorunlu olması ve ilgili kişinin temel hak ve özgürlüklerine zarar vermemek kaydıyla, veri sorumlusunun meşru menfaatleri için veri işlenmesinin zorunlu olması şartlarından birinin varlığı hâlinde, ilgili kişinin açık rızası aranmaksızın kişisel verilerinin işlenmesinin mümkün olduğu hükmünün yer aldığı,
• Hukuka uygun bir kişisel veri işleme faaliyetinin gerçekleştirilebilmesi için kişisel verilerin öncelikle Kanun’un 5’inci maddesindeki şartlardan birine dayanılarak işlenmesi gerekmekte olup, geçerli bir hukuki sebebi olan kişisel veri işleme faaliyetleri bakımından ise her hal ve şartta Kanun’un 4’üncü maddesinde sayılan temel ilkelere uygunluğun sağlanmasının veri sorumlusunun başlıca yükümlülükleri arasında olduğu,
• Somut olayda, ilgili kişinin açık ad ve soyadı ile ilgili kişi hakkındaki ithamları da içeren duyurunun sadece şirket müşterilerinin değil herkesin erişimine açık şekilde şirketin sosyal medyada yer alan kurumsal hesabında/sayfasında yayınlandığı, bu çerçevede, veri sorumlusunun sosyal medyadaki kurumsal hesabı/sayfasının sadece şirketin müşterilerine özel bir ortam olmadığı, herkese açık bir platform olduğu dikkate alındığında söz konusu eylemin Kanun’un 4’üncü maddesindeki ölçülülük ilkesine aykırılık teşkil ettiği ve ilgili kişinin kişisel verilerinin işlenmesine ilişkin Kanun’un 5’inci maddesi kapsamındaki bir işleme şartına dayanıldığına dair Kuruma somut herhangi bir bilgi, belge sunulmadığı

değerlendirmelerinden hareketle;

• İlgili kişinin kişisel verilerinin Kanun’un 5’inci maddesinde yer alan herhangi bir işleme şartına dayanmaksızın veri sorumlusuna ait sosyal medya hesabında paylaşılmak suretiyle işlendiği kanaatine varıldığından, Kanun’un 12’nci maddesinin (1) numaralı fıkrasında yer verilen yükümlülüklerini yerine getirmediği değerlendirilen veri sorumlusu hakkında, şikayete konu olayda ilgili kişi hakkındaki duyurunun veri sorumlusu tarafından Kanun’un 4’üncü maddesine aykırı olarak herkese açık bir şekilde yapıldığı, veri işleme ile gerçekleştirilmesi istenen amaç arasında makul bir denge bulunmadığı, Kanun kapsamındaki bir işleme şartına dayanıldığına dair Kuruma somut herhangi bir bilgi, belge sunulmadığı hususları ile veri sorumlusunun ekonomik durumu dikkate alınarak, Kanun’un 18’inci maddesinin (1) numaralı fıkrasının (b) bendi uyarınca 30.000 TL idari para cezası uygulanmasına,
• İlgili sosyal medya paylaşımında yer verilen kişisel verilerin imha edilerek sonucundan Kurula bilgi verilmesi hususunda veri sorumlusunun talimatlandırılmasına 

karar verilmiştir.

Kuruma intikal eden şikâyette özetle; ilgili kişinin ücretsiz izne gönderildiğine dair veri sorumlusu tarafından kendisine bir ihtarname iletildiği, söz konusu ihtarnamenin yedi kişiye daha gönderildiği, ihtarnamede T.C. kimlik numarası ve adresinin bulunması nedeniyle ilgili kişinin kişisel verilerinin alenen ifşa edildiği belirtilerek gereğinin yapılması talep edilmiştir.

Konuya ilişkin başlatılan inceleme çerçevesinde veri sorumlusundan savunması istenilmiş olup alınan cevabi yazıda özetle; 

• İlgili kişinin esasen aynı grup şirketine ait başka bir şirketin çalışanı olduğu ve aynı grup şirketi çatısı altında yer almaları nedeniyle taraflarınca, söz konusu şirket çalışanlarının ücretleri ve çalışma süreleri kapsamında bordrolama hizmeti temin edildiği ve çalışanlara yönelik bordro oluşturma ve izin kullanım süreçlerinin denetlenerek bunların kontrol ve takip edilmesi hizmeti sunulduğu,
• COVID-19 pandemisinden dolayı alınan tedbirler kapsamında ücretsiz izin kullanımının iş yerinde zorunlu hale gelmesi nedeniyle istihdamın sonlanmaması ve iş yeri ile personel sağlığının tehlikeye düşmemesi adına, ilgili kişinin, asıl işvereni olan şirket tarafından ücretsiz izne çıkarıldığı ve bu kapsamda ilgili kişinin ad ve soyadı, T.C. kimlik numarası, adres bilgisi ve pandemi nedeniyle ücretsiz izin uygulanmasına dair bilgilerinin ilgili kişinin işvereni olan şirket tarafından kendilerine aktarıldığı,
• İlgili kişi ücretsiz izindeyken, izin süresinin uzatılması kararının kendisine ve onun gibi izinde olan diğer işçilere bildirilmesi için kendilerine telefonla ulaşılmaya çalışıldığı, ancak bu yolla ulaşılamayan işçilerin hem iş yerine gelmelerinde sağlık açısından sakınca bulunması hem de taraflarınca grup şirketlerine sunulan personel izin takip hizmetleri dolayısıyla çalışana noter vasıtasıyla bildirim yapılmasının uygun olacağı düşüncesi ile taraflarının avukatına çalışanın ad ve soyadı, T.C. kimlik numarası, adres ve ücretsiz izin durumuna ilişkin bilgiler gönderilerek ücretsiz izin süresinin uzatıldığının ihtar edilmesinin istendiği, 
• Bildirim yapılacak personel sayısının fazla olması sebebiyle, usul ekonomisi ve noterlikteki işlemlerin en uygun şekilde gerçekleştirilmesi adına avukatları tarafından vekâleten ihtarname düzenlenerek gönderildiği,  noterlik nezdinde yapılan işlemlerde, sair bilgilerin ilgili noterliğe sağlanmasının Noterlik Kanunu ve ikincil mevzuattan kaynaklandığı, ihtarname keşide edilebilmesi için keşidecinin ve muhatabın/muhatapların ad ve soyadı ile T.C. kimlik numaralarının noterliğe sunulmasının, tebligatın sağlıklı yapılabilmesi için yine mevzuat gereğince zorunlu olduğu, bu nedenle birden çok muhatabın yer aldığı ihtarname içerisinde muhatapların bilgilerine yer verildiği ve ilgili kişisel verilerin noterlik ile paylaşıldığı, 
• Yapılan bu işlemin meşru ve açık bir amaca dayalı olduğu, işleme amacı olan ücretsiz izin süresinin takibi ve çalışana bildirim yapılabilmesi amacı ile sınırlı olarak bahse konu verilerin işlendiği, aktarıldığı ve işlendikleri amaçla bağlantılı olmayan bir şekilde kullanılmadığı, veri işleme faaliyetinin ölçülü olduğu ve kişisel verilerin ihtarname keşide edilmesi için noterlik ile paylaşılmasının ilgili kişinin lehine ve izin durumunun bildirilmesine yönelik olduğu,
• İlgili kişiye ait kişisel verilerin, bordrolama destek hizmetleri çerçevesinde ilgili kişinin işvereni olan şirket tarafından kendilerine aktarıldığı ve bu aktarımın hukuki dayanağının 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanun’unun (Kanun) 5’inci maddesinin (2) numaralı fıkrasının (f) bendi olduğu

ifade edilmiştir. 

Konuya ilişkin yapılan değerlendirme neticesinde, Kişisel Verileri Koruma Kurulunun 07/04/2022 tarih ve 2022/328 sayılı Kararı ile;

• 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nun (Kanun) “Genel İlkeler” başlıklı 4’üncü maddesinde, kişisel verilerin ancak bu Kanun’da ve diğer kanunlarda öngörülen usul ve esaslara uygun olarak işleneceği hükme bağlandıktan sonra, kişisel verilerin işlenmesinde uyulması zorunlu ilkelere yer verildiği, buna göre, kişisel verilerin ancak; “a) Hukuka ve dürüstlük kurallarına uygun olma, b) Doğru ve gerektiğinde güncel olma, c) Belirli, açık ve meşru amaçlar için işlenme, ç) İşlendikleri amaçla bağlantılı, sınırlı ve ölçülü olma ile d) İlgili mevzuatta öngörülen veya işlendikleri amaç için gerekli olan süre kadar muhafaza edilme” ilkelerine uygun olarak işlenebileceği,
• Kanun’un “Kişisel Verilerin İşlenme Şartları” başlıklı 5’inci maddesinin (1) numaralı fıkrasında kişisel verilerin ilgili kişinin açık rızası olmaksızın işlenemeyeceği, (2) numaralı fıkrasında ise kanunlarda açıkça öngörülmesi; fiili imkânsızlık nedeniyle rızasını açıklayamayacak durumda bulunan veya rızasına hukuki geçerlilik tanınmayan kişinin kendisinin ya da bir başkasının hayatı veya beden bütünlüğünün korunması için zorunlu olması; bir sözleşmenin kurulması veya ifasıyla doğrudan doğruya ilgili olması kaydıyla, sözleşmenin taraflarına ait kişisel verilerin işlenmesinin gerekli olması; veri sorumlusunun hukuki yükümlülüğünü yerine getirebilmesi için zorunlu olması; ilgili kişinin kendisi tarafından alenileştirilmiş olması; bir hakkın tesisi, kullanılması veya korunması için veri işlemenin zorunlu olması ve ilgili kişinin temel hak ve özgürlüklerine zarar vermemek kaydıyla, veri sorumlusunun meşru menfaatleri için veri işlenmesinin zorunlu olması şartlarından birinin varlığı hâlinde, ilgili kişinin açık rızası aranmaksızın kişisel verilerinin işlenmesinin mümkün olduğu hükmünün yer aldığı,
• Kanun’un 12’nci maddesinin (1) numaralı fıkrası gereğince veri sorumlusunun; kişisel verilerin hukuka aykırı olarak işlenmesini önlemek, kişisel verilere hukuka aykırı olarak erişilmesini önlemek ve kişisel verilerin muhafazasını sağlamak amacıyla uygun güvenlik düzeyini temin etmeye yönelik gerekli her türlü teknik ve idari tedbirleri almak zorunda olduğunun hükme bağlandığı,
• Diğer yandan 1512 sayılı Noterlik Kanunu’nun “Düzenleme Şeklinde Yapılması Zorunlu İşlemler” başlıklı 89’uncu maddesinde; “Niteliği bakımından tapuda işlem yapılmasını gerektiren sözleşme ve vekaletnamelerle, vasiyetname, mülkiyeti muhafaza kaydı ile satış, gayrimenkul satış va’di, vakıf senedi, evlenme mukavelesi, evlat edinme ve tanıma, mirasın taksimi sözleşmesi ve diğer kanunlarda öngörülen sair işlemler bu fasıl hükümlerine göre düzenlenir.” hükmünün yer aldığı ve yine anılan Kanun’un “Onaylama” başlıklı üçüncü bölümünün “Şekil” başlığını taşıyan 90’ıncı maddesinin; “Hukuki işlemlerin altındaki imzanın onaylanması imzayı atan şahsa ait olduğunun bir şerhle belgelendirilmesi şeklinde yapılır. İmzası onaylanan iş kağıdının aslı ilgilisine verilir ve imzalı bir örneği dairede saklanır. Bu örnek harca tabi değildir.” hükmünü haiz olduğu,
• Somut olayda, veri sorumlusu tarafından ilgili kişinin ve diğer yedi çalışanın bilgilerine aynı ihtarnamede yer verildiğinin görüldüğü ve veri sorumlusu tarafından da bu durumun ikrar edildiği,
• Senetler düzenleme ve onaylama şeklinde hazırlanabilmekle birlikte söz konusu belgenin noterlik tarafından “onaylama” şeklinde gerçekleştirildiğinin görüldüğü ve ilgili kişinin kişisel verilerine ek olarak yedi çalışanın da kişisel verilerinin toplu bir şekilde aynı ihtarnamede yer almasından dolayı her birinin kişisel verilerinin birbirleriyle paylaşıldığının anlaşıldığı,
• İlgili kişinin ve diğer yedi çalışanın kimlik ve iletişim verisinin ihtarnamede yer alması suretiyle ilgili noterlikle paylaşılması Kanun’un 5’inci maddesinin (2) numaralı fıkrasının (e) bendinde yer alan “bir hakkın tesisi, kullanılması veya korunması için veri işlemenin zorunlu olması” işleme şartı kapsamında yer almakla birlikte söz konusu çalışanların kimlik ve iletişim verisinin aynı ihtarnamede yer alması ve söz konusu ihtarname keşide edilirken herhangi bir şekilde karartma, muhataplara ayrı ayrı keşide etme vb. gibi bir işlem yapılmaması sebebiyle ilgili kişinin kişisel verilerinin  diğer çalışanlarla paylaşıldığı ve bu suretle gerçekleşen kişisel veri işleme faaliyetinin Kanun’un 5’inci maddesinde yer alan kişisel veri işleme şartlarından herhangi birine dayanmadığı

değerlendirmelerinden hareketle;

• İlgili kişinin kişisel verilerinin yer aldığı ihtarnamenin veri sorumlusu tarafından yedi kişiye daha gönderildiği iddiasına ilişkin olarak; diğer yedi çalışanla birlikte ilgili kişinin kimlik ve iletişim verisinin aynı ihtarnamede yer alması ve söz konusu ihtarname keşide edilirken de herhangi bir şekilde karartma, muhataplara ayrı ayrı keşide etme vb. işlemin yapılmaması nedeniyle ilgili kişinin kişisel verilerinin diğer çalışanlarla paylaşıldığı, bu çerçevede Kanun’un 5’inci maddesinde yer alan herhangi bir işleme şartına dayanmaksızın gerçekleşen kişisel veri işleme faaliyetinin Kanun’un 12’nci maddesinin (1) numaralı fıkrası hükmüne aykırı olduğu değerlendirildiğinden veri sorumlusu hakkında Kanun’un 18’inci maddesinin (1) numaralı fıkrasının (b) bendi uyarınca 100.000 TL idari para cezası uygulanmasına,
• Diğer taraftan Karar hakkında Türkiye Noterler Birliğine bilgi verilmesine

karar verilmiştir. 

İlgili kişinin Kuruma intikal eden şikâyetinde özetle; bir pazarlama şirketinin Trabzon bölge müdürlüğü yetkilileri tarafından bir market adına düzenlenmiş e-faturaların ilgili kişinin kullanmakta olduğu e-posta adresine 13/01/2020 tarihinden 20/04/2020 tarihine kadar on beş kez gönderildiği, ilgili kişinin adına fatura düzenlenen market ile bir ilgisinin bulunmadığı, bu durum çeşitli iletişim kanalları üzerinden söz konusu şirkete bildirilmesine rağmen faturaların tarafına iletilmeye devam ettiği belirtilerek gereğinin yapılması talep edilmiştir. 

Konuya ilişkin başlatılan inceleme çerçevesinde pazarlama şirketinden savunması istenilmiş olup alınan cevabi yazıda özetle; 

• Faturaları gönderen yetkililerden birinin önceden şirketlerinin Trabzon eski baş bayisi olduğu ancak Kasım 2018 itibariyle ilişiklerinin kesildiği, 
• İlgili kişinin başvurusunu yönelttiği e-posta adreslerinin bir kısmının domain’inin aktif olmadığı ve name server bilgilerinin şirketlerine ait olmadığı, 
• Sistemlerinde ilgili kişinin e-posta adresine rastlanmadığı, bu nedenle herhangi bir ilişkileri bulunmayan işletme adına düzenlenen ve gerçek kişiye ait herhangi bir bilgi içermemesi nedeniyle kişisel veri ihlali teşkil etmeyecek fatura paylaşımının şirketleri tarafından gerçekleştirilmesinin mümkün olmadığı,
• Şirketlerinde herhangi bir üyelik sistemi bulunmadığından, doğrudan e-posta adresi ile başvuru yönteminin açık olmadığı ve ilgili kişi tarafından şirketlerine yapılan usulüne uygun bir başvuru tespit edilemediği

ifade edilmiştir. 

Bahse konu cevabi yazının incelenmesinin ardından şirketin daha önce Trabzon baş bayisi olan fatura düzenleyen şahıstan şikâyet konusu olaya ilişkin savunması talep edilmiş olup bu kapsamda bahse konu şahıstan alınan cevabi yazıda özetle;

• Taraflarının adı geçen şirketin bayisi iken başka bir pazarlama şirketine devir teslim işlemi yapılmasının ardından yeni şirket ile bayilik sözleşmesi (yetkili satıcı) imzalandığı,
• E-fatura sistemine geçildiğinden dolayı, gazete dağıtımı yapan son satıcılardan e-posta ve telefon bilgilerinin güncellenmesinin talep edildiği, bunun üzerine bahsi geçen market tarafından güncellenmesi istenen e-posta adresinin taraflarına, ilgili kişinin adı ile soyadı arasına nokta konulmuş şekliyle (ad.soyad@... şeklinde) iletildiği, 
• Ancak e-posta adresinin, el yazısıyla yazılarak taraflarına iletilmesi nedeniyle sistem üzerinde e-posta adresi kaydı yapılırken bahse konu adresin, ad ve soyadı arasına nokta işareti konulmadan (adsoyad@... şeklinde) kaydedildiği, söz konusu durumun tamamen yanlışlıkla meydana geldiği, 
• Şikâyet konusu olaya ilişkin olarak ilgili kişinin taraflarına ulaşmasının ardından sistemleri üzerinde düzeltme işlemi yapıldığı ve ilgili kişiye e-posta gitmesinin önlendiği

belirtilmiştir.

Bahse konu cevabi yazı incelendiğinde, son satıcı olan bayi bilgilerinin kaydedildiği sistemin yeni sözleşme imzalanan pazarlama şirketine ait olduğunun anlaşılması üzerine söz konusu şirketten de savunması istenilmiş olup alınan cevabi yazıda özetle;

• Şirketlerinin Türkiye’deki yazılı basın sektörünün tamamına hizmet vermek üzere Türkiye genelinde genel müdürlüğe bağlı bölge müdürlükleri ve bölge temsilcilikleri, bölge müdürlüklerine/temsilciliklerine bağlı yetkili satıcılar ile yetkili satıcılara bağlı son satıcılardan oluşan bir dağıtım ağı oluşturduğu,
• Şirketleri ile şikâyete konu fatura düzenleyen kişi arasında Temmuz 2018’de dağıtım yetkili satıcı sözleşmesi imzalandığı ve söz konusu kişinin yetkili satıcı olarak atandığı, adına fatura düzenlenen marketin ise söz konusu yetkili satıcının yayınlarının pazarlama, dağıtım ve satışını yaptığı son satıcılardan biri olduğu,
• Bu ilişkide şirketlerinin yayınları okuyuculara ulaştıran son satıcılar ile herhangi bir sözleşmesel ilişki içerisine girmediği ve son satıcılara yönelik herhangi bir dağıtım, pazarlama ve satış faaliyeti yürütülmediği, bu faaliyetlerin yürütülmesinin yetkili satıcıların uhdesine bırakıldığı,
• Atanan yetkili satıcılar tarafından yayınların Türkiye geneline dağıtımı, pazarlanması ve satış süreçlerinin sağlanması adına dağıtım bilgi sistemi (DBS) kullanıldığı, yetkili satıcıların DBS’ye tanımlanması ile erişim/kullanım hakkı tanındığı, yetkili satıcının yetkili olduğu il dahilinde yer alan son satıcıları kendi inisiyatifinde olmak üzere belirleyip anlaşma yaptığı ve son satıcılardan elde edilen bilgilerin DBS’ye girilmesi suretiyle son satıcı kayıtlarının yapıldığı, 
• Yetkili satıcıların yalnızca kendileri tarafından kaydedilen bilgilere erişim imkânının bulunduğu, öte yandan son satıcıların DBS’ye herhangi bir erişiminin bulunmadığı, 
• DBS’ye kaydedilen son satıcı bilgilerinin, şirketlerinden bağımsız bir şekilde ve herhangi bir emir veya talimat almadan ya da şirketleri tarafından herhangi bir yönlendirmede bulunulmadan elde edildiği,
• Yetkili satıcıların söz konusu veriler üzerinde tam bir hâkimiyete sahip oldukları, bu bilgileri kendi inisiyatif ve kararları doğrultusunda kendilerine ait süreçler/faaliyetler dahilinde belirledikleri amaçlar ile işledikleri, gerek gördüklerinde diledikleri gibi değiştirebildikleri ve silebildikleri, 
• Şirketlerinin gerek DBS gerek başka bir vasıtayla yetkili satıcılara ve mevcut ya da potansiyel son satıcılara ilişkin herhangi bir bilgi toplamadığı ve aktarmadığı, dolayısıyla son satıcılara ait herhangi bir iletişim bilgisinin yetkili satıcılara sağlanması gibi bir uygulama bulunmadığı,
• DBS’ye girilen bilgilerin doğru, güncel ve eksiksiz olma sorumluluğunun son satıcılar ile doğrudan hukuki/ticari ilişki içerisinde bulunan yetkili satıcılara ait olduğu, zira DBS’ye şirket yetkilileri dışında yalnızca yetkili satıcıların doğrudan erişiminin olduğu ve DBS’nin sistem üzerinden son satıcılara ulaşılarak bilgi doğrulaması yapılmasına imkân sağlayacak bir alt yapıda kurulmadığı; ayrıca şirketlerinin yetkili satıcı sözleşmesi ile ilgili mevzuat hükümlerine uygun faaliyette bulunulması ve bu kapsamda gereken tedbirlerin alınması konusunda yetkili satıcılara sorumluluk yüklediği, 
• DBS’nin, sunduğu raporlama imkânı ile yetkili satıcının planlama, dağıtım ve iade operasyonlarını yürütebilmesi bakımından kolaylık sağlandığı ancak yetkili satıcının doğrudan DBS üzerinden resmi bir irsaliye/fatura oluşturmasının mümkün olmadığı, DBS’nin irsaliye/faturaya konu satışın icmalini rapor olarak dökümünü ve resmi irsaliye/faturaya ticari içerik oluşturulmasını sağladığı, bu hususların DBS üzerinden yürütülmesi gibi bir zorunluluğun bulunmadığı,
• DBS üzerinden doğrudan son satıcılar ile iletişime geçilmesini sağlayan (e-mail gönderimi, fatura gönderimi, irsaliye gönderimi gibi) herhangi bir hizmetin de sunulmadığı, yine herhangi bir üçüncü parti yazılımı (e-fatura, e-arşiv sistemleri, CRM gibi) ile entegrasyonun da bulunmadığı,
• Şirketlerinin yetkili satıcıların son satıcılar nezdinde yapmış olduğu planlama, dağıtım ve iade operasyonlarını DBS üzerinden takip ettiği, bu operasyonlar dahilinde sisteme girilen satış bilgileri dikkate alınarak tiraj tahminlerini yaptığı, basım, üretim ve planlama süreçlerini yönettiği,
• Somut olayda da yetkili satıcının markete ilişkin kendi fatura süreçleri dahilinde ve veri sorumlusu olarak işlediği e-posta verisini yaptığı hata sonucu e-fatura hizmeti sistemine hatalı şekilde aktardığı, zira son satıcı bilgilerinin kaydedildiği DBS üzerinden yalnızca ön muhasebe işlemlerinin yapılabildiği, e-fatura işlemlerinin üçüncü taraflara ait sistemler üzerinden gerçekleştirildiği, e-posta adresinin DBS’de girilmesi zorunlu bir alan olmadığı, faturalama sistemine hatalı şekilde girilen kaydın, DBS’ye yapılan hatalı kayıttan ve DBS’nin tetiklediği herhangi bir gönderimden kaynaklanmadığı,
• Yetkili satıcının, yayınların son satıcılar nezdindeki planlama, dağıtım ve iade operasyonlarını yürütmesi kapsamındaki faturalama süreçlerinde ve dolayısıyla şikâyete konu olay özelinde e-posta verisinin işlenmesi faaliyeti bakımından şirketlerinden bağımsız şekilde ayrı bir veri sorumlusu sıfatı ile hareket ettiği, işlenecek kişisel veriler bakımından emir veya talimat almadığı, e-posta verisinin DBS dahilinde kaydedilmesi gereken zorunlu bir veri dahi olmadığı

ifade edilmiştir. 

Konuya ilişkin yapılan değerlendirme neticesinde, Kişisel Verileri Koruma Kurulunun (Kurul) 07/04/2022 tarih ve 2022/325 sayılı Kararı ile;

• 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanun’unun (Kanun) “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinin (1) numaralı fıkrasının  (ç) bendinde ilgili kişinin, “kişisel verisi işlenen gerçek kişi”, (d) bendinde kişisel verinin, “kimliği belirli veya belirlenebilir gerçek kişiye ilişkin her türlü bilgi”, (e) bendinde kişisel verilerin işlenmesinin, “kişisel verilerin tamamen veya kısmen otomatik olan ya da herhangi bir veri kayıt sisteminin parçası olmak kaydıyla otomatik olmayan yollarla elde edilmesi, kaydedilmesi, depolanması, muhafaza edilmesi, değiştirilmesi, yeniden düzenlenmesi, açıklanması, aktarılması, devralınması, elde edilebilir hâle getirilmesi, sınıflandırılması ya da kullanılmasının engellenmesi gibi veriler üzerinde gerçekleştirilen her türlü işlem”, (g) bendinde “veri işleyen”in veri sorumlusunun verdiği yetkiye dayanarak onun adına kişisel verileri işleyen gerçek veya tüzel kişi, (ı) bendinde veri sorumlusunun, “kişisel verilerin işleme amacını ve vasıtalarını belirleyen, veri kayıt sisteminin kurulmasından ve yönetilmesinden sorumlu olan gerçek ve tüzel kişi”  olarak tanımlandığı,
• İlgili kişi, yetkili satıcının ilk sözleşme imzaladığı pazarlama şirketi hakkında Kurul’a şikâyette bulunmuş olmakla birlikte şikâyete konu faturayı düzenleyen kişi ile Kasım 2018 tarihi itibariyle ilişiklerinin kesildiği ve fatura tarihinin Şubat 2020 olduğu göz önünde bulundurulduğunda söz konusu ilk sözleşme imzalanan pazarlama şirketinin veri sorumlusu sıfatını haiz olmadığı,
• İkinci sözleşme imzalanan pazarlama şirketi tarafından oluşturulan dağıtım ağında ilgili bölgelerde dağıtım, pazarlama ve satış hizmetlerinin sunulması adına aralarındaki sözleşme ile fatura gönderimi yapan kişinin yetkili satıcı olarak yetkilendirildiği, satıcının da bu yetkiye istinaden tüketiciye doğrudan satış ve pazarlama yapılması adına son satıcı olan market ile sözleşme kurduğunun anlaşıldığı,
• Yetkili satıcı sözleşmesi incelendiğinde yetkili satıcıların; son satıcıların açık isim ve adreslerinin yetkili satıcı dağıtım bilgi sistemine kaydedilmesi, son satıcılara teslim edilen ürünler için fatura düzenlenmesi ve tebliğ edilmesi, dağıtım, pazarlama ve bütün muhasebe işlemlerinde bilgisayar, modem vb. araçları ve ikinci pazarlama şirketinin gerekli gördüğü bilgisayar programlarının kullanılması ve bu bilgilerin tümünün şirketin kullanımına ve denetimine açık tutulması ile yükümlü olduğunun görüldüğü,
• Fatura işlemlerinin yetkili satıcı tarafından gerçekleştirildiği belirtilmekle birlikte söz konusu işlemlerin ikinci pazarlama şirketi ile yetkili satıcı aralarındaki sözleşmenin yerine getirilmesi amacıyla gerçekleştirildiği, DBS’ye hangi verilerin girişinin yapılacağına ikinci pazarlama şirketi tarafından karar verildiği, şirketin fatura düzenlenmesi ve tebliğ edilmesi sürecinde hangi teknik ve organizasyonel araçların kullanılacağını yetkili satıcının takdirine bırakmış olmasının yetkili satıcı bakımından ayrı bir veri sorumluluğu doğurmayacağı, yetkili satıcının fatura süreçleri kapsamında gerçekleştirdiği işlemlerde sözleşme maddelerinin dışına çıkarak kendi işleme amaçlarını belirlemediği dikkate alındığında ikinci pazarlama şirketinin veri sorumlusu, yetkili satıcının ise bu şirket adına veri işleyen olarak kişisel veri işlediğinin tespit edildiği,
• Son satıcılara yönelik bilgilerin kaydedildiği DBS’ye, veri işleyen tarafından hizmet verdikleri bir marketin e-posta adresinin, sehven ilgili kişinin e-posta adresi olarak kaydedildiği, bu sebeple son satıcı adına düzenlenen faturaların da ilgili kişiye gönderildiği ve bu hususta e-posta adresi düzeltilerek ilgili kişiye fatura gönderiminin durdurulduğunun anlaşıldığı,
• Bu çerçevede, veri işleyen tarafından ilgili kişinin e-posta adresinin sehven sisteme kaydedilmesi suretiyle herhangi bir kasıt bulunmaksızın işlendiği ve şikâyete konu durumun düzeltildiği, 
• Veri sorumluları tarafından kişilerin telefon numarası, e-posta adresi gibi iletişim kanallarına Kanuna aykırı şekilde gönderilen üçüncü kişilere ait kişisel veriler hakkında Kişisel Verileri Koruma Kurulunun 22/12/2020 tarih ve 2020/966 sayılı İlke Kararı kapsamında e-posta gönderilmesi hususunda gerekli teyit mekanizmalarının kurulmasının uygun olacağı

değerlendirmelerinden hareketle;

• Şikâyette bulunulan ilk pazarlama şirketinin ilgili kişiye tarafı olmayan faturaların gönderilmesi faaliyetinde herhangi bir ilgisi ve sorumluluğunun bulunmadığı kanaatine varıldığından hakkında yapılacak bir işlem olmadığına,
• Son satıcı olan market sahibi ile ilgili kişinin e-posta adresi benzerliği sebebiyle veri işleyen yetkili satıcı tarafından sehven ilgili kişinin e-posta adresinin sisteme kayıt edilerek herhangi bir kasıt bulunmaksızın işlendiği ve ilgili kişinin faturaların tarafına gönderilmemesi yönündeki talebinin gerekli düzeltme yapılarak yerine getirildiği dikkate alındığında veri sorumlusu ikinci pazarlama şirketi hakkında Kanun kapsamında yapılacak bir işlem bulunmadığına,
• Veri sorumluları tarafından kişilerin telefon numarası, e-posta adresi gibi iletişim kanallarına Kanuna aykırı şekilde gönderilen üçüncü kişilere ait kişisel veriler hakkında Kişisel Verileri Koruma Kurulunun 22/12/2020 tarih ve 2020/966 sayılı İlke Kararı kapsamında e-posta gönderilmesi hususunda gerekli teyit mekanizmalarının kurulmasının uygun olacağının veri sorumlusu ikinci pazarlama şirketine hatırlatılmasına 

karar verilmiştir. 

İlgili kişinin şikâyetinde özetle;

• İlgili kişinin kulaklığını onarım yapılması için bir elektronik perakende zincirinin AVM’deki şubesine teslim ettiği, mağaza yetkililerinin de kulaklığı distribütör firmaya iletilmek üzere kargo şirketine teslim ettiği ama kargonun distribütör firma yerine konuyla ilgisiz üçüncü bir şahsa teslim edildiği, ilgili kişinin kargonun teslim edildiği üçüncü şahsın kendisine ulaşması üzerine konudan haberdar olduğu,
• Elektronik perakende zinciri yetkililerinin konu kapsamında herhangi bir suçlarının olmadığını ve hatanın tamamen kargo şirketinde olduğunu ileri sürdükleri, ancak taşınan kargonun içine ilgili kişiye ait isim, soy isim, cep telefonu numarası, e-posta adresi, ikamet ettiği il ve ilçe ile ödeme yaptığı kredi kartının ilk altı hanesi gibi bilgileri haiz belgelerin koyulduğu,
• Karşı tarafın art niyetli olması durumunda rahatça kötüye kullanılabilecek mezkûr bilgilerin konuyla ilgisiz üçüncü bir şahsın eline geçtiği, bu durumda ilgili kişinin maddi-manevi bir zarar görmemesinin tamamen o şahsın insaniyetine ve vicdanına kaldığı, elektronik perakende zinciri yetkililerinin bu durumun tamamen prosedür gereğince yapıldığını beyan ettikleri ve hatanın mesuliyetini kabul etmedikleri 

belirtilmiş ve konu hakkında 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (Kanun) kapsamında gerekli işlemlerin yapılması talep edilmiştir.

İlgili kişinin şikâyetine istinaden başlatılan inceleme çerçevesinde veri sorumlusu sıfatını haiz olduğu anlaşılan elektronik perakende zincirinden savunması istenilmiş olup, verilen cevapta özetle;

• Şikâyete konu olayın, ilgili kişinin kulaklığını onarım yapılması için veri sorumlusunun bir AVM’deki şubesine teslim etmesi ve akabinde ürünün ilgili kişinin talebine uygun olarak onarım için veri sorumlusu tarafından distribütör firmaya kargo şirketi aracılığıyla gönderilmesi ile ilgili olduğu, 
• Kargo içeriğinde, ürünün yanı sıra distribütör firma tarafından kulaklığın onarım işleminin yapılabilmesi için gerekli olan belgelerin bulunduğu, 
• Kargonun söz konusu onarım işleminin yapılabilmesi için gerekli olan belgelerle birlikte distribütör firmaya gönderiminin sağlanması amacıyla alıcının adres bilgisi ve unvanı doğru bir şekilde girilerek kapalı ve paketlenmiş olarak kargo şirketine 31/08/2021 tarihinde teslim edildiği, bahsi geçen gönderime ilişkin doldurulan kargo formunun ve irsaliyenin görüntüsünün yazıları ekinde sunulduğu,
• Bununla birlikte, şikâyete konu kişisel verileri içeren paketin kargo şirketi tarafından veri sorumlusunun kargo üzerinde belirttiği adres dışında üçüncü bir kişiye/farklı bir adreste teslim edildiği, bu durumun kargo şirketinin hatalı teslimat yapması ve adreste bulunan kişinin kendisine ait olmayan hatalı gönderiyi kabul etmesi sebebiyle yaşandığı, 
• Yaşanan hatalı teslimat durumundan ötürü taraflarının herhangi bir sorumluluğunun bulunmadığı, nitekim Kurumun Veri İşleyen ve Veri Sorumlusu Rehberinde de belirtildiği gibi kargo şirketlerinin sevkiyatı yönetmek için elde ettiği kişisel veriler bakımından 6698 sayılı Kanun uyarınca veri sorumlusu oldukları,
• Aynı doğrultuda, Kişisel Verileri Koruma Kurulunun (Kurul) 16/01/2020 tarihli ve 2020/32 sayılı Karar Özeti’nde de ifade edildiği üzere “Kurye’nin Karayolu Taşıma Yönetmeliği çerçevesinde gönderici ve alıcılara ilişkin ad ve soyad, unvan, gerçek kişilerde T.C. kimlik numarası bilgilerini tam ve doğru şekilde kaydetme yükümlülüğüne sahip olduğu, kurye firmalarının yükümlülükleri kapsamında sunacakları hizmeti tam ve doğru bir şekilde yerine getirmek amacı ile bu verileri kendi sistemlerine kaydetmekte olduğu, bu açıdan Kurye’nin bağlı olduğu mevzuat çerçevesinde işlediği kişisel veriler bağlamında veri sorumlusu olduğu”nun değerlendirildiği,
• İlgili kişinin kişisel verilerinin üçüncü bir kişinin eline geçmesinin kargo şirketinin teslimatı gönderim formunda veri sorumlusu tarafından alıcı olarak gösterilen tarafa yapmaması nedeniyle ortaya çıkan bir durum olduğu, yaşanan olayda taraflarının kişisel verilerin korunması mevzuatını ihlal edecek herhangi bir uygulamada ve işleme faaliyetinde bulunmadığı, dolayısıyla ilgili kişinin iddia ettiği gibi somut olayda gerçekleşen işleme faaliyetine ilişkin herhangi bir hukuka aykırılığın söz konusu olmadığı

ifade edilmiştir.

İlgili kişinin şikâyetinin ve veri sorumlusunun savunmasının Kurul tarafından değerlendirilmesi neticesinde; veri sorumlusu tarafından distribütör firmaya gönderilen kargo içerisinde yer alan ve ilgili kişinin bazı kişisel verilerini içeren belgelerin kargo şirketinin hatalı teslimat yapması nedeniyle gerçekleştiğinin beyan edildiği dikkate alınarak kargo şirketinin savunmasının alınması suretiyle incelemeye devam edilmesine karar verilmiştir.

Bu çerçevede, kargo şirketinin Kuruma ilettiği savunmasında özetle; 

• Şikâyete konu ************ gönderi numaralı kargonun, taşımasını gerçekleştirmek üzere taraflarına verildiğinin tespit edildiği, varış birimine ulaşan kargonun birim personeli tarafından 02/09/2021 tarihinde dağıtıma çıkarıldığı ve sehven üçüncü bir kişiye teslim edildiği, durumun kargonun teslim edildiği üçüncü kişinin bilgi vermesiyle anlaşıldığı, 
• Kargo şirketinin akdettiği acentelik sözleşmesi ile taşımacılık faaliyeti kapsamında kendi nam ve hesabına taşıtların yükleme, boşaltma, gümrükleme ve pazarlama işlemleri ile diğer acentelik hizmetlerini acenteleri vasıtasıyla yürüttüğü, nitekim şikâyete konu gönderinin varış biriminin de acentesi olduğu ve olayın yaşandığı tarihte işlemi gerçekleştiren personelin söz konusu acentede istihdam edildiğinin tespit edildiği, 
• Acentelik ilişkisine istinaden imzalanan acentelik sözleşmesinin ve güvenlik tedbirlerine ilişkin protokollerin yazıları ekinde, kargo şirketi tarafından kişisel verilerin korunmasına yönelik bilgilendirme ve aydınlatmaların yerine getirildiği,
• Teslime ilişkin bilginin alınmasıyla birlikte varış birimi/acente tarafından derhal teslim edilen adrese gidilerek kargonun alındığı ve aynı gün gönderici müşteri olan veri sorumlusuna iade edildiği, acentenin teslimatta görevli personelinin Eylül 2021’in sonlarında ayrıldığı bildirildiğinden teslimatın detayları hakkında bilgi temin edilemediği, 
• Kargo şirketinin hizmetlerinin güvenliği konusunda oldukça hassas davrandığı ve insani bir hata olarak yapılan işlemle ilgili kasıtlı bir eyleminin söz konusu olmadığı, kargo dağıtım süreçlerindeki yoğunluk nedeniyle istemeden de olsa yaşanan bu gibi aksaklıkların önüne geçilebilmesi için personele gerekli bildirimlerin sıklıkla gerçekleştirildiği,
• Acentenin işlemi yapan personeli ile acente arasında akdedilen hizmet sözleşmesinde kişisel verilerin güvenliği, korunması ve gizlilik ile ilgili yükümlülükleri hakkında bilgilendirme yapılmakta olduğu,
• Tüm kargo şirketi çalışanlarına ve tedarikçi/acente çalışanlarına kişisel verilerin gizliliği ve bilgi güvenliği alanlarında hizmet öncesi eğitim verildiği, ilgili personele Nisan 2021 içerisinde toplam 32 saatlik hizmet öncesi eğitim, Mayıs 2021 ve Temmuz 2021 içerisinde iki kez olmak üzere birer saatlik Kişisel Verilerin Korunması ve Bilgi Güvenliği eğitimlerinin verildiği, 
• Gönderi içeriği hakkında kargo şirketinin bilgisinin olup olmadığı sorusuna cevaben, gönderi içeriğinin kayıtlarda yer almadığı ve bu yüzden ilgili kişinin kişisel bilgilerinin gönderi içeriğinde bulunduğuna dair taraflarının hiçbir bilgisinin bulunmadığı, 
• Gönderici şirket tarafından ilgili kişiye ait kişisel bilgilerin prosedür gereği kargo içeriğine eklendiği beyan edilmekteyse de bu prosedürün dayanağının da açıklanması gerektiği, çünkü kargo içeriğinde bulunduğu belirtilen bilgilerin distribütör firma ile paylaşım yönteminin daha güvenli sistemler üzerinden ilerletilebilmesinin mümkün olduğu, gönderici şirketin kargonun kaybı veya zayiatı risklerini basiretli bir tacir olarak öngörmesi ve önlemlerini almış olması gerektiği,
• Diğer taraftan kargonun sehven teslim edildiği ilgisiz üçüncü kişinin ise kendisine ait olmadığını bilmesine ve kargo paketinde alıcı olmadığını görmüş olmasına rağmen paketi hangi sebeple açtığının anlaşılamadığı, söz konusu şahsın kendisine ait olmadığını gördüğü anda kargo paketini açmadan tarafları ile ya da göndericiyle iletişime geçmiş olması durumunda bu olayın meydana gelmeyeceğinin açık olduğu,
• Bilgi güvenliği yönetimi, kişisel verilerin korunması ve ilgili yasal mevzuata uyum konularının ISO/IEC 27001 belgesine sahip olan kargo şirketinin öncelikle önem verdiği değer ve politikalar arasında olduğu, müşterilerin kişisel verilerinin korunmasına da bu kapsamda önem verildiği

bildirilmiştir.

Tüm taraflarca dosyaya sunulan bilgi ve belgeler göz önünde bulundurularak konuya ilişkin yürütülen inceleme neticesinde, Kurulun 24/03/2022 tarihli ve 2022/277 sayılı Kararı ile;

• Kanun’un 3’üncü maddesinin (1) numaralı fıkrasının (a) bendinde açık rızanın, “belirli bir konuya ilişkin, bilgilendirmeye dayanan ve özgür iradeyle açıklanan rıza”, (ç) bendinde ilgili kişinin, “kişisel verisi işlenen gerçek kişi”, (d) bendinde kişisel verinin, “kimliği belirli veya belirlenebilir gerçek kişiye ilişkin her türlü bilgi”, (e) bendinde kişisel verilerin işlenmesinin, “kişisel verilerin tamamen veya kısmen otomatik olan ya da herhangi bir veri kayıt sisteminin parçası olmak kaydıyla otomatik olmayan yollarla elde edilmesi, kaydedilmesi, depolanması, muhafaza edilmesi, değiştirilmesi, yeniden düzenlenmesi, açıklanması, aktarılması, devralınması, elde edilebilir hâle getirilmesi, sınıflandırılması ya da kullanılmasının engellenmesi gibi veriler üzerinde gerçekleştirilen her türlü işlem”, (g) bendinde “veri işleyen”in veri sorumlusunun verdiği yetkiye dayanarak onun adına kişisel verileri işleyen gerçek veya tüzel kişi, (ı) bendinde veri sorumlusunun, “kişisel verilerin işleme amacını ve vasıtalarını belirleyen, veri kayıt sisteminin kurulmasından ve yönetilmesinden sorumlu olan gerçek ve tüzel kişi”  olarak tanımlandığı,
• Kanun’un “Kişisel Verilerin İşlenme Şartları” başlıklı 5’inci maddesinin (1) numaralı fıkrasında kişisel verilerin ilgili kişinin açık rızası olmaksızın işlenemeyeceği, (2) numaralı fıkrasında ise kanunlarda açıkça öngörülmesi; fiili imkânsızlık nedeniyle rızasını açıklayamayacak durumda bulunan veya rızasına hukuki geçerlilik tanınmayan kişinin kendisinin ya da bir başkasının hayatı veya beden bütünlüğünün korunması için zorunlu olması; bir sözleşmenin kurulması veya ifasıyla doğrudan doğruya ilgili olması kaydıyla, sözleşmenin taraflarına ait kişisel verilerin işlenmesinin gerekli olması; veri sorumlusunun hukuki yükümlülüğünü yerine getirebilmesi için zorunlu olması; ilgili kişinin kendisi tarafından alenileştirilmiş olması; bir hakkın tesisi, kullanılması veya korunması için veri işlemenin zorunlu olması ve ilgili kişinin temel hak ve özgürlüklerine zarar vermemek kaydıyla, veri sorumlusunun meşru menfaatleri için veri işlenmesinin zorunlu olması şartlarından birinin varlığı hâlinde, ilgili kişinin açık rızası aranmaksızın kişisel verilerinin işlenmesinin mümkün olduğu hükmünün yer aldığı,
• Kanun’un “Kişisel Verilerin Aktarılması” başlıklı 8’inci maddesinde ise “(1) Kişisel veriler, ilgili kişinin açık rızası olmaksızın aktarılamaz. (2) Kişisel veriler; a) 5 inci maddenin ikinci fıkrasında, b) Yeterli önlemler alınmak kaydıyla 6’ncı maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen şartlardan birinin bulunması hâlinde, ilgili kişinin açık rızası aranmaksızın aktarılabilir. (3) Kişisel verilerin aktarılmasına ilişkin diğer kanunlarda yer alan hükümler saklıdır.” hükmüne yer verildiği

Bu çerçevede;

İlgili kişinin kargo paketi içerisine konulan belgelerde yer alan bilgilerinin ve distribütör firmaya gönderim de dâhil olmak üzere bu bilgilere ilişkin olarak veri sorumlusu tarafından yürütülen faaliyetlerin Kanun hükümleri karşısındaki durumu:

• Somut olayda, ilgili kişiye ait kulaklığın distribütör firma tarafından onarılabilmesi için kargo paketi içine konuldukları ifade edilen ve ilgili kişiye ait bazı kişisel verileri içeren belgelerin veri sorumlusu tarafından distribütör firmaya gönderilmesinden ibaret olan kişisel veri işleme/aktarım faaliyetinin Kanun’un 8’inci maddesinin (2) numaralı fıkrasının (a) bendi dikkate alınarak Kanun’un 5’inci maddesinde düzenlenen herhangi bir veri işleme şartına dayanıp dayanmadığı incelendiğinde; anılan kişisel veri işleme faaliyetinin Kanun’un 5’inci maddesinin (2) numaralı fıkrasının (c) bendinde düzenlenen “Bir sözleşmenin kurulması veya ifasıyla doğrudan doğruya ilgili olması kaydıyla, sözleşmenin taraflarına ait kişisel verilerin işlenmesinin gerekli olması” ve (ç) bendinde düzenlenen “Veri sorumlusunun hukuki yükümlülüğünü yerine getirebilmesi için zorunlu olması” hukuki şartlarına dayandığı,
• Öte yandan veri sorumlusunca bir onarım işleminin yapılabilmesi için distribütör firmaya gönderilen belgelerde yer alan ilgili kişiye ait kişisel verilerin mahiyetleri ile ticari hayatın dinamik yapısı ve şartları dikkate alındığında hayatın olağan akışına uygun olduğunun rahatlıkla savunulabileceği düşünülen söz konusu kişisel veri işleme/aktarım faaliyeti bakımından Kanun’un 4’üncü maddesinde belirtilen genel ilkelere açık bir aykırılığın tespit edilemediği, bununla beraber gelecekte ürün onarımı amacıyla veri sorumlusu tarafından onarım firmalarına iletilebilecek kargo paketleri içindeki formlarda minimum düzeyde kişisel veri paylaşılmasını ve paylaşılan kişisel verilerin de mümkün olduğunca maskelenmesini teminen gerekli önlemlerin alınması gerektiği,
• İlgili kişinin bazı kişisel verilerini içeren belgelerin veri sorumlusu tarafından bir onarım işleminin yapılabilmesi için distribütör firmaya gönderilmesinden ibaret olan kişisel veri işleme/aktarım faaliyetine dayanan ve ilgili kişinin şikâyetine esas olan olay veri sorumlusunun Kanun’un 12’nci maddesinin (1) numaralı fıkrasından kaynaklanan yükümlülüğü kapsamında ele alındığında ise; veri sorumlusunun ilgili kişinin kişisel verilerini içeren kargo paketini “göndericisi veri sorumlusu, alıcısı ise distribütör firma” olacak şekilde kargo şirketine teslim etmiş olmasından dolayı Kanun’un 12’nci maddesinin (1) numaralı fıkrasına aykırı herhangi bir eyleminin mevcut olmadığı,

Veri sorumlusu tarafından ilgili kişiye ait kulaklığın ve ilgili kişinin bazı kişisel verilerini içeren belgelerin distribütör firmaya gönderilmesinin amaçlandığı kargo gönderim işlemi kapsamında gerçekleşen hatalı teslimat işleminden haberdar olan veri sorumlusunun Kanun’un 12’nci maddesinin (5) numaralı fıkrasından kaynaklanan bildirim yükümlülüğü:

• Taraflarca dosyaya sunulan bilgi ve belgelerin incelenmesinden “somut olayda ilgili kişiye ait bazı kişisel verilerin hatalı kargo teslimatı yapılmış olması nedeniyle üçüncü bir şahısça elde edilmesinin ilgili kişi tarafından veri sorumlusundan önce öğrenilmiş olmasının kuvvetle muhtemel olduğu, durumu öğrenmesinden sonra ilgili kişinin veri sorumlusuna bir başvuru yaptığı, anılan başvuruyu takiben veri sorumlusunca ilgili kişiye hatalı kargo teslimat işlemi hakkında bilgi verildiği, ardından ilgili kişinin Kanun’un 14’üncü maddesine istinaden Kurula bir şikâyet ilettiği, söz konusu şikâyetin olayın ilgili kişi tarafından öğrenilmesinin üzerinden takriben 74 saat geçmişken Kurumun elektronik şikâyet sistemine intikal ettirilmiş olduğu ve konuya ilişkin şikâyetin ilgili kişi tarafından Kurumun elektronik şikâyet sistemine intikal ettirildiği an itibarıyla veri sorumlusunun olayı öğrenmesinin üzerinden henüz 72 saatin bile geçmemiş olabileceği” hususlarının anlaşıldığı,
• Kanun’un “Veri güvenliğine ilişkin yükümlülükler” başlıklı 12’nci maddesinin (5) numaralı fıkrasında “İşlenen kişisel verilerin kanuni olmayan yollarla başkaları tarafından elde edilmesi hâlinde, veri sorumlusu bu durumu en kısa sürede ilgilisine ve Kurula bildirir. Kurul, gerekmesi hâlinde bu durumu, kendi internet sitesinde ya da uygun göreceği başka bir yöntemle ilan edebilir.” şeklinde hükme yer verildiği, 
• Kurumun resmî internet sitesinde yayımlanan “Kişisel Veri İhlali Bildirim Usul Ve Esaslarına İlişkin Kişisel Verileri Koruma Kurulunun 24.01.2019 tarih ve 2019/10 sayılı Kararına İlişkin Duyuru” başlıklı Kamuoyu Duyurusu’nda ise “(…) Veri ihlal bildirimlerinde, Kurula ve ihlalden etkilenmiş kişilere bildirim yapılmasındaki amacın, ihlal nedeniyle bu kişiler hakkında ortaya çıkabilecek olumsuz sonuçların bir an önce önüne geçilmesi veya en aza indirilmesine imkan verecek önlemler alınmasını sağlamak olduğu, öte yandan 6698 sayılı Kanuna kaynak teşkil eden Avrupa Birliğinin 95/46/EC sayılı Direktifini ilga eden Avrupa Genel Veri Koruma Tüzüğünde de veri ihlal bildirimlerine ilişkin olarak Direktifin aksine detaylı düzenlemelere yer verildiği dikkate alındığında (…)” ifadelerine yer verildiği ve Kanun’un 12’nci maddesinin (5) numaralı fıkrasında geçen “en kısa sürede” ibaresinin “72 saat” olarak yorumlanacağı, bu kapsamda veri sorumlusunun ihlal durumunu öğrendiği tarihten itibaren gecikmeksizin ve en geç 72 saat içinde Kurula bildirimde bulunması gerektiğinin bildirildiği,
• Somut olayda ilgili kişinin bazı kişisel verilerini içeren belgelerin veri sorumlusu tarafından bir onarım işleminin yapılabilmesi için distribütör firmaya gönderilmesinde herhangi bir hukuka aykırılığın bulunmadığı sonucuna ulaşılmış olsa da; kargo paketinin kargo şirketi tarafından hatalı bir şekilde teslim edilmiş olmasından dolayı ilgili kişinin kişisel verilerinin kanuni olmayan bir şekilde üçüncü bir şahıs tarafından elde edildiğini öğrenmesini müteakip veri sorumlusunun Kanun’un 12’nci maddesinin (5) numaralı fıkrası uyarınca konu hakkında ilgili kişiye ve Kurula bildirimde bulunma yükümlülüğünün doğduğu, 
• Ancak dosya kapsamındaki olgulara ilişkin yapılan tespit ve değerlendirmeler dikkate alındığında; ilgili kişinin şikâyetine esas olan ve ilgili kişinin dışında “ilgili kişi” sıfatını haiz olabilecek başka bir kişiyi doğrudan etkileme ihtimali de bulunmayan olay hakkında –ilgili kişinin başvurusuna cevaben da olsa- Kanun’un 12’nci maddesinin (5) numaralı fıkrası uyarınca en kısa sürede ilgili kişiye bildirimde bulunduğu kabul edilebilecek olan ama Kurula herhangi bir bildirimde bulunmadığı anlaşılan veri sorumlusunca, Kurula bir veri ihlal bildiriminde bulunulmuş olsaydı hatalı kargo teslimat işlemi sebebiyle ilgili kişi hakkında ortaya çıkabilecek olumsuz sonuçların bir an önce önüne geçilmesine veya en aza indirilmesine imkân verecek ve ilgili kişi tarafından Kurulun yönlendirmesi olmadan düşünülemeyecek ilave herhangi bir önlemin alınıp alınamayacağı konusunda bir çıkarımda bulunulmasının güç olduğu,
• Kanun’un 12’nci maddesinin (5) numaralı fıkrasında düzenlenen veri ihlal bildirimleri kapsamında Kurula ve ihlalden etkilenmiş kişilere bildirim yapılmasındaki amacın, ihlal nedeniyle bu kişiler hakkında ortaya çıkabilecek olumsuz sonuçların bir an önce önüne geçilmesine veya en aza indirilmesine imkân verecek önlemler alınmasını sağlamak olduğu, bununla birlikte mezkûr hükmün bir şekilde meydana gelmiş olsalar da ortaya çıkan her türlü veri ihlali vesilesiyle veri sorumlularını mutlak surette cezalandırmak olamayacağı”, “somut olayda ilgili kişinin kişisel verilerinin kanuni olmayan bir şekilde üçüncü bir şahıs tarafından elde edildiğini öğrenmesinin üzerinden ortalama 72 saat geçmemişken –ilgili kişi tarafından yapılan başvuruya cevaben de olsa- ilgili kişiye bilgi verildiği”, “yaşanan hatalı kargo teslimatından ilgili kişi dışında herhangi bir kişinin etkilenme ihtimalinin bulunmadığı”, “olay sebebiyle ilgili kişi hakkında ortaya çıkabilecek olumsuz sonuçların bir an önce önüne geçilmesi veya en aza indirilmesine imkân verecek ve ilgili kişi tarafından Kurulun yönlendirmesi olmaksızın düşünülemeyecek ilave bir önlemin bulunup bulunmadığı konusunun tartışmalı olduğu” ve “konu hakkında veri sorumlusunca Kurula bildirim yapılmamış olmasının ilgili kişinin kişisel verilerinin korunması bağlamında somut nitelikte bir tehlikeye yol açmayabileceği” hususları göz önünde bulundurulduğunda; gelecekte yaşanabilecek benzer olaylar için Kanun’un 12’nci maddesinin (5) numaralı fıkrası uyarınca ilgilisine ve Kurula bildirimde bulunması konusunda veri sorumlusunun talimatlandırılmasının uygun olacağı,

Veri sorumlusu tarafından ilgili kişiye ait kişisel verileri içeren belgelerin de distribütör firmaya gönderilmesinin amaçlandığı ama hatalı teslimatla sonuçlanan kargo gönderim işlemi kapsamında kargo şirketinin rolü ve yükümlülüklerinin Kanun hükümleri karşısındaki durumu:

• Somut olayda kargo şirketinin bahsi geçen kargo gönderim işlemindeki rolünün de Kanun hükümleri dikkate alınarak incelenmesinin gerektiği, kargo şirketinin ilgili kişinin şikâyetine esas kargo gönderim işlemi kapsamında Kanun’un 3’üncü maddesindeki tanımlar uyarınca “veri sorumlusu” veya “veri işleyen” sıfatını haiz olduğu bir senaryoda Kanun’dan kaynaklanan belli yükümlülüklerinin de gündeme gelebileceğinin açık olduğu,
• Gerek ilgili kişi ve veri sorumlusunca gerekse de kargo şirketi tarafından dosyaya sunulan bilgi ve belgelerden; şikâyete esas kargo gönderim işleminde tüzel kişiliği haiz veri sorumlusunun “gönderici” sıfatını, tüzel kişiliği haiz distribütör firmanın ise “alıcı” sıfatını haiz olduğu ve ilgili kişinin kargo gönderiminin tarafı olmadığı, buradan da somut olay özelinde kargo içeriğini bilmesinin kendisinden beklenmeyen kargo şirketinin ilgili kişi hakkında veri sorumlusu veya veri işleyen sıfatıyla yürüttüğü herhangi bir kişisel veri işleme faaliyetinin bulunmadığı,
• Dolayısıyla Kanun’un “Kapsam” başlıklı 2’nci maddesindeki “Bu Kanun hükümleri, kişisel verileri işlenen gerçek kişiler ile bu verileri tamamen veya kısmen otomatik olan ya da herhangi bir veri kayıt sisteminin parçası olmak kaydıyla otomatik olmayan yollarla işleyen gerçek ve tüzel kişiler hakkında uygulanır.” hükmüne istinaden somut olaydaki kargo gönderim işlemi özelinde ilgili kişi hakkında doğrudan bir kişisel veri işleme faaliyeti yürütmediği anlaşılan kargo şirketi hakkında Kanun hükümleri uyarınca yapılabilecek herhangi bir işlemin bulunmadığı, zira Kurumun resmî internet sitesinde yayımlanan “Veri Sorumlusu ve Veri İşleyen” başlıklı Rehber’in “Örnekler: Kargo Firmaları” başlıklı alt bölümünde yer alan “Bir kargo firması, bir banka ile müşterilerin kredi kartlarını ilgilisine ulaştırma hizmetini vermek üzere bir sözleşme yapmıştır. Kargo firması gönderenin adı, soyadı, alıcının adresi gibi sevkiyatı yönetmek için elde ettiği veriler bakımından veri sorumlusudur. Ancak, kargo firması her ne kadar kredi kartlarını fiziksel olarak elinde bulundursa da, söz konusu kredi kartı ile ilgili bilgilere ulaşması mümkün değildir. Bu durumda, dağıtım hizmeti sunucusu olarak hizmet veren kargo firması ne veri sorumlusu, ne de veri işleyen statüsündedir. Dolayısıyla, yalnızca taşıdığı fiziksel eşyanın güvenliğini sağlamakla yükümlü olup, kişisel verilerin işlenmesiyle ilgili uyması gereken herhangi bir yükümlülük yoktur.” açıklamalarının da kargo içeriğine hâkim olması kendisinden beklenemeyecek kargo şirketlerinin kargo içeriği açısından veri sorumlusu veya veri işleyen sıfatlarını haiz olmayacağı ve bu yüzden de Kanun’dan kaynaklanan bir yükümlülüklerinin bulunmayacağı hususlarını teyit ettiği,
• Veri sorumlusu tarafından ilgili kişiye ait kulaklığın ve ilgili kişinin bazı kişisel verilerini içeren belgelerin distribütör firmaya gönderilmesinin amaçlandığı kargo gönderim işlemi kapsamında gerçekleşen hatalı teslimat işleminden sonradan haberdar olmuş olabilecek kargo şirketinin Kanun’un 12’nci maddesinin (5) numaralı fıkrasından kaynaklanan herhangi bir bildirim yükümlülüğünün de bulunmadığı, zira somut olayda Kanun’un 3’üncü maddesinde tanımlanan sıfatlardan herhangi birini haiz olmadığı,

değerlendirmelerinden hareketle;

• İlgili kişiye ait bazı kişisel verileri içeren belgelerin veri sorumlusunca bir onarım işleminin yapılabilmesi için distribütör firmaya gönderilmesinden ibaret olan kişisel veri işleme/aktarım faaliyetinin hukuka uygun olduğu dikkate alındığında, anılan faaliyetten ötürü veri sorumlusu hakkında Kurul tarafından Kanun kapsamında yapılacak herhangi bir işlemin bulunmadığına, 
• Somut olayda veri sorumlusunca bir onarım işleminin yapılabilmesi için distribütör firmaya gönderilen belgelerde yer alan ilgili kişiye ait kişisel verilerin mahiyetleri göz önünde bulundurularak veri sorumlusu hakkında Kanun kapsamında herhangi bir işlem tesis edilmesine gerek görülmemiş olsa da gelecekte onarım amacıyla veri sorumlusu tarafından onarım firmalarına iletilebilecek kargo paketleri içindeki formlarda minimum düzeyde kişisel veri paylaşılması ve paylaşılan kişisel verilerin de mümkün olduğunca maskelenmesini teminen gerekli önlemlerin alınması hususunda veri sorumlusunun uyarılmasına,
• Somut olayda veri sorumlusu tarafından ilgili kişiye ait kulaklığın onarımı için distribütör firmaya gönderilen ve ilgili kişiye ait bazı kişisel verileri içeren belgelerin de koyulduğu kargo paketinin kargo şirketinin hatasıyla konudan bağımsız üçüncü bir şahsa teslim edilmesi neticesinde ilgili kişinin kargo paketi içerisindeki kişisel verilerinin kanuni olmayan bir yolla konudan bağımsız üçüncü bir kişi tarafından elde edilmiş olduğu anlaşılmakla birlikte, olayın tüm şartları ve Kanun’un 12’nci maddesinin (5) numaralı fıkrasının amacı gözetildiğinde, ayrıca konuya ilişkin ilgili kişinin bilgisi olduğu dikkate alındığında; veri sorumlusu hakkında Kanun hükümleri dâhilinde yapılacak herhangi bir işlemin bulunmadığına, ancak gelecekte yaşanabilecek benzer olaylar için Kanun’un 12’nci maddesinin (5) numaralı fıkrası uyarınca en kısa sürede hem ilgilisine hem de Kurula bildirimde bulunması konusunda veri sorumlusunun talimatlandırılmasına,
• İlgili kişinin şikâyetine esas olaylar ve bu olaylardaki rolü ile Kanun’un “Kapsam” başlıklı 2’nci maddesi dikkate alındığında, kargo içeriğine hâkim olması kendisinden beklenemeyecek kargo şirketinin kargo içeriği açısından veri sorumlusu veya veri işleyen sıfatlarını haiz olmayacağı ve bu yüzden somut olayda Kanun hükümlerine istinaden herhangi bir sorumluluğunun bulunmadığı anlaşılan kargo şirketi hakkında Kurul tarafından yapılacak herhangi bir işlemin bulunmadığına,
• Bunlarla birlikte, somut olayda ilgili kişinin hak mağduriyeti yaşamasına neden olabilecek hatalı bir kargo teslim işleminin bulunduğu göz önüne alındığında, anılan hatalı işlemden kaynaklanabilecek hukuki ve/veya cezai sorumluluğun takibi için yargı mercileri nezdinde girişimde bulunabileceği hususunda ilgili kişinin bilgilendirilmesine

karar verilmiştir.

Kuruma iletilen şikayet dilekçesinde özetle; ilgili kişinin veri sorumlusunun sistemine internet sitesi üzerinden üye olduğu, internet sitesinde çerez politikasının yer almadığı, aydınlatma metninde yurt dışına aktarım yapıldığının bildirildiği ancak ilgili kişinin bu yönde bir açık rızasının olmadığı, bunun üzerine konuya ilişkin internet sitesinde yer alan aydınlatma metnindeki e-posta adresine başvuruda bulunduğu, bu başvuruda ilgili kişinin hangi verilerinin kaydedildiği ve aktarıldığı hususlarında bilgi talep edilmişse de yasal süre olan 30 gün içerisinde veri sorumlusundan bir cevap alınamadığı ifade edilerek veri sorumlusu hakkında 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (Kanun) kapsamında gereğinin yapılması talep edilmiştir.

Konuya ilişkin başlatılan inceleme çerçevesinde veri sorumlusundan savunması istenilmiş olup alınan cevabi yazıda özetle;

• Veri sorumlusunun, ilgili kişi başvurularına özgülediği bir e-posta adresi oluşturduğu, ancak bu e-posta adresine gönderilen ilgili kişi başvurusunun sehven gözden kaçırılması sebebiyle yanıtsız kaldığı, 
• Veri sorumlusunun internet sitesinde, gerek ilgili kişinin başvuru tarihinde bulunan aydınlatma metninde gerekse de hali hazırda yürütülen KVKK Uyum Projesi kapsamında güncellenen aydınlatma metninde çerezler vasıtası ile işlenen kişisel verilere ilişkin bilgilerin belirtildiği, konu ile ilgili aydınlatmanın 6698 Kanun’un 10’uncu maddesi kapsamında gerçekleştirildiği,
• Veri sorumlusunun İngiltere, Polonya, Çek Cumhuriyeti, Macaristan, Romanya, Suudi Arabistan, Mısır ve Türkiye'de hizmet vermekte olduğu, çok sayıda ülkede milyonlarca kullanıcının menfaatlerinin en güvenli şekilde karşılanabilmesi için, veri sorumlusunun hizmetlerini yurt dışında bulunan bulut servis teknolojileriyle sağladığı, internet sitesinde bulunan aydınlatma metninde yer alan yurt dışına aktarım bildiriminin verilerin bu sunucuda tutulması sebebiyle gerçekleştirildiği, sistemlerinin Kanun ve Avrupa Veri Koruma Tüzüğü (GDPR) düzenlemelerinin yürürlüğe girmesinden önce bu mimari üzerinde geliştirilmeye başlandığı, anılan kanunlar ve kişisel verilerin korunmasına ilişkin mevzuatın yürürlüğe girmesi akabinde de KVKK ve GDPR ile uyumlu hale getirilmek üzere titizlikle yapılan çalışmaların devam ettirildiği,
• Günümüzde çok sayıda ülkede ve tüketiciye hizmet veren teknoloji girişimlerinin ihtiyaçları bağlamında Türkiye'de bulunan barındırma hizmetlerinin yetersiz olduğu, Türkiye'deki barındırma hizmetlerinde ihtiyaç duyulan modern altyapı teknolojilerinin büyük çoğunluğunun bulunmadığı, bulunan teknolojilerin de kapasite, güvenlik ve özellik olarak birçok eksikliğinin olduğu, buna karşın yurtdışında bulunan söz konusu hizmet sağlayıcının altyapı teknolojilerine çok daha fazla yatırım yapma kapasitesinin olduğu, Türkiye'de bulunan bağımsız sunucu barındırma şirketlerinin benzer bir yatırım yapma kapasitesi olmadığı için altyapı teknolojilerinin avantajlı hale getirilmesinin son derece güç olduğu, bu sebeple Türkiye'de operasyonu bulunan birçok teknoloji şirketinin de kendilerinin çalıştığı şirketten hizmet aldığı,
• Veri sorumlusunun çok sayıda ülkede, çok sayıda tüketiciye hizmet sağlayabilmek için geliştirdiği teknolojilerin, kullandığı bulut servis sağlayıcının sunduğu altyapı teknolojilerinin üzerine inşa edildiği, veri sorumlusunun bu barındırma hizmetini tercih etmesindeki temel sebebin tüketicilerinin menfaatini üstün tutmak olduğu, siber saldırılar karşısında dahi tüketicilere kesintisiz hizmet verebildiği ve tüketicilerin verilerinin gizlilik ve güvenliğini bu saldırılara karşı koruyabildiği, veri sorumlusunun iş modeli çerçevesinde tüketicilerin ihtiyaçlarını karşılayabilmesinin de ancak bu firmanın sağladığı yenilikçi yapay zeka ve veri aktarımı teknolojileri sayesinde mümkün olabildiği, tüm sermayeleri ile Türkiye merkezli olarak kalmaya devam edebilmesi açısından yurt dışında bulunan servis veya muadillerini kullanmasının gerekli olduğu,
• Veri sorumlusunun barındırma hizmeti aldığı firma ile Kanun'un 9’uncu maddesinin (2) numaralı fıkrasının (b) bendi kapsamında bir taahhütname çalışmasını uzun zamandır sürdürmekte olduğu, söz konusu taahhütnameyi de en kısa sürede Kurulun onayına sunacağı

ifade edilmiştir.

Konuya ilişkin olarak yapılan incelemede Kişisel Verileri Koruma Kurulunun 17/03/2022 tarihli ve 2022/249 sayılı Kararı ile;

• 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nun (Kanun) “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinin (1) numaralı fıkrasının (a)  bendinde açık rızanın, “belirli bir konuya ilişkin, bilgilendirmeye dayanan ve özgür iradeyle açıklanan rıza”, (ç) bendinde ilgili kişinin, “kişisel verisi işlenen gerçek kişi”, (d) bendinde kişisel verinin, “kimliği belirli veya belirlenebilir gerçek kişiye ilişkin her türlü bilgi”, (e) bendinde kişisel verilerin işlenmesinin, “kişisel verilerin tamamen veya kısmen otomatik olan ya da herhangi bir veri kayıt sisteminin parçası olmak kaydıyla otomatik olmayan yollarla elde edilmesi, kaydedilmesi, depolanması, muhafaza edilmesi, değiştirilmesi, yeniden düzenlenmesi, açıklanması, aktarılması, devralınması, elde edilebilir hâle getirilmesi, sınıflandırılması ya da kullanılmasının engellenmesi gibi veriler üzerinde gerçekleştirilen her türlü işlem”, (ı) bendinde veri sorumlusunun, “kişisel verilerin işleme amacını ve vasıtalarını belirleyen, veri kayıt sisteminin kurulmasından ve yönetilmesinden sorumlu olan gerçek ve tüzel kişi”  olarak tanımlandığı,
• Şikâyet dilekçesinde veri sorumlusunun internet sitesinde gizlilik politikasının bulunmadığının belirtildiği, ancak veri sorumlularının Kanun’un 10’uncu maddesi kapsamında aydınlatma yükümlülüğünü yerine getirmekle yükümlü oldukları, her ne kadar uygulamada veri sorumluları tarafından gizlilik politikası adı altında belgeler hazırlanıp ilgili kişilerin dikkatine sunuluyor olsa da Kanun’da ve ilgili diğer mevzuatta veri sorumluları tarafından gizlilik politikası hazırlanmasına dair bir yükümlülüğün yer almadığı, ilgili kişilerin kişisel verilerinin işlenmesiyle ilgili bilgilendirilmesi hususunda veri sorumlularının asli sorumluluğunun; kişisel verilerin ilgili kişiden elde edildiği durumlarda kural olarak kişisel veri işleme faaliyetinden önce aydınlatma yükümlülüğünün yerine getirilmesi olduğu,
• İlgili kişinin Kanun’un 13’üncü maddesi kapsamında veri sorumlusuna yaptığı başvurunun sehven gözden kaçırıldığı dikkate alındığında, Veri Sorumlusuna Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ’in 6’ncı maddesinin (1) numaralı fıkrasında düzenlendiği üzere, veri sorumlusu tarafından ilgili kişilerce yapılacak başvuruları etkin, hukuka ve dürüstlük kuralına uygun olarak sonuçlandırmak üzere gerekli her türlü idari ve teknik tedbirlerin alınmadığı kanaatine varıldığı, 
• Yurt dışına aktarım iddialarıyla ilgili veri sorumlusu cevap yazısında özetle, barındırma hizmeti kullanımı dolayısıyla yurt dışındaki sunucularda verilerin saklandığı ve benzer güvenlik önlemlerini sunan bir mekanizmanın ülke içinde bulunmadığı gerekçesiyle böyle bir uygulamanın yapılmakta olduğunun belirtildiği, öncelikle kişisel verilerin yurt dışına aktarılmasının, Kanun’un 3 üncü maddesinde yer verilen “kişisel verilerin işlenmesi” tanımında da açıkça belirtildiği üzere bir işleme faaliyeti olduğu, diğer bir ifade ile kişisel verilerin yurt dışına aktarılmasının değiştirme, yeniden düzenleme, kaydetme, depolama ve muhafaza etme gibi diğer kişisel veri işleme faaliyetlerinden bir farkı bulunmadığı,
• Kanun’un “Kişisel verilerin yurt dışına aktarılması” başlıklı 9’uncu maddesinin; (1) numaralı fıkrasında kişisel verilerin ilgili kişinin açık rızası olmaksızın yurt dışına aktarılamayacağının hükme bağlandığı, (2) numaralı fıkrasında ise Kanun’un 5’inci maddesinin (2) numaralı fıkrası ile özel nitelikli kişisel veriler bakımından 6’ncı maddesinin (3) numaralı fıkrasında belirtilen şartlardan birinin varlığı ve bu şartla birlikte, kişisel verinin aktarılacağı yabancı ülkede yeterli korumanın bulunması veya yeterli korumanın bulunmaması durumunda Türkiye’deki ve ilgili yabanc